التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
بیماریکلانژیت نوعی بیماری کبدی است که در اثر التهاب یا مسدود شدن مجاری صفراوی ایجاد می‌شود. در این وضعیت صفرا دوباره به کبد بازمی‌گردد و موجب آسیب و سایر مشکلات می‌شود. این بیماری بیشتر در بزرگسالان و در سنین بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی ایجاد می‌شود. آمارها نشان می‌دهد که ۹ درصد از بیماران بستری در بیمارستان با مشکل سنگ کیسه صفر به کلانژیت حاد مبتلا می‌شوند. این بیماری اگر به‌موقع تشخیص داده نشود و یا منجر به نارسایی کبد شود، ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری را ایجاد کند. اما علائم التهاب مجاری صفراوی و چطور می‌توان این بیماری را تشخیص داد؟ در این مقاله از مجله التیاما می‌توانید با علائم و روش‌های تشخیص و درمان کلانژیت آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: علائم پر شدن کیسه صفرا در زنان
فهرست محتوا:
- بیماری کلانژیت چیست؟
- انواع کلانژیت
- کلانژیت مزمن
- کلانژیت حاد
- علائم التهاب مجاری صفراوی
- علائم اولیه التهاب مجاری صفراوی
- علائم کلانژیت مزمن
- علائم کلانژیت حاد
- علت ابتلا به کلانژیت
- درمان التهاب مجاری صفراوی
- روش تشخیص بیماری کلانژیت
- چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کلانژیت قرار دارند؟
- عوارض بیماری کلانژیت
- سخن نهایی
- سوالات متداول
بیماری کلانژیت چیست؟
کلانژیت (cholangitis) یک نوع التهاب در سیستم صفراوی است که به دلیل انسداد جزئی یا کامل مجرای صفراوی یا مجرای کبدی ایجاد می‌شود. شایع‌ترین علت انسداد صفراوی سنگ کیسه صفرا یا تنگی بدخیم مجرای صفراوی است. اما انسداد ناشی از کلانژیت ممکن است در اثر عوامل مختلفی مثل عفونت، اختلالات حرکتی، آسیب شیمیایی و واکنش‌های آلرژیک ایجاد شود.
انواع کلانژیت
به‌طورکلی بیماری کلانژیت به دو دسته‌بندی مختلف تقسیم می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است.
بیشتر بدانید: قرص آهن بدون عوارض گوارشی
کلانژیت مزمن
بیماری کلانژیت مزمن که در طول زمان به کندی اتفاق می‌افتد و فرد سال‌ها علائم را تجربه می‌کند.
کلانژیت حاد
بیماری کلانژیت حاد به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد و علائم بیماری در یک دوره کوتاه ایجاد می‌شوند.
علائم التهاب مجاری صفراوی
علائم کلانژیت یا التهاب مجاری صفراوی به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. ممکن است علائم در هر فرد کمی متفاوت باشد و از طرفی برخی افراد نیز هیچ علائم خاصی را تجربه نمی‌کنند. در ادامه می‌توانید با علائم کلانژیت آشنا شوید.
علائم اولیه التهاب مجاری صفراوی
- احساس خستگی
- خارش پوست
- خشکی چشم
- خشکی دهان
بیشتر بدانید: عوارض دیورتیکول مکل چگونه است؟
علائم کلانژیت مزمن
- درد در سمت راست بدن
- عرق شبانه
- ورم کردن پاها، به خصوص مچ پا
- درد عضلانی
- تیره شدن پوست
- درد استخوان و مفاصل
- نفخ
- رسوبات چربی در پوست اطراف چشم و پلک‌ها
- رسوب چربی در آرنج، زانو، دست و کف پا
- اسهال و مدفوع چرب
- کاهش وزن
- بزرگ شدن طحال
- بزرگ شدن کبد
- تغییرات خلقی
- مشکلات حافظه
علائم کلانژیت حاد
- تب بالا برای بیشتر از ۲۴ ساعت
- درد و گرفتگی در سمت راست بالای شکم
- لرز
- تهوع
- کمردرد
- زرد شدن پوست و چشم
- تیره شدن ادرار
- کاهش فشارخون
- گیجی
در صورت داشتن چنین علائمی می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید و در صورت لزوم می توانید به صورت حضوری به متخصص گوارش مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: علت مشکلات هضم غذا چیست؟
علت ابتلا به کلانژیت
ابتلا به بیماری کلانژیت یا التهاب مجاری صفراوی دلایل متفاوتی دارد. گاهی اوقات این بیماری در اثر یک عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود و گاهی اوقات نیز یک بیماری خودایمنی است. آمارها نشان می‌دهد که مهم‌ترین دلیل ابتلا به کلانژیت سنگ کیسه صفرا است، اما عوامل متفاوتی بر بروز این بیماری دخیل هستند. از طرفی سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی احتمال ابتلا به التهاب مجاری صفراوی را افزایش می‌دهد. در ادامه می‌توانید با دلایل ابتلا به کلانژیت آشنا شوید.
- عفونت باکتریایی و انگلی
- سنگ کیسه صفرا
- انسداد مجاری صفرا
- کیست
- تنگی مجاری صفراوی
- تومور
- عوامل ژنتیکی
- سرطان پانکراس
درمان التهاب مجاری صفراوی
درمان کلانژیت یا التهاب مجاری صفراوی معمولا بر اساس نوع و شدت آن متفاوت است. از طرف دیگر درمان با در نظر گرفتن پیشرفت بیماری از روش درمان مشخصی استفاده می‌کند. ازآنجایی‌که کلانژیت بر هضم غذا و نحوه جذب برخی ویتامین‌ها موثر است، ممکن است پزشک برای تامین ویتامین‌های بدن مکمل‌های ویتامین E، A، E و K تجویز می‌کند. استفاده از مکمل‌های ویتامین D همراه با کلسیم از ضعف و پوکی استخوان‌ها در افراد مبتلا به کلانژیت جلوگیری می‌کند.
بیشتر بدانید: ویروس جدید گوارشی چیست؟
از طرف دیگر ممکن است التهاب مجاری صفراوی موجب افزایش فشارخون شود. در این شرایط لازم است از داروهایی برای کنترل فشارخون در کبد نیز استفاده شود. در ادامه می‌توانید با دیگر روش‌های رایج در درمان کلانژیت آشنا شوید.
- مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل پنی‌سیلین، سفتریاکسون (ceftriaxone)، مترونیدازول (metronidazole) و سیپروفلاکساسین (ciprofloxacin) به مدت ۱۰ روز
- استفاده از داروهای تسکین‌دهنده اسید و آنتی‌هیستامین‌ها برای تسکین خارش
- تخلیه مجرای صفراوی
- مصرف داروی ursodeoxycholic acid برای محافظت از کبد
- درمان آندوسکوپی با استنت‌گذاری
- عمل جراحی برای باز کردن مجرای صفراوی
- پیوند کبد
روش تشخیص بیماری کلانژیت
برای تشخیص بیماری کلانژیت لازم است از آزمایش‌های متفاوتی استفاده شود. معمولا برای این امر از آزمایش خون، تست عملکرد کبد، تست آنتی‌بادی ضد میتوکندری، تست کلسترول، سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن استفاده می‌شود.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کلانژیت قرار دارند؟
به‌طورکلی التهاب مجاری صفراوی بیشتر در سنین بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی ایجاد می‌شود و معمولا افرادی که یکی از اعضای خانواده آن‌ها به این بیماری مبتلا می‌شود، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آن قرار دارند. آمارها نشان می‌دهد که التهاب مجاری صفراوی در همه نژادها و مناطق جغرافیایی ایجاد می‌شود، اما معمولا مردم اروپایی شمالی بیشتر به آن مبتلا می‌شوند. از طرف دیگر افراد مبتلا به عفونت، کسانی که سیگار می‌کشند و یا در معرض مواد شیمیایی سمی قرار دارند نیز بیشتر از دیگر افراد در معرض ابتلا به کلانژیت قرار دارند.
عوارض بیماری کلانژیت
التهاب مجاری صفراوی در صورتی که به‌موقع درمان نشود، منجر به مشکلات جدی سلامتی مثل سیروز کبدی می‌شود. این موضوع عملکرد کبد را مختل می‌کند و موجب نارسایی کبد می‌شود. از طرف دیگر احتمال ابتلا به سرطان کبد در افراد مبتلا به کلانژیت درمان نشده بیشتر است. از دیگر عوارض بیماری التهاب مجاری صفراوی می‌توان به بزرگ شدن طحال، بزرگ شدن رگ‌های خونی و همچنین عفونت خون اشاره کرد که همه این عوامل می‌توانند زندگی شخص را به خطر بی اندازند.
سخن نهایی
التهاب مجاری صفراوی یک بیماری کبدی است که می‌تواند موجب تجمع صفرا در کبد و نارسایی این اندام حیاتی شود. در صورتی که از مشکلات مربوط به کبد رنج می‌برید و یا با علائم کلانژیت دست و پنجه نرم می‌کنید، می‌توانید از طریق التیاما همین حالا با برترین متخصصین گوارش کشور ارتباط برقرار کنید و درمان خود را شروع کنید. التیاما به شما کمک می‌کند تا تنها با پرداخت هزینه ویزیت به صورت تماس صوتی و تصویری با پزشک موردنظرتان مشورت کنید و برای درمان مشاوره دریافت کنید.
سوالات متداول
معمولا ۵۰ تا ۷۰ درصد بیماران با علائمی مثل تب، زردی و درد قسمت فوقانی و سمت راست شکم به پزشک مراجعه می‌کنند.
خارش پوست یکی از علائم کلانژیت است. به‌طورکلی اختلال در عملکرد کبد و سلول‌های کبدی موجب خارش پوست می‌شود.
نبود صفرا در بدن بر توانایی‌های گوارشی و جذب ویتامین‌های حالا در چربی اثر می‌گذارد و از همین رو ممکن است بدن با کمبود ویتامین‌های E، A، D و K روبرو شود.
منابع: healthline، mayoclinic، patient
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی
