خانواده اصلی ترین نهاد اجتماع است که در رویکرد دین اسلامی به عنوان سنگ بنای جامعه سالم و پایدار مطرح می شود. برای ایجاد یک خانواده شاد اسلامی، چندین اصل کلیدی وجود دارد که باید در زندگی روزمره مورد توجه قرار گیرد. اولین اصل، محبت و همدلی است. محبت نه تنها به عنوان یک احساس، بلکه به عنوان عملی مستمر و تعهدی در برابر یکدیگر در نظر گرفته می شود. خانواده ای که در آن اعضا به یکدیگر عشق ورزند و در مشکلات و چالشها کنار هم باشند، طبیعتا شاداب تر خواهد بود.
دومین اصل، آگاهی از مسئولیت ها و نقش های هر یک از اعضای خانواده است. اسلام بر تقسیم عادلانه مسئولیت ها تاکید دارد و اعضای خانواده باید نسبت به وظایف خود آگاه باشند و آن ها را به بهترین شکل ممکن بر اساس اعتقادات دینی و انسانی خود انجام دهند. این آگاهی موجب تقویت روابط خانوادگی و جلوگیری از بروز تنش ها خواهد شد که نتیجه آن خانواده شاد اسلامی است.
سومین اصل، پایبندی به آموزه های اسلامی و اخلاقی است. زندگی بر اساس اصول اسلامی، مانند صداقت، وفاداری و انصاف، میتواند به ایجاد یک فضایی آرام و توام با احترام در خانواده کمک کند. خانواده ای که بر پایه این اصول شکل گرفته باشد، می تواند در برابر چالش ها با استحکام بیشتری مقاومت کند و به سمت خوشبختی حرکت کند.
شک نداشته باشید خانواده از هر چیز دیگری باید برای شما مهمتر باشد. با داشتن خانواده شاد از دید اسلام میتوانید به هر آنچه که بخواهید برسید. دستیابی به یک خانواده شاد دارای فرمول خاص میباشد دقیقا مثل رازهای شاد زندگی کردن که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
اگر در مورد موضوعات مربوط به خانواده نیاز به همراهی متخصصین روانشناس دارید، می توانید از خدمات مشاوره آنلاین خانواده برای ارتباط اینترنتی با متخصص استفاده کنید. التیاما حتی امکان خرید ارزی خدمات مشاوره آنلاین برای ایرانیان خارج از کشور را هم فراهم کرده است.
فهرست موضوعات بررسی شده
- اهمیت خانواده شاد از دید اسلام
- اما راز داشتن خانواده شاد اسلامی چیست؟
- راه خوبی را پیش بگیرید
- راه های خوشبختی خانواده از دید اسلام
- جمع بندی التیاما از اصول زندگی خانواده شاد اسلامی
اهمیت خانواده شاد از دید اسلام
با سایت سلامت روان التیاما همراه باشید.
بعضی از انسان ها دست خودشان نیست فرقی نمی کند اوضاع زندگی بر وفق مرادشان باشد یا نباشد. بد اخلاق و بدقلقند. علم روانشناسیمعتقد است این جور این آدم ها در خانواده هایی بزرگ شده اند که طعم زندگی شاد را نچشیده اند.
پدر به عنوان سرپرست خانواده هیچوقت نخندیده و مادر هم شرایطی فراهم نکرده تا نشاط و شادابی، میهمان خانواده شود و در حالی که تجربه نشان داده بچه هایی که در خانواده های شاد بزرگ می شوند از هر نظر موفق ترند.
اما راز داشتن خانواده شاد اسلامی چیست؟
قبلا در التیاما درباره شرایط زندگی شاد از دید اسلام مفصل توضیح دادیم. به دلیل تفکرات اسلامی که در ایران بر نهاد مردم جای گرفته باید این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم.
