تعریف خانواده سالم و شاد چیست؟ (۷ ویژگی اصلی)

خانواده سالم (healthy family) یعنی افراد سالم، یعنی جامعه سالم. خانواده سالم از نظر اجتماعی و روانشناسی مهم ترین سرمایه هر فرد است. به همین خاطر یکی از موضوعات همیشگی جلسات مشاوره خانواده آنلاین و حضوری به بررسی ویژگی های خانواده سالم و شاد از دید روانشناسی مربوط می شود که در ادامه این مطلب سایت التیاما (به قلم دکتر پروانه صفایی مقدم) بیشتر به بررسی آن می پردازیم.

تعریف خانواده سالم چیست؟ (خانواده سالم چه خانواده ای است؟)

با مطالب مربوط به خانواده در سایت التیاما همراه باشید.

بعضی‌ ها فکر می‌ کنند همین که با همسر و فرزندشان مشکل آنچنانی ندارند و صدای داد و بیدادشان، گوش فلک را کر نمی‌ کند، پس یک خانواده سالم و شاد دارند!

آنها تصور می‌ کنند، اگر اهل هر نوع اعتیاد نیستند و تا به حال پای‌ شان به پاسگاه پلیس و دادگاه کشیده نشده، پس جزو خانواده‌ های سالم این مملکت هستند.

درستی یا نادرستی تصورشان با خودشان، اما روان‌ شناسان، ویژگی‌ های خانواده سالم را به همین چند مورد محدود نکرده اند.

خانواده‌ هایی که بتوانند خود را به تعادل برسانند و درگیر یا مغلوب مشکلات مختلف و موقعیت‌ های چالش انگیز نگردند و از پا نیفتند و بتوانند از سیستم سالم مراوده و ارتباط مطلوب، مرز متناسب و… برخوردار گردند، در چرخه خود از سلامت و انسجام مناسبی برخوردار گردیده و اعضاء آن، خوشبختی و شادکامی‌ را به صورت روشن‌ تری احساس می‌ کنند.

اگر چندان با مفهوم خانواده آشنایی ندارید پیشنهاد می کنیم مقاله انواع خانواده را در التیاما مطالعه فرمائید.

مهم ترین ویژگی های خانواده سالم چیست؟

برای اینکه متوجه شویم خانواده سالم چه خانواده ای است و خانواده سالم یعنی چه بهتر است به بررسی ویژگی های اصلی خانواده شاد و سالم بپردازیم.

۱- عشق و علاقه زیاد بین اعضای خانواده وجود دارد

در خانواده سالم زن و مرد برای دیدن و رسیدن به یکدیگر لحظه‌ شماری می‌کنند، ساعتی که مرد از یک روز شلوغ کاری به خانه بر می‌ گردد، برای زوج‌ های خوشبخت و سالم، ساعت اوج روز است.

دل‌ شان می‌ تپد و خودشان را برای دیدن یکدیگر آماده می‌ کنند.

در صورتی که در خانواده‌ های با سطح سلامت پایین‌ تر، زن و شوهر به سفر رفتن و یا میهمانی رفتن یکدیگر به صورت جدا جدا، علاقه دارند و دائم می‌ گویند:

• خدا کند امشب شوهرم دیر بیاید
• ای کاش خانمم امشب خونه مادرش بماند!
• کاش به مهمونی دوستم می رفتم تا شب دیرتر میرفتم خونه!

۲- در خانواده سالم حرف های خوب تمامی ندارد

در خانواده سالم زن و شوهر برای یکدیگر گفتنی بسیار دارند.

هرگاه در کنار هم باشند، میان آنها گفتگوی گرمی ‌برقرار می‌ شود، اتفاقات روز گذشته را برای یکدیگر بازگو می‌ کنند.

در مورد اطرافیان صحبت می‌ کنند و نظر می‌ دهند و نظر طرف مقابل را جویا می‌ شوند. آب و هوا، تیترهای خبری، برنامه‌ های آینده، جوک و… خلاصه با هم حرف می‌ زنند.

در صورتی که خانواده‌ های غی رخوشبخت، بیشتر لحظه‌ ها به قهر می‌ گذرد و پرسش و پاسخ‌ ها میان آنها بسیار کوتاه هستند.

هرگاه زن و شوهر کنار هم قرار بگیرند، شوهر، روزنامه می‌ خواند، جدول حل می‌ کند، تلویزیون نگاه می‌کند یا برعکس!

یا به عبارتی هر کس به کاری مشغول می‌ گردد. این مهم ترین تفاوت خانواده سالم و ناسالم از دید روانشناسی است.

۳- در یک خانواده سالم اعضا همدیگر را درک می کنند

در خانواده سالم همسران به سلیقه هم آشنا بوده و به آن عمل می‌ کنند، برای نمونه

• خوراک
• پوشاک
• معاشرت یا رفت و آمد
• و خرید کردن

برایشان مهم است.

در خانواده سالم و شاد زن و مرد آن چیزی را می‌ پوشند که عشق‌ شان دوست دارد، آن رفتاری را می‌ کنند که همسرشان می‌ پسندد.

در صورتی که در خانواده‌ های غیرسالم، همسران نسبت به سلیقه طرف مقابل بی‌ خبر و بی‌ تفاوت بوده و تنها به خواسته‌ های شخصی خود اندیشیده و عمل می‌ کنند.

