امروز می خواهم درباره موضوع بسیار مهم و شایع از انواع افسردگی صحبت کنم، افسردگی سالمندان که یکی از مهم ترین موضوعات مشاوره افسردگی التیاما است. این موضوع می تواند عزیزترین افراد زندگی ما را درگیر خود کند. ما با آگاهی از افسردگی سالمندان علایم و راه های درمانش میتوانیم لحظاتِ زندگی آنها را زیباتر، شادتر، آرام تر و جذاب تر گردانیم. در ادامه این مطلب سایت مشاوره روانشناسی التیاما به بررسی تعریف و علائم افسردگی در سالمندان می پردازیم.
پیشنهاد میکنیم مقاله افسردگی چیست را حتما مطالعه کنید تا با مفهوم افسردگی بیشتر آشنا شوید.
فهرست موضوعات بررسی شده
- تعریف افسردگی سالمندان چیست؟
- فضای ذهنی سالمندان و شروع افسردگی در آنها
- علائم افسردگی سالمندان چیست؟
- وقت آن است که افسردگی سالمندان را جدی بگیرید
- به داروهای مصرفی خود یا عزیزانتان توجه کنید
- مسائل اجتناب ناپذیر پیری می تواند افسردگی را ایجاد کند
- راهکارهایی برای درمان افسرده خویی سالخوردگی
- مراجعه به روانشناس خلاق و ماهر شما را جوان تر خواهد کرد
- نکات طلایی برای درمان خانگی افسردگی سالمندان
- عوامل تشدید کننده افسردگی در سالمندان
- پیشنهاد التیاما برای درمان افسردگی سالمندان چیست؟
تعریف افسردگی سالمندان چیست؟
افسردگی سالمندان نیز همهی علائم افسردگی را دارد، اما به شکل اختصاصی تری به سن، گذرِ زندگی، نزدیکی به مرگ و آنچه با سالمندی مرتبط است، گره می خورد.
نتایج به دست آمده از جلسات مشاوره افسردگی سالمندان در التیاما نشان می دهد افسردگی سالمندان شاید بدون اتفاقی خاص یا با رخ دادن واقعه ای مانند:
- مرگ دوستان یا نزدیکانِ هم سن و سال
- ورود به خانهی سالمندان
- طرد شدن از جمع ها و مهمانی ها
- بی توجهی هایِ زیاد از طرف فرزندان در دنیایِ شلوغِ امروزی
- مصرفِ داروی خاص که افزاینده افسردگی است
- مرگ همسر یا عزیزان که روند درمان افسردگی را سخت تر می کند و آنها نیاز پیدا می کنند به مشاوره سوگ مراجعه کنند.
- بیماریِ خاص
- و…
شروع شود.
با من همراه باشید تا با علائم افسردگی سالمندان آشنا شوید و با تشخیص به هنگام و اقدام به درمان از پیش روی این مورد در عزیزانتان جلوگیری کنید.
در این صورت حتما زندگی جدید، تازه و شگفت انگیزی به آنها خواهید بخشید.
دوران سالمندی پس از سالها تلاش، می تواند به بهترین و سبزترین دوران زندگی هر انسانی تبدیل شود.
با افزایش آگاهی این سرسبزی و طراوات را به خود یا عزیزانتان هدیه دهید!
فضای ذهنی سالمندان و شروع افسردگی در آنها
افسردگی سالمندان می تواند به صورت ذهنی و درونی با واگویه هایی در وجود آنها ریشه بدواند.
به موارد زیر دقت کنید:
- دوست عزیزم از دنیا رفت، او هم سن من بود یا حتی کمی کوچکتر. مرگ از رگ گردن به من نزدیکتر است.
- پدرشان را به خانهی سالمندان بردند، او حالا چه حسی دارد. ممکن است این اتفاق برای من هم رخ دهد.
- به آخر زندگی رسیدم و بسیاری از آرزوهایم محقق نشد؛ آنچه دوست داشتم را هیچگاه انجام ندادم و دیگر زمانی برای آنها ندارم.
- فرزندم مهاجرت کرد. شاید دیگر هیچگاه او را نبینم.
- دردهایِ جسمی مرا لحظه ای آرام نخواهند گذاشت. روزهایم با درد آغاز می شوند و با درد پایان می یابند.
- زندگی پوچ است. دوران سالمندی که تصمیم داشتم به خستگی درکردن، باغبانی، سفر و… بگذرانم با خمودگی، بی انرژی، بی هیچ تفریح، سفر و شادی سپری می شود.
- تمام زیبایی هایم را از دست داده ام، از دید بقیه زشت و منفور شده ام.
- نه می توانم دردی از خودم دوا کنم نه دیگری. مزاحم همه هستم. کاری از من بر نمی آید.
- بیماری های مختلفی که گریبان من را گرفته اند به زودی مرا از پا درخواهند آورد.
- و…
خُب…!! سعی کنید خودتان را جایِ سالمندان بگذارید… کسی مدام در ذهنتان جملات این چنینی می گوید و تنها چیزی که دارید ناامیدی است.
با من در این مقاله همراه باشید و ناامیدی ها را به امید تبدیل کنید …
علائم افسردگی سالمندان چیست؟
قصد دارم علائم افسردگی سالمندان را مطرح کنم تا آنها را در خود یا عزیزانتان بررسی کنید.
موارد زیر از مهم ترین نشانه های افسردگی در سالمندان است.
- بی علاقگی شدید سالمند نسبت به مواردی که زمانی بسیار دوستش داشت.
- بی میلی و بی انگیزگی در رسیدگی به خود (حمام، اصلاح صورت، تعویض لباس و…)
- ردپایِ جملاتِ ناامیدکننده در اغلب گفتگوها…
- منزوی شدن و کم حرفی…
- عدمِ تمایل به حضور در مهمانی ها و…
- مدام در گذشته ها بودن و از گذشته ها گفتن.
- بی اشتهایی خود از نشانه های افسردگی سالمندان است.
- مشکل در به خواب رفتن های شبانه، خواب بی کیفیت، چرت زدن های مدام روزانه.
- احساسِ غم همیشگی. گریه های بی دلیل.
- فراموشی و ضعف حافظهی شدید.
- رخوت، سستی و خستگی مدام حتی از همان آغازِ صبح و بیدار شدن از خواب.
- تغییراتِ بارزِ احساسی، فکری، عملکردی…
- احساس اضطراب، فشار یا استرس های بی دلیل و ناگهانی.
- میل به مرگ یا منتظر آن بودن همراه با ترس یا بدون واهمه.
- بدخلقی، بداخلاقی، زود از کوره در رفتن.
- عدم کارایی و لذت نبردن…
تشخیص افسردگی در سالمندان
تشخیص افسردگی در سالمندان ممکن است کمی برای نسل جدید چالش برانگیز باشد، چون این گروه سنی ممکن است علائم دیگری مانند درد جسمانی یا مشکلات خواب را بروز دهند که می تواند به افسردگی مرتبط باشد و کمی تشخیص را دشوار کند. از این رو، پزشکان و متخصصان نیاز به آشنایی با نشانه های خاص افسردگی در سالمندان دارند.
از جمله علائم کلیدی که باید به آنها توجه شود، شامل تغییرات در الگوی خواب، کاهش انرژی، ناتوانی در لذت بردن از فعالیت های روزمره، احساس ناامیدی و کاهش وزن یا اشتها است. ارزیابی منظم وضعیت روحی و روانی سالمندان و برقراری ارتباط مستقیم و صادقانه با آنان میتواند در شناسایی زودهنگام افسردگی در سالمندان موثر باشد.
اطرافیان نقش بسیار مهمی در تشخیص زودهنگام افسرده شدن سالمندان بازی می کنند. نباید به شرایط آنها عادت کرده و نظارتی بر شیوه زندگی آنها نداشته باشید. با آنها صمیمی تر شده و جویای حالشان باشید.
وقت آن است که افسردگی سالمندان را جدی بگیرید
افسردگی در سنین بالا را جدی بگیرید!
اگر مواردی که تا اینجا گفتم را در خود یا سالخوردگان اطرافتان مشاهده می کنید، آن را امری طبیعی در روند پیری ندانید.
بسیاری از سالخوردگان با وجودِ نشانه های اجتناب ناپذیر پیری، سرحال، قبراق، شاد و پر جنبُ جوش هستند
پس هرگز فراموش نکنید که افسردگی، بی انگیزگی و بیحالی از علایم عادی و طبیعی سالخوردگی نیست.
اینها علایم مهم بیماری فلج کنندهی افسردگی سالمندان است!
شما می توانید این علایم را حتی اگر پدر، مادر، پدربزرگ یا مادربزرگ شما حرفی نمی زنند یا سعی در انکار دارند، ببینید و نجات بخش آنها شوید..
یک مشاور روانشناس و روان درمانگر ماهر و باتجربه با بررسی افسردگی سالمندان در افراد می تواند خستگی ها، بی هدفی، رنجوری، بدبینی و علت بی انگیزگی را از سالمند بگیرد و نشاط، پویایی، هدف و خوش بینی را جایگزین کند.
به داروهای مصرفی خود یا عزیزانتان توجه کنید
مصرف برخی از داروها با ایجاد علائم افسردگی در سالمندان، آنها را سست، کم توان و افسرده خواهد کرد.
برخی از این داروها را نام می بریم تا شما در مراجعه به مشاور خود یا تماس با روانکاوان سایت التیاما حتما آنها را مطلع گردانید:
- قرص های خواب
- داروی های فشار خون
- داروهای روانپزشکی برای کاهش اضطراب سالمندان
- انواع داروهای تسکین درد
- داروهای کنترل کلسترول خون
- و…
در جلسات مشاوره خود از هر بیماری هرچند بی اهمیت یا هر دارو هرچند مسکنی معمولی که سالمند مصرف می کند، بگویید.
مسائل اجتناب ناپذیر پیری می تواند افسردگی را ایجاد کند
بالا رفتن سن، تحلیل بدن، تغییرات در فعالیت های ارگان های مختلف (قلب، مغز و…)، برهم خوردن شیمیِ مغز و موارد این چنینی می تواند علت بروز افسردگی شوند.
به بیان دیگر تغییراتِ جسمی در پیری منجر به ناهماهنگی های روحی خواهند شد که همانطور که گفتیم این اختلالات روانی در سالخوردگی نباید طبیعی قلمداد شوند بلکه حتما باید درمان گردند.
از جمله این تغییراتِ جسمی می توان افسردگی عروقی را نام برد که در آن رگهای خونی سفت می شوند و خون رسانی کافی و درست به اندامها و مغز با مشکل مواجه می شود.
جریان خونِ محدود در مغز، علایم افسردگی را ایجاد یا به شدت تشدید خواهد کرد..
پس سالمند نه تنها از لحاظ روحی بلکه از لحاظ جسمی (سکته های قلبی و مغزی، شروع بیماری آلزایمر و…) نیز باید به خوبی بررسی گردد.
یک مشاور روانشناس تیزبین و باتجربه با پرسیدن سوالات درست و به جا و ارجاع شما به پزشک یا روانپزشک مربوطه در درمان افسردگی سالخوردگی قدم های بزرگی برخواهد داشت.
راهکارهایی برای درمان افسرده خویی سالخوردگی
قبلا در مقاله ای به بررسی راه های درمان افسردگی سالمندان پرداختیم.
از دید روانشناسی علایم افسردگی سالخوردگی را می توان با روش هایی کاهش داد. سالخوردگان به کمک، همراهی و مراقبت های شما نیازمندند.
گاهی افسردگی چنان آنها را در خود حل میکند که نمی توانند هیچ قدم مؤثری برای خود بردارند. این جور مواقع راهکارهای شما آنها را به زندگی بازخواهد گرداند:
برنامه های روازنه برای نظافت آنها بگذارید
به شکل محترمانه و غیرمستقیم از آنها بخواهید دوش بگیرند، صورتشان را اصلاح کنید یا اگر تمایل دارند در حمام کردن کمکشان باشید.
برای درمان افسردگی از لباس های زیبا با رنگ های شاد، مام و عطر، اکسسوری خاص (عصا، عینک، کلاه، ساعتهای جیبی و…) غافل نشوید.
- آنها را غافلگیر کنید و در یک عصر پاییزی لحظاتی خوش برایشان بسازید. غذا یا خوراکی، گلهای رنگی و… که دوست دارند همراه خود ببرید و لذت بردن را به یادشان بیاورید!
- با آنها در موارد مختلف مشورت کنید، نظرشان را بگیرید؛ اجازه دهید احساسِ بزرگی و ارزشمندی کنند.
- پیک نیک ها و گردش های یک روزه ی خانوادگی برایشان تدارک ببینید و از آنها دربارهی محلِ پیک نیک و آماده کردن وسایل نظر بخواهید و کمک بگیرید.
- گلدان های سبز خانگی و پرندگان خانگی به خانه شان ببرید تا از آنها مراقبت کنند. پرندگان به نسبت سایر پت های خانگی کارِ کمتری دارند.
- آنها را ببینید، بشنوید و درک کنید: از برخوردهای پرخاشگرانه با آنها به شدت پرهیز نمایید. صبوری، همدردی، آرامی و مهربانی را با آنها تمرین کنید!
- هرچقدر هم که آدمی منزوی و گوشه گیر باشد، افرادی هستند که در غمگین ترین زمانها هم از ته قلب پذیرایشان است. تدارک دادن دروهمی با نوه، دوست یا آدم های مهم زندگی سالخوردگان، آنها را شاداب و سرزنده خواهد کرد.
- خاطرات خوش گذشته را به یادشان بیاورید و از آیندهی روشن برایشان بگویید. (در صورت نیاز از مشاوره خارج از کشور التیاما برای آشنایی بیشتر با افسردگی سالمندان استفاده کنید.)
کمک کنید هدفند باشند
شرایط کتاب خوانی، نقاشی کردن یا هرآنچه دوست دارند را برایشان فراهم کنید.
موقعیتی ایجاد کنید تا هنر یا علایقشان را به صورت ساده و ابتدایی یاد بگیرند.
می توانید خودتان چیزی را به آنها بیاموزید و از آنها تکلیفی را بخواهید. حضور در جلسات مشاوره تلفنی روانشناسی کمک می کند ایده های متنوعی درباره افسردگی افراد سالخورده کسب کنید.
سازنده امید باشید
یک روز در هفته یا ۲ بار در ماه و… را به صورت منظم تعیین کنید تا با آنها وقت بگذرانید.
باهم آشپزی کنید؛ قدم بزنید، کافه بروید، شعر بخوانید، تجربهی تازه رقم بزنید و… در این صورت آنها با امیدی خوش منتظر روزِ موعود خواهند ماند.
- در مورد قبل فعالیتی را انتخاب کنید که آنها دوست دارند.. به تمام جملاتی از آنها که با دلم می خواهد کجا باشم، با چه کسی باشم، دوست دارم چه کنم، ای کاش با دوستم بودم و… اگر چنین می شد و… دقت کنید و از معجزهی نظرخواهی با آنها غافل نشوید.
- در تسکین دردهای جسمی آنها با آب درمانی، ماساژ درمانی، طب سوزنی، طب سنتی و… غافل نشوید. البته همراهی با آنها و کمک به شاد کردنشان می تواند دردهای عصبی را به مقدار قابل توجهی در آنها کاهش دهد.
کمبود برخی هورمون ها یا ویتامین ها از جمله ویتامین B12 می تواند به افسردگی سالخوردگی دامن بزند. انجام آزمایشات خون و… را فراموش نکنید. مولتی ویتامین ها با تجویز پزشک بسیار مؤثر خواهند بود.
شغل های خانگی برایشان راه اندازی کنید و خودتان تا جایی که زمانتان اجازه می دهد همراهیشان کنید. کمک کنید درآمد ناچیزی داشته باشند و احساس کنند وابستگی شان کمتر شده است.
محیط زندگی و خانه آنها را منظم و تمیز نگاه دارید. با قاب، گلدان های گل و دکوری های کوچک، خانهشان را رنگ و زیبایی ببخشید. وسیله های کهنه را دور بریزید؛ در گلدان های خالی خانه شاخه های گل قرار دهید و…
مراجعه به روانشناس خلاق و ماهر شما را جوان تر خواهد کرد
روانشناس ماهر و خلاق می تواند با کاهش یا برطرف کردن علائم افسردگی سالمندان جوانی و تحرک را به شما بازگرداند.
بسیاری از سالمندان میلی به گفتگو ندارند و به طور واضح از درونیات خود نخواهند گفت.
روانشناس همدرد، خوش خلق و با تجربه با ایجاد فضایی راحت و صمیمی و القای حس امنیت به سالمند باعث میشود حرف بزند و اعتماد کند.
همین گفتگوها و اعتماد کردن ها تأثیر فروانی بر خوش کردنِ حال بیمار خواهند گذاشت.
روانکاو حرفه ای افسردگان سالخورده را می بیند، علایم را در آنها شناسایی می کند و از این راه به درون آنها پی خواهد برد.
سپس به هر بیمار با توجه نوع و شدت علایم راهکار خواهد داد یا اطرافیان را آگاه خواهد نمود.
به بخشمشاوره آنلاین روانشناسی التیاما مراجعه کنید تا مشاوران ما با ارائهی راهکارهای خلاقانه و زیرکانه معجزه کنند و احساسِ جوانی را به شما برگردانند!!
افسردگی سالمندان درمان پذیر است و در صورت درمانی درست و اصولی، کیفیت زندگی سالمندان به شدت تغییر خواهد کرد. با روانکاویِ تخصصی، مهمترین فاکتورها یعنی شادی و لذت به لحظاتِ بیمار سالخورده اضافه خواهد گردید.
فکر نکنید دیگر دیر شده و از شما گذشته، زندگی شما بسیار ارزشمند است.
استفاده از تغذیه مناسب برای درمان سالمند افسرده
رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل غذاهای ضدافسردگی باشند می تواند نقش اساسی در مدیریت و پیشگیری از افسردگی در سالمندان ایفا کند. تحقیقات در جلسات مشاوره متنی افسردگی در التیاما نشان می دهد که وجود مواد مغذی مثل:
- اسیدهای چرب امگا ۳ (مقاله درمان افسردگی با امگا ۳ را در التیاما بخوانید.)
- ویتامین D
- و انواع ویتامین های B
می تواند به بهبود خلق و خو کمک کند. تغذیه ای که شامل میوه و سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های سالم است می تواند به افزایش سطح انرژی و کاهش احساس افسردگی کمک کند.
همچنین، پرهیز از مصرف بیش از حد قند و نمک می تواند تأثیر مثبتی بر روی سلامت روانی سالمندان داشته باشد. به همین دلیل، توصیه می شود که سالمندان به تغذیه خود توجه ویژه ای داشته باشند و در صورت نیاز مشاوره های تغذیه ای دریافت کنند.
نکات طلایی برای درمان خانگی افسردگی سالمندان
به عنوان فرزند یا سرپرست این عزیزان، از تکنیک های زیر برای درمان خانگی افسردگی در سالمندان استفاده کنید:
روش خانگی درمان افسردگی سالمندان | توضیح علمی کوتاه | نحوه اجرا در خانه | هشدار و محدودیت |
---|---|---|---|
نوردرمانی ملایم | قرارگیری در نور روشن ریتم شبانه روزی را همسو می کند و بر تنظیم سروتونین و ملاتونین اثر دارد | هر صبح ۲۰ تا ۳۰ دقیقه نشستن کنار پنجره آفتابگیر یا استفاده از لامپ ۱۰ هزار لوکس | در بیماری های چشمی یا مصرف داروهای حساس به نور با پزشک مشورت شود |
فعالیت بدنی سبک | ورزش هوازی سبک BDNF را افزایش می دهد و خلق را بهبود می دهد | پیاده روی ۱۵ تا ۳۰ دقیقه ای روزانه در خانه یا حیاط، تمرین های کششی ساده | در بیماری قلبی یا درد مفاصل شدت را کم شروع کنید و تدریجی افزایش دهید |
ساختار روزانه | روتین ثابت بار شناختی را کم و حس کنترل را بیشتر می کند | برنامه روزانه شامل زمان بیدار شدن، وعده ها، تماس تلفنی، تفریح ذهنی | از برنامه های پیچیده پرهیز شود تا خستگی ایجاد نشود |
تغذیه هدفمند | دریافت کافی پروتئین، امگا ۳ و ویتامین های گروه B به مسیرهای نوروشیمیایی خلق کمک می کند | دو وعده پروتئین با کیفیت، ماهی چرب ۲ بار در هفته، میوه و سبزی کافی | در نارسایی کلیه یا تداخل های دارویی محدودیت ها رعایت شود |
بهداشت خواب | خواب منظم محور استرس را متعادل می کند و نشانه های خلقی را کم می کند | خاموشی صفحه نمایش ۱ ساعت قبل خواب، اتاق تاریک و خنک، زمان خواب ثابت | چرت های طولانی روزانه خلق را بدتر می کند؛ محدود به ۲۰ تا ۳۰ دقیقه |
تماس اجتماعی برنامه ریزی شده | تعامل اجتماعی اکسی توسین و دوپامین را تعدیل و احساس تعلق را تقویت می کند و برای درمان افسردگی سالمند عالی است | حداقل ۱ تماس تصویری یا تلفنی کوتاه در روز با اعضای خانواده یا دوستان | اگر گوشه گیری شدید است از همراه خانوادگی برای شروع کمک بگیرید |
فعال سازی رفتاری | انجام کارهای کوچک لذت بخش مدار پاداش را دوباره فعال می کند | فهرست ۵ فعالیت ساده مثل رسیدگی به گلدان، موسیقی، حل جدول و انجام حداقل یکی در روز | اهداف باید کوچک و قابل دسترس باشد تا شکست ادراک نشود |
تمرین های تنفسی و آرام سازی | تنفس دیافراگمی و آرام سازی عضلانی سیستم عصبی خودکار را به سمت آرامش می برد | ۲ تا ۳ بار در روز، ۵ دقیقه دم عمیق ۴ ثانیه، بازدم ۶ ثانیه، اسکن بدن | در سرگیجه یا COPD شدت تمرین را کمتر کنید |
نوشتار درمانی کوتاه | برون ریزی هیجانی و بازسازی شناختی با نوشتن منظم بهتر می شود | هر شب ۱۰ دقیقه نوشتن درباره سه اتفاق مثبت روز و یک نگرانی با راهکار | اگر یادآوری سوگ شدید شود مدت را کوتاه و موضوع را محدود کنید |
پیگیری نشانه ها | خودنظارتی روند بهبود را قابل سنجش می کند و نیاز به ارجاع را روشن می کند | جدول هفتگی خلق، خواب، اشتها و فعالیت؛ مرور هفتگی با عضو خانواده | در افکار آسیب به خود یا افت عملکرد شدید سریعا ارجاع به روانشناس یا پزشک انجام شود |
عوامل تشدید کننده افسردگی در سالمندان
عوامل متعددی می توانند به افزایش افسردگی در سالمندان کمک کنند. این عوامل می توانند شامل تغییرات جسمانی، بیماری های مزمن، از دست دادن عزیزان و همچنین عوامل اجتماعی مثل انزوا و تنهایی باشند.
عواملی مانند تغییر محیط زندگی، به ویژه انتقال به خانه سالمندان یا تغییر محل سکونت نیز می تواند استرس زا باشد و منجر به بروز افسردگی در سالمندان گردد.
شرایط خاص اقتصادی نیز می تواند بر وضعیت روحی سالمندان تأثیر منفی بگذارد. عدم توانایی مالی برای تأمین نیازهای اساسی یا خدمات درمانی ممکن است به احساس ناامیدی دامن بزند. از سوی دیگر، عدم دسترسی به مراقبت های بهداشتی و خدمات اجتماعی می تواند به بروز و پیشرفت افسردگی در سالمندان تغییر مسیر دهد.
البته خدماتی مانند مشاوره روانشناسی سالمندان به صورت اینترنتی امکان دسترسی به متخصص روانشناس برای پیشگیری از افسردگی در سالمندان را آسان کرده است.
پیشنهاد التیاما برای درمان افسردگی سالمندان چیست؟
حالا می دانید افسردگی سالمندان چیست و چرا بر کیفیت زندگی آنها تاثیر مخرب دارد؟ استفاده از خدمات مشاوره اضطراب و افسردگی کمک می کند حال روانی آنها به مرور بهبود یابد و امیدشان به زندگی بیشتر شود. حتی اگر ایران حضور ندارید مشاوره افسردگی خارج از کشور در التیاما کمک می کند برای عزیزان خود با بهترین های روانشناسی مشاوره رزرو کنید.
مشاوره آنلاین افسردگی