تجربیات به دست آمده از جلسات مشاوره تلفنی برای خانواده در التیاما نشان می دهد ما خواسته و ناخواسته تحت تاثیر باورهای دینی قرار میگیرم و از آنها الگو برداری می کنیم. پس دانستن شرایط خانواده شاد اسلامی می تواند چالش های بسیاری را درمان کند.
در ادامه به راهکارهای مهم و اساسی برای رسیدن به یک خانواده شاد از دید اسلام اشاره میکنیم.
به خدا تکیه کنید
یکی از مهمترین و بهترین راهکارها برای داشتن یک خانواده شاد از دید اسلام این است که والدین از هر اتفاقی که به خواست خدا برایشان روی می دهد، راضی و خرسند باشند. از بچه ها هم بخواهند حقیقت را بپذیرند چرا که رضایت به قضا و قدر الهی، چنان آرامش و نشاطی در خانواده به وجود می آورد که همه اعضای آن خانواده احساس خوشبختی کنند.
در غررالحکم روایتی از حضرت علی (ع) نقل شده که فرموده اند: اگر به مقدرات الهی راضی شدید، زندگی شما شیرین و خوش می گذرد.
امام صادق (ع) هم در روایتی می فرمایند: نشاط شادی در اثر راضی بودن به رضای خدا و یقین به دست می آید و اندوه و غم در شک و ناخشنودی به مقدرات الهی حاصل می شود. احساس رضایت از اراده الهی باعث می شود که اعضای خانواده، بایدها و نبایدهایی را که خداوند برای آن ها تعیین کرده، بپذیرند و برای کسب موفقیت فردی و خانوادگی و داشتن خانواده شاد از دید اسلام خودشان تلاش کنند تا به خواست خدا نتیجه به زحماتشان به ثمر برسد.
برای داشتن خانواده شاد از دید اسلام تفاهم ایجاد کنید
برای اینکه خانواده شاد از دید اسلام داشته باشید همه اعضای خانواده باید یکدیگر را درک کرده و به خواسته های هم توجه کنند. در واقع تفاهم و همدلی از شروطی است که در خانواده شاد نقش مهمی ایفا میکنند.
البته این تفاهم و همدلی در صورتی به وجود می آید که هر یک از اعضای خانواده، پدر و مادر و فرزندان، یکدیگر را به درستی بشناسند و به هم احترام بگذارند. در روایتی در جلد ۷۸بحارالانوار آمده که امام جواد (ع) درباره اهمیت و همدلی و همدردی با دیگران فرموده اند:
«ثَلاثُ خِصالِ تَجتَلِبُ بِهِنَّ المَحَبَّهَ. اَلنصافُ فی المُعاشَرَهَ و المُواساهُ فِی الشِّدَّهِ و الاِنطِواع وَ الرُّجوعُ اِلی قَلبٍ سَلیم/ با سه خصلت، محبت دیگران به دست می آید: انصاف در معاشرت، همدلی و همدردی با آنها در سختی ها و بازگشت به قلبی پاک»
بنابراین درک متقابل اعضای خانواده از نیازهای یکدیگر و اهمیت دادن به آن، بر روحیه و اخلاق آنها اثر می گذارد و داشتن خانواده شاد از دید اسلام را به همراه خواهد داشت.
شیوه رسول الله را پیش بگیرید
خوش رفتاری با نزدیکان از دیگر مواردی است که کارشناسان معتقدند در به وجود آوردن خانواده شاد از دید اسلام تاثیر بسیاری دارد. در کتاب اصول کافی به نقل از رسول اکرم (ص) آمده است: آیا شما را از شبیه ترین مردم به خودم با خبر نسازم؟ گفتند آری ای رسول خدا فرمودند هرکس که خوش اخلاق تر، نرم خوتر، به خویشانش نیکوکارتر، نسبت به برادران دینی اش دوستدارتر، برحق شکیباتر، خشم را فروخورنده تر و با گذشت تر و در خرسندی و خشم با انصاف تر باشد.
به هر حال گاهی پیش می آید یکی از اعضای خانواده نیازی دارد که دیگران برای پاسخ به نیاز او باید از خود گذشتگی کنند. در واقع اگر هر کدام از اعضای خانواده سرشان به کار خودشان باشد و نسبت به مشکلات بقیه بی تفاوت باشند، مسائلی به وجود می آید که کل خانواده را تهدید می کند و باعث ناراحتی همه می شود، در حالی که با همفکری، حمایت و همراهی می توانست مسئله به خوبی و خوشی در خانواده شاد تمام شود.
احترام فراموش نشود، هرگز!
یکی دیگر از راهکارهایی که در ایجاد خانواده شاد از دید اسلام تاثیر بالایی دارد، احترام به یکدیگر است. پیامبر اسلام (ص) در این خصوص می فرمایند: به کودکان رحم کن و بزرگسالان را احترام نما تا از دوستان من باشی.
در واقع آن حضرت با این فرمایش، هم سیره خود را بیان فرموده و هم مسیر دوستی با خود را نشان داده است. خانه ای که در آن بزرگ ترها به کوچک ترها رحم می کنند و با آنها مهربان هستند، کوچک ترها حرمت بزرگ تر ها را حفظ می کنند و با آنان با ادب و احترام رفتار می کنند و پر از آرامش و نشاطی است که پیامبر اکرم (ص) درباره آن تاکید کرده اند.
اهمیت مهربانی و محبت کردن به فرزندان به حدی است که در کتاب «مکارم الاخلاق» به نقل از امام صادق (ع) آمده: انَّ اللهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَیَرحَمُ الرَّجُلَ لِشَّدَهِ حُبِّهِ لِوُلدِهِ/خداوند عزوجل انسان را برای محبت بسیار به فرزندانش مورد رحمت خود قرار می دهد.
البته یک راه مناسب برای ابراز محبت نسبت به دیگران در خانواده شاد و به خصوص افراد خانواده هدیه دادن است. در سیره اهل بیت (علیهم السلام) بر هدیه دادن تاکید بسیاری شده است. امام علی (ع) در این زمینه می فرمایند: «عَلیکُم بِالسَّخاءِ وَ حُسنِ الخُلقِ فانَّهُما یَزیدانِ الرِّزقَ وَ یوجِبانِ المَحَبَّه/به یکدیگرهدیه بدهید تا محبت را در میان خود بیفزایید.»
بدون چشم داشت محبت کنید
گذشت کردن در برابر دردسرها و مشکلاتی که دیگران برای انسان به وجود می آورند از جمله کارهایی است که به آدم آرامش خاصی می دهد. حال اگر این بردباری و گذشت در برابر خطای یکی از نزدیکان و اعضای خانواده باشد نه تنها به او آرامش می دهد بلکه اساس خانواده شاد از دید اسلام به وجود میآید و جایی برای کینه نمی ماند.
در همین مورد، در کتاب کنزالعمال روایتی به نقل از پیامبر اکرم (ص) آمده است: تَعافَوا تسقُطِ الضَّغائِنُ بَینَکم/نسبت یه یکدیگر گذشت کنید تا کینه هایتان از بین برود. بنابراین گذشت و بخشیدن خطای دیگران، کدورت ها را از بین می برد و فضای نشاط و شادی را بین افراد به وجود می آورد.
در کتاب اعلام الدین روایتی از امام علی (ع) نقل شده که می فرمایند: علیک بِمُداراهَ النّاسِ واِکرامَ العُلَماءِ وَ الصَّفح عَن زَلات الاخوان فَقَد ادَّبک سَیِّدُ الاوَّالینَ و الاخِرینَ بِقَولِه صلی الله علیه و اله. اُعف عَمَّن ظَلَمَک وَ صَلِّ مَن قَطَعَک وَ اعطِ مَن حَرَمَک/ تو را سفارش می کنم به مدارا با مردم و احترام به علما و گذشت از لغزش برادران دینی چرا که سرور اولین و آخرین، تو را چنین ادب آموخته و فرموده است گذشت کن از کسی که به تو ظلم کرده، رابطه برقرار کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده و عطا کن به کسی که از تو دریغ کرده است.
راه خوبی را پیش بگیرید
خوش اخلاقی اکسیری است که نشاط و شادی را برای فرد خوش اخلاق و اطرافیان او در خانواده شاد به همراه می آورد. در واقع اخلاق خوب و نیکو تنها فرد را شاد و سرزنده نگه می دارد، بلکه آرامش خاطر و نشاط را به همه اعضای خانواده شاد هدیه می کند.
تجربیات به دست آمده از جلسات مشاوره متنی خانواده در التیاما نشان می دهد حتی محبت کردن به همسر تاثیر مستقیم بر سلامت روان بچه های دارد.
اما خوش اخلاقی چیست؟ اما جعفر صادق(ع) در کتاب غررالحکم درباره خوش اخلاقی می فرمایند: نرم خو و مهربان باش و گفتارت پاکیزه و مؤدبانه باشد و با برادرت با خوشرویی برخورد کن.
در کتاب تحف العقول هم روایتی از امام علی (ع) نقل شده که می فرمایند: مَن ساءَ خلقُهُ مَلَّهُ اهلَهُ/هر س بداخلاق باشد، خانواده اش از او دلتنگ و خسته می شوند. آن حضرت همچنین درباره ثمره و نتیجه اخلاق خوب فرموده اند: وصولُ المَرءِ اِلی کل ما یبتَغیهِ من طیبّ عیشهِ وَ امنِ سِربه وَ سَعَهِ رِزقهِ به حسن نیَّتِهِ وَ سَعَهِ خُلقه/انسان با نیت خوب و اخلاق خوب به تمام آنچه در جست و جوی آن است از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد دست می یابد.
بنابراین در خانواده شاد که همه اعضای خانواده خوش اخلاق شاد باشند، روزی خانواده روز به روز بیشتری شود و بهترین شاهد مدعای ما حدیث دیگری است که از امام اول شیعیان نقل شده: حُسنُ الخلق یُدِّرُ الرزاق و یونِسَ الرِّفاق/خوش اخلاقی روزی ها را زیاد می کند و میان دوستان انس و الفت پدید می آورد.
داشتن خانواده شاد از دید اسلام مثل هر دست آورد دیگری نیاز به تلاش و ممارست زیاد دارد که به سادگی به دست نمیآید اما بدون شک ارزشش را دارد.
تقویت ارتباطات خانوادگی در خانواده شاد اسلامی
در اسلام، تقویت ارتباطات خانوادگی از اهمیت زیادی برخوردار است و بر توسعه روابط صمیمانه میان اعضا تأکید دارد. یکی از شیوه های مهم برای تقویت این ارتباطات، برگزاری مراسم های جمعی و جشن های خانوادگی است. این نوع فعالیت ها منجر به ایجاد خاطرات خوش و پایدار خواهد شد. (علاوه بر مراسمات عزاداری مانند تاسوعا و عاشورا و مراسم های مشابه می بایست مراسم جشن و شادی هم برگزار شود.)
همچنین، مکالمات روزانه و صداقت در بیان احساسات میتواند به ایجاد فضایی امن و صمیمی در خانواده کمک کند. والدین باید فرزندان خود را تشویق کنند تا احساسات و نظرات خود را بیان کنند و هیچ منع و کمبودی در این زمینه احساس نکنند.
ارسال پیام های محبت آمیز، مانند یادآوری لحظات خوب و قدردانی از یکدیگر، نیز می تواند اثرات مثبتی بر روابط خانوادگی داشته باشد. اسلام بر ارتباطات مثبت و روحیه همدلی تأکید میکند و این مفاهیم باید در زمینههای مختلف زندگی خانوادگی پیاده سازی شوند.