درک متقابل میان اعضای خانواده سبب بالا رفتن سطح کیفی ارتباط بین اعضا شده و تجربیات بهتری خواهند داشت. در جلسات مشاوره تلفنی خانواده هم تاکید زیادی بر ایجاد ارتباط مملو از شادمانی و احترام می شود تا اعضا فضایی برای رشد و ترقی داشته باشند.

در واقع ویژگی خانواده سالم به نوع رفتار آنها با هم ارتباط دارد.

۴- در یک خانواده شاد و سالم اعضا هوای همدیگر را دارند

همانطور که قبلا در التیاما گفتیم، تعاملات در خانواده حرف اول را می زنند. یعنی اعضا باید رفتارهای سازنده در قبال هم داشته باشند.

در خانواده سالم و خوشبخت، اتحاد، همبستگی و یکپارچگی وجود دارد اما در خانواده غیر خوشبخت، گسستگی و تکروی دیده می شود.

هرگاه میان اعضاء خانواده‌ای واژه‌ هایی هم چون:

• «به من چه»
• «به تو چه»
• «به من مربوط نیست»
• «به تو مربوط نیست»
• «به کسی مربوط نیست»
• «به خودم مربوط است»

را بسیار شنیدید، این گمان را ببرید که با خانواده‌ ای بدون آینده و غیرخوشبخت، رو به رو هستید و عشق در خانواده آنها از بین رفته است.

در خانواده سالم «من» وجود ندارد، بلکه همه‌ اش «ما» است.

۵- یک ویژگی خانواده سالم این است که به دنبال جنگ و دردسر نیستند

در خانواده‌ های خوشبخت، اعتماد وجود دارد و اعضاء به راحتی گفته‌ های یکدیگر را پذیرفته و در درستی آن تردید نمی‌ کنند.

در خانواده‌ های غیرخوشبخت، برای دریافت پذیرش گفته خود، پیوسته بایستی برای دیگر اعضاء سوگند خورد.

سوگند به جان این و آن، یا به مقدسات‌ شان و طرف مقابل، در تلاش برای فهمیدن صحت حرف همسر است و یا گرفتن یک سوتی که مشت او را باز کند!

۶- در خانواده‌ خوشبخت احترام وجود دارد

اگر با تعریف خانواده در روانشناسی آشنایی داشته باشید بیشتر اهمیت این مورد را درک می کنید.

در ارتباطات گفتاری و غیرگفتاری و همین‌ طور درخواست نیازها و پاسخ به آنها و ارائه سرویس و برخورد با یکدیگر به گونه‌ ای است که دارای استاندارد ادب و حرمت و با وجود صمیمیت، مدیریت و حرف‌ شنوی از بزرگ‌ ترها و در نظر گرفتن موقعیت کوچک‌ ترها در یک مجموعه، رعایت گشته و لحاظ می‌ شوند.

در مقاله حفظ احترام در خانواده توضیح دادیم که این شیوه رفتار سبب می شود والدین در امنیت روانی قرار گرفته و زمینه رشد فرزندان ایجاد شود. احترام باید از پدر و مادر شروع شده و به دیگر اعضا منتقل شود.

اگر در این مورد نیاز به همراه متخصص دارید، خدماتی مانند مشاوره متنی خانواده می تواند انتخابی ایده آل باشد. اگر ساکن ایران هم نیستید باز امکان خرید مشاوره آنلاین خارج از کشور با پرداخت ارزی در التیاما وجود دارد.

۷- در یک خانواده سالم اولویت بودن با هم است

در خانواده سالم ، بودن با یکدیگر را هر جایی که ممکن باشد، همچون میهمانی، مسافرت، خرید، پارک و حتی در مراسم سوگواری و به خاک‌ سپاری به بودن با دیگران، ترجیح می‌ دهند.

در صورتی که خانواده‌ های غیرسالم، مرد خانواده بیشتر به برنامه‌ های مجردی مردانه، کشش و رغبت نشان می‌ دهد.

زن خانواده بیشتر به میهمانی و دوره‌ ها و مسافرت‌ های زنانه و غیر خانوادگی، علاقه نشان می‌ دهد.

تفاوت خانواده سالم و ناسالم چیست؟

در تمام موارد بالا کم و بیش به تفاوت خانواده سالم و ناسالم از دید علمی پرداختیم اما مهم ترین تفاوت خانواده سالم و ناسالم مربوط به اهمیت و اولویت بندی ها می شود.

یعنی هر کدام از اعضا، دغدغه های آنها و نیازهایشان برای دیگری در چه جایگاهی قرار دارد؟

مسلما در یک خانواده سالم و رو به پیشرفت اعضا اهمیت بسیار بالایی برای همدیگر قائل هستند، این چیزی است که متاسفانه در بسیاری از خانواده های دیده نمی شود چون بر مبنای صحیح تعریف خانواده سالم و شاد پیش نمی روند!

چگونه خانواده سالم داشته باشیم؟

بهترین راه برای داشتن خانواده ای سالم، افزایش سطح آگاهی و دانش اعضا نسبت به نقش و اهمیت خانواده و جایگاه آنها برای یکدیگر است.

در این راه می توانید از متخصص و مشاور روانشناس خانواده کمک بگیرید تا با برگزاری جلسات مشاوره با روانشناسکمکتان کند خانواده ای سالم و مترقی داشته باشید.

در این صورت متوجه اهمیت خانواده در جامعه و زندگی شخصی خودتان می شوید و بیشتر از همیشه برای داشتن آن تلاش می کنید.

سوالات متداول درباره ویژگی های خانواده سالم از دید روانشناسی