التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
تیروئید پرکار در بارداری
در بدن انسان برای تنظیم سوخت و ساز هورمون‌هایی توسط غدّه تیروئید ترشّح می‌شود؛ اگر به هر علّتی این ترشحات بیش از حد باشد، متابولیسم بدن به هم می‌ریزد امّا اگر پرکاری تیروئید در بارداری اتفاق بیفتد مشکلات بیشتری پیش خواهد آمد که در این مطلب به آنها خواهیم پرداخت.
علل تیروئید پرکار در بارداری
در دوران بارداری این عارضه به علت‌های گوناگونی نمود پیدا می‌کند که هر کدام از آنها علائم و عوراض خود را برای مادر و جنین به دنبال خواهد داشت؛ بعضی از این دلایل پیش از این دوران اتفاق افتاده‌اند و برخی دیگر ناشی از حاملگی هستند که در ادامه با هر کدام از آنها آشنا خواهیم شد:
پرکاری طبیعی تیروئید در بارداری:
باید بدانید که به طور طبیعی در این دوران فعالیت تیروئید تغییر خواهد کرد. جنین برای رشد مغزی، استخوانی و… به این هورمون‌ها نیاز دارد و در نتیجه این غدّه در مادران باردار بیش از پیش هورمون تولید می‌کند و آنها نیاز به یُد بیشتری دارند؛ در این زمان باید مراقب بود که ید کافی به بدن مادر برسد، کمبود این ماده باعث می‌شود که هورمون‌ها غیرطبیعی رشد کنند و باعث گواتر شوند که ممکن است خطرناک باشد.
بیشتر بخوانید: تیروئید پرکار چیست؟ مهم ترین علائم + بهترین روش های درمان
گواتر گره‌ای (ندول):
نوعی از بیماری تیروئید پرکار است که طی آن گره‌هایی روی غدّه رشد می‌کنند که قابل لمس و مشاهده هستند؛ این گره‌ها که به آنها ندول می‌گویند، هورمون بیشتری در کنار تیروئید تولید می‌کنند که در نهایت باعث پرکاری آن می‌شوند. اگر مادر پیش از بارداری به این بیماری مبتلا باشد باید باید حتما درمان شود تا در این دوران با خطرات و عوارض ناشی از آن رو به رو نشود.
گریوز:
این بیماری از فراگیرترین علت‌های پرکاری تیروئید است که در آن سیستم ایمنی بدن بیش از اندازه فعالیت می‌کند و در نتیجه باعث تولید و آزادسازی بیش از حد هورمون‌های تیروئید خواهد شد؛ البته بیشتر خانم‌ها پیش از دوران حاملگی با انجام آزمایشات مختلف یا مشاهده عوارض، متوجه آن شده و درمانش می‌کنند.
بیشتر بدانید: قرص متی مازول
پرکاری موقت تیروئید در بارداری:
گاهی اوقات زنان باردار دچار تهوع و استفراغ شدید می‌شوند یا دوقلو حامله هستند که در این حالت‌ها ممکن است در معرض تیروئید پرکار قرار بگیرند که به آن تیروتوکسیکوز موقت بارداری می‌گویند. این حالت پس از طی کردن دوران خود و در نیمه دوم بارداری از بین خواهد رفت و نیازی به درمان ندارد.
جفت جنین، هورمونی به نام اچ.سی.جی ترشح می‌کند که تیروئید را تحت تاثیر قرار داده و این علت شایع افزایش عملکردش در این دوره است که در سه ماهه نخست اتفاق می‌افتد و پس از آن از بین خواهد رفت.
بیشتر بخوانید: غده تیروئید چیست؟
تیروئید پرکار پس از زایمان:
بعد از به دنیا آمدن نوزاد تا حدود یک سال مادر ممکن است دچار این عارضه بشود که گاهی علائمی مانند خستگی، درد عضلانی و… دارد؛ این حالت معمولا نگران‌کننده نیست و پس از چند هفته یا گاهی چند ماه برطرف خواهد شد.
بیشتر بدانید: کم‌کاری تیروئید در بارداری
علائم تیروئید پرکار در بارداری
در بعضی موارد علامتی از این عارضه مشاهده نمی‌شود ولی در اغلب اوقات پرکاری تیروئید در بارداری دارای علامت‌های زیر است:
- خستگی و بدخوابی
- مضطرب بودن و تحریک‌پذیری
- کمبود وزن با وجود مصرف زیاد غذا
- احساس گرما و تعریق زیاد
- ضعف عضلانی در ران پاها و بازوها
- تپش قلب و لرزش دستان
تشخیص این بیماری در حاملگی از طریق مطالعه علائم ذکر شده، آزمایش خون و گاهی آزمایش‌های تکمیلی انجام می‌شود.
عوارض تیروئید پرکار در بارداری:
همان‌طور که پیش از این گفته شد افزایش هورمون‌های تیروئید یا هایپرتیروئیدیسم، سوخت و ساز بدن را بالا می‌برد و این در زمان حاملگی و در موارد حاد می‌تواند بسیار خطرناک باشد که در ادامه با این عوراض آشنا می‌شوید:
- سقط جنین
- زایمان پیش از موعد
- مرگ جنین داخل رحم
- تولد نوزاد کم‌وزن
- نارسایی قلب مادر
- مسمومیت و فشار خون بارداری
- تولد نوزاد نارس
- بیماری تیروئید در نوزاد
- مرگ مادر حین زایمان
درمان تیروئید پرکار در بارداری:
اگر مادر پیش از حاملگی دچار این بیماری است حتما باید با مراجعه به متخصص آن را ریشه‌یابی و درمان کند و اگر حین بارداری اتفاق بیفتد یا متوجه آن شود، معمولا با نظر پزشک دارویی مصرف می‌کند که به جنین آسیب نرساند؛ معمولا روش درمان تیروئید پرکار در دوره بارداری بستگی به نوع این عارضه دارد و با نظر پزشک فوق متخصص غدد انجام می‌گیرد، بهتر است مادر در این دوران باید تحت نظر و مشاوره باشد.
[sibwp_form id=1]دکتر حسین دلشاد |
دکتر فرید فتاحی
