التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
یکی از مشکلات بسیار جدی که جان صدها میلیون نفر از مردم را در خطر انداخته است، بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده است. مردمانی که دسترسی به آب آشامیدنی سالم ندارند و مجبور هستند که از آب رودخانه‌ها، باتلاق‌ها و… برای نوشیدن استفاده کنند.
بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده بسیار خطرناک هستند و به دلیل بحران آب که سال‌هاست مردم کشور ما و سایر کشورها با آن دست به گریبان هستند، در این مقاله از مجله التیاما قصد داریم تا به طور کامل به این موضوع بپردازیم. در صورتی که با یکی از مواردی که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد مواجه شده‌اید، می‌توانید با متخصصان بیماری‌های عفونی و یا گوارش التیاما در ارتباط باشید.
بیشتر بدانیم: همه چیز درباره عفونت تریکومونیازیس
انواع بیماری‌های موجود در آب ناسالم
۷ بیماری بسیار جدی و خطرناک در صورت نوشیدن آب ناسالم سلامت ما انسان‌ها را تهدید می‌کند. این ۷ بیماری عبارتند از:
بیشتر بدانیم: علت ریزش آب دهان چیست؟ + راه‌های درمان
۱) اسهال
بیماری اسهال یک جور عفونت روده‌ای است که علائمی مثل دل درد شدید و یا با لخته‌های خونی در مدفوع بیماری دارد. اسهال می‌تواند از طریق باکتری‌ها ، ویروس‌ها و یا انگل‌های موجود در غذا و یا آب غیر سالم به بدن ما وارد شود. در صورت رسیدگی به موقع و عدم مراجعه به پزشک، جان بیمار شدیدا در معرض خطر خواهد بود.
| علائم ابتلا به اسهال | پیشگیری و درمان اسهال |
| گرفتگی و درد معده | شستشوی مکرر دست‌ها با صابون |
| تب | استفاده کمتر از یخ |
| حالت تهوع | عدم استفاده از غذاهای خیابانی |
| استفراغ | شنا نکردن در آب های راکد و غیر سالم |
| کم آبی بدن | پوست کندن میوه ها |
۲) تب حصبه (تب تیفوئید)
تب حصبه یا تب تیفوئید یک بیماری بسیار خطرناک و مسری است. باکتری مولد بیماری پس از ورود به بدن از طریق سیستم لنفاوی وارد جریان خون می‌شود و سپتی سمی در بدن تولید می‌کند. سپس وارد کیسه صفرا و کلیه و روده‌ها می شود.
در مرحله اول بیمار دچار تب بالا رونده، بی قراری، سردرد و ناراحتی شدید شده و سپس بیماری با ظهور دانه‌های سرخ رنگ و شروع اسهال تشدید می‌شود که در صورت سوراخ شدن جدار روده و خونریزی و عدم درمان بیمار موجب مرگ می‌شود.
| علائم ابتلا به بیماری حصبه | پیشگیری و درمان حصبه |
| تبی که به تدریج افزایش پیدا کند | خودداری از آشامیدن آب غیر سالم |
| دردهای عضلانی | عدم استفاده از غذاهای خیابانی |
| احساس خستگی و تعرق شدید | استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها با تجویز پزشک |
| یبوست | پختن کامل انواع گوشت‌ها |
بیشتر بدانیم: تلخی دهان به چه علت بروز می‌دهد؟
۳) وبا
افرادی که روستاهای حاشیه‌نشین و یا محلات فقیر نشین هستند، بسیار در معرض این بیماری می‌باشند. دلیل اصلی ابتلا به این بیماری ها عدم رعایت بهداشت و استفاده از آب‌های آلوده است که می‌تواند به کم آبی بدن و اسهال منجر شود.
| علائم ابتلا به وبا | پیشگیری و درمان وبا |
| اسهال و استفراغ | شستشوی مرتب دست‌ها |
| تندتر شدن ضربان قلب | پختن صحیح و کامل غذاها |
| خشکی پوست و خشک شدن غشاهای مخاطی | شستشو و ضدعفونی کردن میوه‌ها و سبزیجات |
| تشنگی و گرفتگی عضلات | جایگزین فوری مایعاتی که با اسهال از دست رفته |
| پایین آمدن فشار خون | مصرف آب سالم و تصفیه شده |
بیشتر بدانیم: تب روماتیسمی چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟
۴) ژیاردیازیس
ژیاردیا نام یک موجود زنده‌ای همانند انگل است که در بدن انسان‌ها می‌تواند زندگی کند. این موجود زنده باعث بروز یک بیماری عفونی خاص به اسم ژیاردیازیس می‌شود که دلیل اصلی آن هم مصرف آب‌های آلوده است که به شدت جان افراد مبتلا را مورد خطر قرار می‌دهد.
