مدفوع سبز (Green Stool) معمولا نتیجه چیزی است که خوردهاید، مانند اسفناج یا برخی داروها. این نوع اجابت مزاج در نوزادان تازه متولد شده طبیعی خواهد بود اما در کودکان و بزرگسالان میتواند نشاندهنده بیماری گوارشی باشد.
مواد زائد که به شکل مدفوع از طریق روده بزرگ برای خروج از بدن آماده میشوند. آنها در حالت عادی بهدلیل سلولهای خونی مرده و باکتریهای روده قابل دفع رنگ قهوهای دارند. بنابراین مدفوع سبز یک حالت غیر نرمال است که میتواند بر اثر عوامل مختلفی مانند چیزهایی که خوردهایم، بیماریها یا برخی داروهای مصرفی ایجاد شود.
البته اجابت مزاج سبز رنگ همیشه جای نگرانی ندارد و نمیتوان گفت بهطور یقین نشاندهنده بیماری است. اگر شما هم میخواهید بدانید درمان مدفوع سبز در بزرگسالان و کودکان چگونه انجام میشود تا انتهای این مقاله از مجله التیاما همراه ما باشید.
فهرست محتوا:
- مدفوع سبز چیست؟
- آیا مدفوع سبز خطرناک است؟
- علت سبز بودن مدفوع
- ۱. مواد غذایی
- ۲. رنگدانه صفرا
- ۳. آنتیبیوتیکها و داروها
- ۴. درمانهای پزشکی
- ۵. انگلها و باکتریها
- ۶. بیماریهای گوارشی
- ۷. بیماری شقاق مقعد
- علائم مرتبط با مدفوع سبز
- آیا مدفوع سبز در بارداری طبیعی است؟
- دلیل مدفوع سبز نوزاد چیست؟
- مدفوع سبز در نوزادان شیر خشکی
- راه درمان مدفوع سبز در بزرگسالان و کودکان
- نتیجه مدفوع سبز
- سوالات متداول
مدفوع سبز چیست؟
اگر مدفوع سبز باشد نشاندهنده این است که شما مقدار زیادی سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج مصرف کردهاید که در ترکیبات خود کلروفیل دارند. همچنین مدفوع سبز کودک میتواند ناشی از خوردن رنگ مصنوعی کیکها در جشن تولد باشد.
معمولا شایعترین علت تغییر رنگ نرمال مدفوع از قهوهای به سبز با رژیم غذایی افراد مرتبط است. اما اگر شما جزو کسانی هستید که زیاد سبزیجات مصرف نمیکنید، باید مدفوع سبز رنگ خود را جدی بگیرید.
خوب است بدانید مدفوع سبز (Green Stool) اگر ناشی از یک بیماری زمینهای باشد نیاز به بررسی دقیق پزشکی دارد. برای اطمینان از دلیل ایجاد این عارضه میتوانید مشاوره تلفنی با پزشک متخصص گوارش التیاما داشته باشید. همچنین التیاما امکان رزرو نوبت آنلاین جهت مراجعه حضوری را برای شما فراهم کرده است.
آیا مدفوع سبز خطرناک است؟
مدفوع سبز نوزاد در چند روز ابتدایی تولد طبیعی است. زیرا اجابت مزاج باعث پاک شدن رودهها خواهد شد که اصطلاحا به آن مکونیوم میگویند. از طرفی تغذیه نوزاد با شیر مادر باعث اجابت مزاج سبز مایل به زرد میشود. در کودکان بزرگتر و بزرگسالان این نوع دفع مواد زائد بدن غیر نرمال است و به بررسی پزشک نیاز دارد.
متخصص گوارش آنلاین التیاما میتواند به شما در این خصوص کمک کند.
علت سبز بودن مدفوع
اگر هنگام اجابت مزاج متوجه رنگ سبز آن شدید بهتر است ابتدا به چیزهایی که خوردهاید فکر کنید. زیرا رنگ مدفوع بهراحتی از مواد خوراکی تاثیر میگیرد. اما تنها عامل تغییر رنگ در اجابت مزاج مواد غذایی نیستند.
شایعترین مواردی که باعث مدفوع سبز در بزرگسالان یا کودکان میشوند، شامل موارد زیر هستند:
۱. مواد غذایی
عادات غذایی شما دلیل اصلی اجابت مزاج سبز رنگ تیره یا روشن هستند. مصرف سبزیجات و گیاهانی با برگ سبز باعث تغییر رنگ مدفوع خواهد شد. در این صورت جای نگرانی نیست و میتوانید به مصرف آنها ادامه دهید.