از متخصص کمک بگیرید
یکی از راهکارهای ایجاد خانواده شاد اسلامی این است که دیدگاه های جدید را به خانواده و اعضای آن منتقل کنید.
سبک زندگی خانواده شاد اسلامی می بایست بر مبنای همفکری باشد نه تعصبات خشم مذهبی. به همین خاطر اگر با چالشی (به خصوص با اعضای جوان تر خانواده) روبرو هستید، حتما از مشاور روانشناس برای ارائه راهکارهای علمی و عملی کمک بگیرید.
سامانه سلامت روان التیاما در تمام موضوعات مشاوره خدمات غیرحضوری ارائه می دهد. به همین دلیل راهکارهای ایجاد خانواده شاد اسلامی از همیشه آسان تر شده است.
آرامش و حفظ آن در خانواده های اسلامی
حفظ صلح و آرامش در خانواده اسلامی یکی از مهم ترین اهداف هر خانواده اسلامی است. اگر بدانید روابط بین اعضای خانواده به چه صورت باید باشد بهتر تصمیم خواهید گرفت.
برای تحقق این هدف، والدین باید مهارت های خوب ارتباطی را مدیریت کنند و بتوانند به موقع به تنش ها و چالش ها پاسخ دهند. یکی از راهکارهای مؤثر در این زمینه، گفتگوهای سازنده و برگزاری نشستی برای حل مشکلات است.
توجه به نیازها و خواسته های اعضای خانواده برای تجربه خانواده شاد اسلامی اهمیت بسیاری دارد. آنچه که ما را به سمت آرامش و راحتی می برد، توجه به احساسات یکدیگر و کوشش برای رفع نیازها است. در کنار آن، بی احترامی و مقایسه منفی میان اعضای خانواده باید به شدت جلوگیری شود، زیرا این رفتارها می تواند منجر به ایجاد دشمنی و تنش در رابطه شود.
استفاده از نماز و دعا در زمان های بحران و مشکلات نیز میتواند به ایجاد آرامش روحی و روانی کمک کند. این عمل نه تنها به تقویت ایمان اعضا کمک میکند بلکه حس همکاری و نزدیکی میان آن ها را افزایش میدهد.
به حقوق همسرتان احترام بزارید
بدون هیچ شکی احترام به حقوق همسر یک سبک زندگی خانواده شاد اسلامی است. شیوه ارتباط پیامبر اسلام به همسران خود را به یاد بیاورید.
اسلام بر اساس عدالت و محبت، به روابط میان همسران اهمیت می دهد. یکی از جالب ترین نکات در این زمینه، تأکید بر حقوق متقابل در زندگی زناشویی است. هر یک از زوجین باید به حقوق یکدیگر احترام بگذارند و از رفتاری که می تواند به آسیب به دیگری منجر شود، خودداری کنند.
نکته دیگر برای تجربه خانواده شاد اسلامی، تشویق به تفاهم و گفتگو میان همسران است. در این گفتگوها، باید به نظرات و احساست یکدیگر گوش داد و برای رفع اختلافها تلاش کرد. وجود حسن نیت و صمیمیت در این گفتگوها میتواند برقراری یک زندگی مشترک سالم و شاد را تسهیل کند.
علاوه بر این، باید برگزاری مراسمهای محبت آمیز و مشترک، نظیر سفرهای خانوادگی و جشن ها، بخشی از زندگی روزمره باشد تا عملا همسران احساس راحتی و تعلق را در کنار یکدیگر تجربه کنند.
پیشنهاد می کنیم مقاله راه های همسرداری موفق را در التیاما مطالعه کنید.
تربیت فرزندان در خانواده شاد اسلامی
اگر بدانید تعریف تربیت فرزند چیست حتما می دانید که تربیت فرزندان در اسلام به عنوان یک مسوولیت بزرگ تلقی می شود که باید با دقت و توجه انجام شود. یکی از اصول کلیدی در تربیت فرزند در خانواده های شاد اسلامی، تاکید بر محبت و مهربانی واقعی به فرزندان است.
والدین باید هر روز زمان کافی را برای ارتباط با فرزندان خود اختصاص دهند و به انواع نیازهای عاطفی آنها پاسخ دهند.
علاوه بر محبت، آموزش اصول اخلاقی و دینی از همان دوران کودکی ضروری است. آشنا کردن فرزندان با قرآن و احادیث پیامبر (ص) زمینه ساز شکل گیری شخصیت اسلامی در آن ها خواهد بود. این آموزش ها باید به صورت عملی و با مثال های ملموس در زندگی روزمره همراه باشد، تا فرزندان بتوانند این آموزه ها را در زندگی خود پیاده سازی کنند.
همچنین، والدین باید به فرزندان خود آزادی انتخاب و نظر بدهند و اشتیاق آن ها را به یادگیری و کشف دنیای اطراف افزایش دهند. این رفتار نه تنها به فرزندان احساس مسئولیت می دهد بلکه اعتماد به نفس آن ها را نیز تقویت می کند. حما مقاله اصول تربیت فرزند را در التیاما مطالعه کنید، استفاده از این تکنیک ها می تواند تجربه داشتن خانواده شاد اسلامی را آسان تر کند.
راه های خوشبختی خانواده از دید اسلام
خانواده خوشبخت در اسلام باید بر اساس آموزه های دینی و فرهنگی شکل گیرد. یکی از راهکارهای کلیدی برای این هدف، برگزاری جلسات خانوادگی مستمر است. این جلسات می تواند فرصتی برای تبادل نظرات، احساسات و راه حل های مشترک باشد و همچنین به تقویت پیوندهای عاطفی کمک کند.
ایده پردازی و نظر دهی درباره تمام موضوعات در این جلسات باید آزاد باشد. خانواده شاد اسلامی خانواده ای است که اعضای آن بتوانند حتی اعتقادات دیرینه خود را به چالش بکشند.
دیگر راهکار که تأکید بزرگی بر آن وجود دارد، ذکر و یاد خداوند است. اشتراک گذاری آیات قرآن و ذکر دعاها میتواند روحیه خوشبختی را در خانواده تقویت کند. در کنار آن، تشویق به برگزاری نماز جماعت و دعاهای جمعی در خانواده نیز از دیگر راهکارهاست که میتواند روحیه جمعی را تقویت کند. البته در هیچ موردی نباید زیاده روی کرد. خانواده هایی که بچه های نسل زد دارند باید با رویکردی جدید تعلیمات اسلامی را به آنها معرفی کنند.
همچنین، ترویج رفتارهای صمیمانه و محبت آمیز نیز نقش موثری در خوشبختی خانواده ایفا می کند. رفتارهایی چون تقدیم هدیه های کوچک، تشکر از همدیگر و برگزاری مناسبت های شاد، می تواند به ایجاد فضایی مثبت در خانواده کمک کند.
جمع بندی التیاما از اصول زندگی خانواده شاد اسلامی
تجربه خانواده شاد و سالم در دید اسلام چیزی است که نیاز به تلاش و ممارست شما دارد. ابتدا باید به عنوان انسان به فرد بهتری تبدیل شوید تا امکان اثرگذاری بر دیگران را داشته باشید.
بارها ویژگیهای خانواده شاد در اسلام را مطالعه کنید تا ملکه ذهنتان شود. اگر در این مسیر نیاز به همراهی متخصص روانشناس دارید می توانید از خدمات سایت التیاما مانند مشاوره تصویری با روانشناس از سراسر ایران و جهان استفاده کنید. حتی اگر ساکن ایران نیستید هم امکان خرید ارزی مشاوره خارج از کشور فراهم شده است.
یادتان باشد خانواده شاد اسلامی چیزی نیست که به ارث ببرید، بلکه باید آن را بسازید.
مشاوره روانشناسی فوری