| علائم ابتلا به بیماری ژیاردیازیس | پیشگیری و درمان ژیادیازیس |
| درد شکم | شستن کامل دست‌ها با آب و صابون |
| گرفتگی و نفخ | شنا نکردن در آب‌ها کثیف |
| اسهال و حالت تهوع | مصرف داروهای ضدانگل و آنتی‌بیوتیک‌ها |
| کاهش سریع وزن پس از ابتلا | قورت ندادن آب در هنگام شنا کردن |
بیشتر بدانید: علّت مشکلات هضم غذا چیست؟
۵) اشرشیا کولی
باکتری اشرشیا کولی یا ای کولی یکی از انواع گونه‌های میکروبی است که بیشتر در دستگاه گوارشی پستانداران زندگی می‌کنند. ای کولی جزء دسته باکتری‌هایی است که در صورت وارد شدن به بدن انسان‌ها می‌تواند بسیار خطرناک و در موارد بسیار حاد موجب مرگ شود.
بیشتر بدانیم: ارتباط افسردگی با مشکلات گوارشی
| علائم ابتلا به بیماری اشرشیا کولی | پیشگیری و درمان اشرشیا کولی |
| عفونت‌های دستگاه گوارش | استفاده نکردن از گوشت نپخته یا نیمه پخته شده |
| مننژیت یا التهاب پرده مغزی | خودداری از آشامیدن آب غیرسالم |
| پریتونیت (التهاب صفاق) | شستشوی مرتب دست ها |
| ماستیت (التهاب پستان) | خودداری از شنا کردن در آب‌ها آلوده |
| سپتیس (گندِ خونی) | درمان با آنتی بیوتیک |
| نومونیای (التهاب ریه) گرم | فاژ درمانی و استفاده از واکسن |
۶) هپاتیت A
هپاتیت A هم یکی از عفونت‌های کبدی است که به خاطر مصرف غذا و آب آلوده و یا تماس نزدیک با فرد مبتلا به این عفونت در بدن ایجاد می‌شود.
| علائم ابتلا به هپاتیت A | پیشگیری و درمان هپاتیت A |
| خستگی | دریافت واکسن |
| تحرکات روده‌ای | مصرف غذاهایی که به خوبی پخته شده‌اند |
| زردی | مصرف میوه‌هایی که می‌توان پوست آنها را کند |
| تهوع و استفراغ | خودداری از خوردن غذاهای خیابانی و یا گوشت خام |
| دل درد به ویژه در اطراف کبد | داشتن استراحت کافی |
| از دست دادن اشتها | مصرف مایعات زیاد |
| تب بالا و ناگهانی | ۳ ماه دور ماندن از کسی که به این بیماری مبتلاست |
۷) سالمونلا
سالمونلا بیشتر از طریق خوردن غذا و آب‌های آلوده به بدن وارد می‌شود. این بیماری نوعی باکتری است که گونه‌های مختلفی دارد که بیشتر توسط: مرغ‌ها، گاوها، خوک‌ها و خزندگان (مانند لاک پشت‌ها ، مارمولک‌ها و …) به انسان منتقل می‌شود. اگر از آب آلوده اسفاده کردید بهتر است هرچه سریع‌تر به دکتر عفونی مراجعه کنید یا از طریق امکان مشاوره آنلاین از دکتر راهنمایی کسب کنید تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنید.
بیشتر بدانیم: سندروم دامپینگ و پاسخ به چرایی‌هایی درباره آن
| علائم ابتلا به بیماری سالمونلا | پیشگیری و درمان سالمونلا |
| خون در مدفوع | گرم کردن مجدد غذاهایی که از بیرون گرفته شده |
| تب و لرز | خودداری از دست زدن به پرندگان و حیوانات |
| سردرد | شستن مداوم و اصولی دست‌ها |
| اسهال | مصرف زیاد مایعات |
چگونه می‌توان ریسک ابتلا به بیماری‌های ناشی از آب آشامیدنی آلوده را کم کرد؟
با توجه به بیماری‌های خطرناکی که در صورت نوشیدن آب‌های آلوده به آن ممکن است مبتلا شویم، با چندین روش می‌توان خطر ابتلا را کمتر کرد. از جمله:
۱) استفاده از آب‌های تصفیه شده
استفاده از آب‌های تصفیه شده و سیستم‌های تصفیه آب خانگی به شدت برای سلامتی خود و خانواده‌تان مهم است. از جمله مزیت‌هایی که استفاده از این سیستم‌ها دارند عبارتند از:
- تضمین سلامتی خود و خانواده‌تان
- کاهش احتمال مواجهه با سرطان ، مشکلات گوارشی و بیماری‌های قلبی
- کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر
- وارد نشدن قطعه‌های پوسیده و زنگ‌زده لوله‌ها به آب آشامیدنی
- بهبود طعم چای ، قهوه و غذا
- صرفه‌جویی در وقت و هزینه
- حفاظت از محیط زیست
بیشتر بدانیم: سوء هاضمه با بدن چه می‌کند؟
۲) تصفیه آب به روش خانگی برای آب آشامیدنی آلوده
به چهار روش بسیار ساده می‌توان آب آشامیدنی خود را به سبک خانگی تصفیه کنید:
۱) فیلتر کردن آب از طریق پارچه
برای اینکار می‌توانید از یک پارچه پنبه‌ای در بستر شیر آب استفاده کنید که بسته به ضخامت پارچه، زمان تصفیه می‌تواند کمتر یا بیشتر شود.
مزایا و معایب فیلتر کردن آب آشامیدنی با این روش:
| مزایا | معایب |
| استفاده آسان | عدم پاکسازی کامل بخصوص زمانی که آب آلودگی زیادی داشته باشد |
| بسیار ارزان و کم‌هزینه | از این روش در حجم زیاد نمی‌توان استفاده کرد |
۲) جوشاندن آب
این روش هم یکی از ساده‌ترین روش‌ها است که بدون استفاده از هرگونه ماده شیمیایی یا افزودنی می‌توان استفاده کرد. ولی به خاطر داشته باشید که قبل از جوشاندن آب، آب را با روش بالا فیلتر کنید و بعد آن را بجوشانید. پس از به جوش آمدن کامل آب، به مدت ۳ دقیقه صبر کنید و سپس اجازه دهید تا آب کامل سرد شود.
| مزایا | معایب |
| استفاده سریع و آسان | شاید هزینه‌های سوخت و گاز کمی زیاد شود |
| حذف کامل پاتوزنها | در مقادیر بالای آب این روش موثر نیست |
بیشتر بدانیم: متاپلازی روده‌ای معده؛ علائم، پیشگیری، علت و درمان بیماری
۳) روش تقطیر آب Distillation برای آب آشامیدنی آلوده
در این روش ظرفی که برای جوشاندن انتخاب می‌کنید باید در بسته باشد و در بالای آن محلی جهت خروج بخار آب در نظر گرفته شود تا بتوانید آب تبخیر و تصفیه شده را جمع آوری کنید. البته در این مورد هم دقت داشته باشید که می‌توانید ناخالصی های آب را قبل از جوشاندن، با روش اول فیلتر کنید.
بیشتر بدانیم: علت اسهال در پریود چیست؟ آیا نشانه خطر برای دختران است؟
۴) استفاده از ترکیبات کلر برای رفع آب آشامیدنی آلوده
مثل ۳ روش قبل؛ ابتدا باید آب را فیلتر کرد. بعد می‌توانید از قرص‌های کلر، پرکلرین و حتی مایع سفید کننده‌های مجاز مثل آب ژاول استفاده کنید. مدت زمان لازم برای عمل گندزدایی معمولا ۳۰ دقیقه است و پس از آن آب آشامیدنی خواهد بود.
| مزایا | معایب |
| کلر گندزدایی بسیار بالایی دارد و عوامل پاتوژن را به طور کامل از بین میبرد | هزینه بالا |
| کلر اثر پایاتری بارد و می‌تواند آلودگی‌های ثانویه آب را هم از بین ببرد | استفاده و نگهداری از این آب نیاز به احتیاط‌های ویژه‌ای دارد |
جمع‌بندی
در این مقاله ما به تمامی بیماری‌های ناشی از آشامیدن آب آلوده اشاره کردیم و چند روش خانگی تصفیه آب را نیز آموزش دادیم. بسیار مهم است که در مورد تغذیه و بهداشت فردی خود بسیار محتاط باشید تا دچار این بیماری‌ها نشوید. چرا که تمامی بیماری ناشی از آشامیدن آب آلوده بسیار خطرناک هستند و به شدت سلامتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در صورتی که شما هم تجربه این چنینی داشته‌اید و توانسته‌اید به سلامت از این بحران گذر کنید، حتما تجربیات خود را در انتهای همین مقاله با ما به اشتراک بگذارید تا دیگران هم از آنها استفاده کنند. در صورتی که نیاز به مشاوره تخصصی‌تر از یک پزشک متخصص گوارش را داشته باشید، می‌توانید از گروه پزشکان مجرب التیاما کمک بگیرید.
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی
