تمام فرآیند سوخت و ساز بدن وابسته به هورمونهایی است که توسط غده تیروئید تولید، ذخیره و آزاد میشوند، وقتی این قسمت از بدن بیش از حد نیاز هورمون ترشح کند، متابولیسم آن به هم ریخته و ممکن است صدمات جبران ناپذیری به انسان وارد کند. حتما میخواهید بدانید تیروئید پرکار چه خطراتی دارد؟ پس در ادامه این مطلب با ما همراه باشید. (توجه داشته باشید که اصلا بر اساس این علائم قضاوت نکنید و بهتر است به دکتر متخصص غدد مراجعه کنید)
پوکی استخوان
اسکلت بدن انسان دارای بافتی است که همیشه در حال ساختن سلولهای جدید است و همیشه خودش را بازسازی میکند؛ وقتی تیروئید پرکار میشود، در فرآیند جذب کلسیم توسط استخوانها مشکل ایجاد میکند و در نتیجه بافت آنها شکننده و نرم خواهد شد.
حتی وقتی این بیماری درمان نشود، بدن فسفات و کلسیم موجود در بافت استخوان را از طریق مدفوع و ادرار دفع میکند. این عارضه بسیار خطرناک است چرا که همیشه فرد در معرض شکستگیهای استخوانی در نواحی حساس بدن مانند لگن خواهد بود که بهبودی آن، با تداوم پوکی استخوان، بسیار مشکل است.
عوارض چشم:

نوعی از پرکاری تیروئید بیماری گریوز است که در آن سیستم ایمنی بدن دچار اختلال میشود؛ در این حالت ممکن است خطرات زیادی چشمها را تهدید کند. فرد در این نوع از بیماری که معمولا از هر سه نفر، یک نفر درگیر آن است چشمها متورّم، قرمز و خشک میشوند و ممکن است دچار تار شدن دید، حساسیت به نور، بیرونزدگی و سوزش شوند.
مشکلات ذکر شده میتوانند بینایی فرد را مختل کنند و در صورت درمان نشدن، به چشم آسیب بزنند اما در بیشتر موارد بعد از طبیعی شدن کارکرد تیروئید، این عوارض از بین میروند.
عوارض قلبی

افزایش متابولیسم بدن که ناشی از تیروئید پرکار است، طبیعتا روی فرآیند خونرسانی نیز اثرگذار است؛ به این صورت که شتاب و ضربان قلب بیمار را بالا میبرد. اثرات این اختلال در موارد شدید بر قلب به حدی است که حتی میتواند باعث سکته و ایست قلبی بشود.
بررسی مشکلات بیماران دارای این عارضه نشان داده است که این افراد عوارض زیادی پیدا میکنند، از جمله:
- فشار خون بالا
- نارسایی احتقانی قلب
- آریتمی: نامنظم شدن ضربان قلب، مثلا فیبریلاسیون دهلیزها
- منقبض شدن عضلات قلب: ناشی از گشاد شدن حفرهها
- ایست قلبی
- پالپیتیشن و افزایش تعداد ضربان
بیشتر بدانید: قرص متی مازول
ضعفهای عضلانی

شاید ندانید که عضلات مختلف بدن هم تحت تاثیر این هورمونها هستند، در حالت پرکاری تیروئید، ضعف عضلات بیمار را تهدید میکند که به این حالت میوپاتی هایپرتیروئیدی میگویند. عضلههای صورت، ران پا، بازو، شانه و باسن معمولا دچار ضعف خواهند شد اما در بعضی موارد خطرناکتر هم میشود مثلا ضعف در ناحیه گلو، عضلات ریه و تنفسی و چشمها ممکن در زندگی روزمره بیمار را با حوادث و خطرات زیادی رو به رو کند.
بیشتر بدانید: غده تیروئید چیست؟
اختلال در بارداری

افزایش متابولیسم بدن میتواند علاوه بر نامنظم کردن دوران پریودی در خانمها، سلامت باروری آن ها را نیز به خطر بیندازد؛ این مشکلات هم برای مادر و هم برای جنین خطرآفرین است و علاوه بر اینکه بارداری را مشکل میکند ممکن است باعث مسمومیت بارداری، زایمان زودهنگام، سقط جنین، تولد نوزاد کموزن و… شود.
علاوه بر موارد ذکر شده تیروئید پرکار ممکن است در خانمهای باردار باعث بروز پراکلامپسی یا فشار خون بالا شود که از دلایل شایع مرگ مادران است؛ در نتیجه حتما باید پیش از این دوران، درمان شود.
طوفان تیروئیدی (تیروتوکسیک)

این شاید سختترین عارضه ناشی از پرکاری تیروئید باشد که بسیار خطرناک و حتی کشنده است و البته در مواردی نادر اتفاق میافتد. اگر تیروئید پرکار به مدت طولانی درمان نشده یا اصلا تشخیص داده نشود، تیروتوکسیک به وجود میآید. این یک حالت اضطراری است که در صورت مشاهده آن سریعا باید به اورژانس مراجعه کرد؛ اما عوارض قابل مشاهده این بیماری عبارتند از:
- تب شدید: بالای ۳۸ درجه
- افزایش ضربان قلب
- اسهال و استفراغ
- لرزش و بیقرار شدن بدن
- از بین رفتن یا پایین آمدن سطح هوشیاری
- زرد شدن رنگ پوست و سفیدی چشم
- سردرگمی و آشفته شدن شدید
عوارض روانی

وقتی بدن انسان دچار افزایش غیرطبیعی فرآیند سوخت و ساز میشود، درجه حرارت آن بالا می رود و این امر باعث ایجاد هیجان و ناتوانی در برابر گرما می شود و در نتیجه فرد بیحوصله و کلافه خواهد شد.
علاوه بر این در حالت هایپرتیروئید یا تیروئید پرکار، هورمونهای افزایش یافته بر اعصاب کنترلکننده انسان تاثیر میگذارند و در این حالت معمولا بیمار دچار اضطراب، عصبانیت، زودرنجی، تحریکپذیری و… میشود که طبیعتا بروز این عوارض در زندگی روزمره و روابط اجتماعی انسان بسیار خطرناک خواهد بود.
دکتر حسین دلشاد |
دکتر فرید فتاحی