مواد غذایی اثرگذار عبارتند از:
- خیار
- کیوی
- بروکلی
- آووکادو
- اسفناج
- مارچوبه
- کلم پیچ
- کدو سبز
۲. رنگدانه صفرا
صفرا مایعی به رنگ سبز-زرد است که در کبد تولید میشود و در کیسه صفرا ذخیره میماند. وجود رنگدانه صفرا باعث سبز شدن مدفوع خواهد شد. حرکت سریع غذا در روده دلیل تجزیه ناکافی رنگدانه صفرا است که این عارضه معمولا منجر به بروز بیماری اسهال میشود.
۳. آنتیبیوتیکها و داروها
باکتریها یکی از عوامل اثرگذار مهم بر رنگ معمولی مدفوع هستند. آنتیبیوتیک میتواند انواع باکتری در روده را از بین ببرد. بدین شکل باکتریهای قهوهای رنگ انتهای روده کاهش مییابند. این تغییر معمولا به معنی تغییر رنگ اجابت مزاج شما اغلب به شکل سبز است. مصرف ماست پروبیوتیک میتواند برای برگرداندن تعادل باکتریها در روده موثر باشد.
آنتیبیوتیکها و داروهای موثر عبارتند از:
- مکمل آهن
- مکملهای فیبری
- آنتیبیوتیک سیپروفلوکساسین (Ciprofloxacin)
- داروهایی با عوارض اسهال مانند سرترالین (Sertraline) و متفورمین (Metformin)
بیشتر بدانید: مدفوع سفید نشانه چیست؟

۴. درمانهای پزشکی
افرادی که پیوند مغز استخوان آنها رد شده دچار شرایط خاصی مانند بیماری پیوند میشوند که معمولا با اسهال همراه است. این بیماری میتواند باعث دفع اجابت مزاج سبز رنگ شود.
۵. انگلها و باکتریها
انواع مختلف انگلها، ویروسها و باکتریهایی که از بیرون وارد روده میشوند به ایجاد مدفوع سبز کمک میکنند. آنها عبارتند از:
- انگل ژیاردیا و نوروویروس (افزایش فعالیت روده)
- باکتری سالمونلا (دلیل اصلی و شایع مسمومیت غذایی)
۶. بیماریهای گوارشی
بیماری کرون که نوعی التهاب دستگاه گوارشی است باعث میشود تا صفرا درون روده با سرعت بیشتری حرکت کند. این وضعیت منجر به اجابت مزاج سبز رنگ خواهد شد. از طرفی اغلب افراد مبتلا به بیماری سلیاک (حساسیت به گلوتن) با علائم گوارشی مثل اسهال، درد شکم، باد گلو و نفخ مواجه میشوند که همه این موارد به دفع مدفوع سبز رنگ کمک میکنند.
دیگر بیماریهای گوارشی موثر عبارتند از:
- کولیت اولسراتیو
- سوءمصرف ملینها
- سندرم روده تحریکپذیر
۷. بیماری شقاق مقعد
اگر شما دائما دفع مدفوع سفت دارید میتواند منجر به ایجاد شکافهای کوچک در بافت زیر مقعد شود. در برخی شرایط این عارضه نتیجه اسهال مزمن یا بیماری التهابی روده است.
اگر بیماری شقاق ناشی از اسهال باشد، اجابت مزاج شما سبز رنگ خواهد بود. اما باید گفت بیماری شقاق علت مدفوع سبز تیره مایل به سیاه است آن هم در حالتی که خون وارد مدفوع شود. این نوع اجابت مزاج معمولا چسبنده خواهد بود و بوی بدی دارد.
علائم مرتبط با مدفوع سبز
آنها عبارتند از:
- تب
- نفخ
- تهوع
- استفراغ
- درد شکمی
- اسهال مداوم
در صورت لزوم می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص گوارش مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: مدفوع زرد نشانه چیست؟

آیا مدفوع سبز در بارداری طبیعی است؟
زنان باردار با کوچکترین تغییر در عادات همیشگی خود از جمله تغییرات رودهای دچار نگرانی میشوند. اجابت مزاج سبز رنگ در این دوران جای نگرانی ندارد و طبیعی است. ماههای اول حاملگی بهدلیل تغییرات فیزیولوژیکی معمولا مدفوع سبز رنگ خواهد بود.
در سه ماه دوم اغلب زنان باردار طبق نظر دکتر متخصص زنان انواع مختلف ویتامین و مکملهای آهن مصرف میکنند که میتواند باعث اجابت مزاج سبز شود. در ماههای پایانی حاملگی که این وضعیت بیشتر دیده میشود، باید آن را نتیجه حرکت سریع غذا در روده است.
دلیل مدفوع سبز نوزاد چیست؟
معمولا در روزهای ابتدایی تولد با مدفوع سبز تیره نوزاد مواجه میشوید که بهدلیل پاک شدن رودهها رخ میدهد. این وضعیت باید تا سه روز به اتمام برسد. بنابراین میتوان گفت اجابت مزاج سبزرنگ در نوزادان طبیعی است. مثلا مدفوع سبز نوزاد شش ماهه در صورتی که به وزنگیری نرمال و رشد او آسیبی وارد نکند، جای نگرانی ندارد.
مدفوع سبز در نوزادان شیر خشکی
یکی از دلایل اصلی اجابت مزاج سبزرنگ نوزادان شیر خشک است. معمولا شیر خشک با آهن غنی میشود که دلیل این عارضه است. کودکانی که با شیرخشک تغذیه میکنند اگر به پروتئین شیر حساسیت داشته باشند یا دچار نقص آنزیم گوارشی شوند، دفع سبز رنگ خواهند داشت.
بیشتر بدانید: خون در مدفوع به چه صورت دیده میشود؟
راه درمان مدفوع سبز در بزرگسالان و کودکان
برای درمان این وضعیت در نوزادان، کودکان و بزرگسالان ابتدا باید دلیل زمینهای ایجاد آن مشخص شود. اگر مدفوع سبز پس از یک یا ۲ روز برطرف شد، احتمالا نتیجه مصرف مواد غذایی سبز رنگ بوده که نیازی به بررسی پزشکی ندارد.
اما در اغلب موارد مدفوع سبز با اسهال شدید همراه است که باید برای تامین کمبود آب بدن از مایعات بیشتری استفاده کنید و با مراجعه به پزشک متخصص گوارش دلیل اصلی بروز اسهال را باز بین ببرید.
اگر این عارضه هنگام مصرف دوره آنتیبیوتیک یا مکملهای آهن در نوزادان، کودکان و بزرگسالان رخ داده حتما پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید تا در صورت لزوم دوز دارو تغییر پیدا کند. لازم به ذکر است هیچگاه خودتان خودسرانه مصرف داروی آنتیبیوتیک یا مکملها را قطع نکنید و دوز آنها را تغییر ندهید.
در برخی مواقع مدفوع سبز رنگ نشانه مسمومیت غذایی است که باید دوره بیماری را با استراحت کافی، مصرف مایعات و خوردن غذاهای سبک سپری کنید. زمانی که مسمومیت درمان شود، اجابت مزاج سبز هم برطرف خواهد شد.
بیشتر بدانید: مدفوع سیاه نشانه چیست؟
نتیجه مدفوع سبز
مدفوع سبز رنگ معمولا خطرناک نیست و بهدلیل خوردن سبزیجات برگ سبز ایجاد میشود. اگر این عارضه پس از سه روز برطرف نشد و با علائم گوارشی همراه بود حتما به دکتر گوارش مراجعه کنید.
به نظر شما بهترین راه درمان اجابت مزاج سبز رنگ چیست؟ آیا تاکنون با آن مواجه شدهاید؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در این مقاله از مجله التیاما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
به این معنی که شما سبزیجات برگ سبز زیادی خوردهاید یا دچار عفونت باکتریایی و مسمویت غذایی شدهاید. همچنین میتواند نشان دهنده انگل باشد که باعث انتقال سریع صفرا غیر قابل جذب میشود.
برای این کار باید به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. ایشان پس از معاینه و گرفتن شرح حال آزمایش مدفوع را برای بررسی علت این عارضه تجویز میکنند.
سبزیجاتی که حاوی کلروفیل هستند مانند اسفناج، بروکلی، کلم پیچ، آووکادو، خیار و کیوی
خیر، بیماری کبدی باعث اجابت مزاج رنگ پریده یا سیاه قیری میشود.
منبع: verywellhealth | mayoclinic | health
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی