التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
عوامل ایجاد استرس در حین کار می توانند توجه کارکنان را کم کرده و راندمان آنها را پایین بیاورند. همچنین عوامل استرس زا در محیط کار می توانند بر زندگی شخصی افراد اثرات منفی بسیاری داشته و حتی وارد زندگی زناشویی آنها شود! به همین دلیل در جلسات مشاوره برای درمان استرس متخصصین عوامل استرس زای شغلی را شناسایی کرده و راهکارهایی ارائه می دهند تا مدیران و کارمندان بتوانند وضعیت پایدارتر روانی را تجربه کنند. در ادامه این مطلب سایت سلامت روان التیاما، به بررسی دقیق دلایل اصلی استرس در محیط کار از دید علم روانشناسی می پردازیم.
حتی عزیزانی که ایران زندگی نمی کنند هم امکان خرید ارزی مشاوره خارج از کشور برای شناسایی عوامل روانشناختی ایجاد استرس شغلی استفاده کنند.
عوامل ایجاد استرس در حین کار کدامند؟
با بخش مقاله های علمی و روانشناسی التیاما همراه باشید.
اقتصاد امروز بسیار نامطمئن بوده و رقابت بسیار بالاست و این مهم ترین عامل ایجاد استرس کاری در کارکنان است. به همین دلیل شرکت ها کارمندان را تعدیل نیرو و اخراج کرده و حجم کار و انتظارات را افزایش می دهند.
قبلا در التیاما توضیح دادیم تعریف استرس کاری چیست و چطور بر زندگی افراد تاثیر می گذارد. اما در ادامه عوامل استرس زا در محیط کار را بررسی می کنیم تا صاحبین کسب و کار و مدیران بتوانند با استفاده از این آموزه ها، شرایط کاری بهتری برای افراد خود فراهم کنند.
پیش از شروع باید به این نکته اشاره کنیم که عوامل استرس زا در محیط کار با شرایط استرس زا در زندگی عمومی که قبلا در التیاما درباره آن توضیح داده ایم بسیار تفاوت می باشد.
دلایل استرس در محیط کار زنان یا مردان متفاوت است؟
پژوهش های روانشناسی که به صورت غیررسمی انجام شده اند نشان می دهند دلایل استرس کاری در زنان و مردان می‌تواند الگوهای متفاوتی داشته باشد. زنان اغلب با فشارهای مضاعفی مانند:
- تعارض نقش های خانوادگی و شغلی
- انتظارات اجتماعی
- و در برخی موارد تبعیض جنسیتی
مواجه می شوند. این عوامل می‌تواند سطح استرس آنان را افزایش دهد و منجر به احساس ناکافی بودن یا کاهش رضایت شغلی گردد. از سوی دیگر مردان بیشتر تحت تاثیر انتظارات مربوط به موفقیت مالی و جایگاه حرفه‌ای قرار دارند که این امر فشار روانی متفاوتی را ایجاد می‌کند.
بر اساس نظریه نقش‌های اجتماعی، تفاوت در انتظارات فرهنگی و سازمانی از زنان و مردان، دلایل بروز استرس را متمایز می‌سازد. زنان ممکن است بیشتر از حمایت اجتماعی و کیفیت روابط کاری به عنوان منابع کاهش دهنده استرس بهره‌مند شوند، در حالی که مردان غالبا بر استقلال و کنترل محیط تاکید دارند. این تفاوت ها نشان می دهد که راهکارهای مداخله ای باید متناسب با جنسیت طراحی شوند.
آموزش مهارت های مدیریت استرس، ارتقای عدالت سازمانی و تقویت فرهنگ حمایتگر می‌تواند به کاهش این تفاوت‌ها کمک کند. در نهایت، توجه به نیازهای خاص هر جنس نه تنها به سلامت روانی کارکنان کمک می‌کند بلکه موجب افزایش بهره وری و رضایت شغلی در کل سازمان خواهد شد.
در ادامه به مهم ترین عوامل ایجاد استرس در محیط کار از دید روانشناسی می پردازیم:
۱- حجم کاری اولین عوامل ایجاد استرس در حین کار است!
بارزترین علت استرس در محل کار، حجم کاری زیاد است.
الف) اضافه کار
گرایش صنعت کنونی، حفظ کارمندان اندک و استفاده از آنها به شیوه ای موثر است. دو دلیل پشت منطق فوق وجود دارد که سازمان ها می خواهند بدانند:
- تا چه حد کارمندان هوشمندتر کار می کنند
- آیا کارمندان همان کاری که همیشه انجام می دادند را در حجم کار اضافی نیز انجام می دهند
ب) کار کمتر
در این وضعیت کارکنان مجبورند در زمان بیشتری کار کمتری انجام دهند. در چنین مواردی، کارمندان شروع به زیر سوال بردن ظرفیت خود کرده و احساس استرس می کنند. به همین دلیل یکی از عوامل استرس زا در محیط کار نوع و شیوه نگرش مدیران ارشد به کارمندان و نحوه کارکرد آنها می باشد.
۲- کمبود آموزش و منابع از دلایل استرس در محیط کار است
اگر کارمندی برای پروژه ای آموزش نبیند و در دسترس نباشد، تطابق با تقاضای این شغل بسیار دشوار است. اگر یک کارمند آموزش دیده و برای پروژه در دسترس باشد، می تواند کار را انجام دهد و الزامات کیفیت و مهلت را برآورده کند.
پس اگر از افرادی که کار را بلد نیستند انتظارات بالایی داشته باشید، استرس های کاری را در آنها ایجاد کرده و راندمان شان را کاهش می دهید!
۳- عدم کنترل بر فعالیت های کاری
اگر به کارکنان مسئولیت داده شود اما در کارشان اختیاری وجود نداشته باشد، در محیط کار استرس ایجاد می شود. همچنین آنها علاقه به کار را از دست می دهند زیرا هیچ کنترل یا قدرت تصمیم گیری در مورد شغل خود ندارند.
۴- سبک مدیریتی می تواند از عوامل ایجاد استرس در حین کار باشد
سبک کنترلی مدیران نیز بر استرس های کارکنان تأثیر می گذارد. مدیرانی که دارای سبک کنترل مستبدانه هستند، به تصمیم گیری و برنامه ریزی کارکنان آزادی بسیار کمی می دهند. همین مورد از عوامل استرس زا در محیط کار است که به وضوح می توان در محیط های کاری مشاهده کرد.
۵- ساعت کاری زیاد و نامشخص
ساعات کاری طولانی و بسیار عجیب ممکن است منجر به مشکلات فیزیولوژیکی زیادی در کارکنان شود که ممکن است منجر به ایجاد استرس در حین کار شود.
“حتما” در التیاما بخوانید:
- تاثیر استرس بر افزایش وزن (استرس و افزایش وزن)
- انواع استرس در کودکان (استرس های کودکان)
- تاثیر استرس بر پوست بدن
۶- فناوری های جدید موجب بروز استرس کاری می شوند!
فن آوری های جدید هر روز ایجاد می شوند. کارکنان برای به روز بودن و اطلاع از آخرین پیشرفت ها، استرس زیادی احساس می کنند. سرعت زیاد تغییرات و عدم توانایی در ایجاد هماهنگی موجب استرس آفرینی در محیط کار می گردد.
۷- تغییر سازمانی
تغییر سازمانی به شیوه ای متفاوت بر کارکنان تأثیر می گذارد. همه پس از تغییر تشویق نمی شوند و احساس راحتی نمی کنند. برخی از کارمندان از این تغییر استقبال می کنند اما برخی دیگر آن را استرس زا می دانند.
۸- چالش در کار
کارمند کار چالش برانگیز را در شغل خود دوست دارد، نه پرکاری، نه کم کاری، بلکه تعادل مناسب در جایی که احساس راحتی کند. تصور کنید هیچ چالشی در شغل شما وجود ندارد. آیا از کار خود لذت خواهید برد یا از انجام کار یکنواخت خسته خواهید شد؟
بنابراین استرس کاری نباید با چالش اشتباه گرفته شود. چالش ها به شما انگیزه می دهند تا مهارت های جدید یاد بگیرید و تسلط پیدا کنید. مهمترین جنبه کار مولد یک چالش است.
اما مدیران این مفاهیم را در بیشتر موارد اشتباه گرفته و ناخواسته موجب بروز عوامل ایجاد استرس در حین کار می شوند.
۹- درگیری با مدیر یا همکاران
درگیری یا مشکلات در کنار آمدن با همکاران در محل کار، یکی از دلایل رایج استرس در محل کار است. باید محیط کار به شیوه ای طراحی شود که شیوه ارتباط با دیگر اعضای مجموعه دوستانه و بر اساس وظایف باشد.
نتایجی که از جلسات مشاوره متنی استرس در التیاما به دست آمده نشان می‌دهد که وجود حمایت اجتماعی در محیط کار، نقش حفاظتی در برابر فشارهای روانی دارد.
هنگامی که فرد احساس می‌کند همکاران او در مواجهه با چالش‌ها و وظایف سنگین همراهی لازم را ندارند، احساس تنهایی و درماندگی افزایش می‌یابد.
این شرایط به مرور می‌تواند منجر به بروز نشانه های اضطراب، کاهش اعتماد به نفس و حتی افت عملکرد شغلی شود.
از منظر نظریه تعامل اجتماعی، انسان‌ها نیاز دارند که در بستر روابط کاری احساس تعلق و مقبولیت داشته باشند. نبود حمایت همکاران این نیاز اساسی را تضعیف می‌کند و فرد دچار تنش های درونی بیشتری می‌شود.
علاوه بر این، فقدان تعامل مثبت میان همکاران باعث می‌شود راهبردهای مقابله‌ای کارآمد مانند تقسیم وظایف، همفکری یا دریافت بازخورد سازنده کاهش یابد. در نتیجه فشار روانی ناشی از کار به طور مستقیم بر فرد متمرکز می‌گردد.
مشاوره های روانشناسی و آموزش مهارت‌های ارتباطی می‌تواند به کارکنان کمک کند تا شبکه حمایتی قوی‌تری در محیط کار ایجاد کنند. ایجاد گروه های کاری همدل و فرهنگ سازمانی مبتنی بر همکاری، نه تنها میزان استرس را کاهش می‌دهد بلکه به بهبود سلامت روانی و افزایش بهره وری نیز منجر خواهد شد.
۱۰- مشکلات شخصی
مسائل خانوادگی یا مشکلات شخصی باعث ایجاد استرس در کارمند می شود که در حال حاضر با حجم کاری بیش از حد تحت فشار است. این نیز یکی از شایع ترین علل استرس در محل کار است. اگر بدانید تعریف استرس چیست و چرا به وجود می آید، می توانید این جنبه شخصی زندگی خود را مدیریت نمائید.
اگر نمی دانید چطور استرس را کاهش دهیم از خلاقیت خود استفاده کنید تا متوجه شوید چه چیزی در محیط کار ایجاد استرس می کند.
۱۱- قلدری یا آزار و اذیت هم از عوامل استرس زای شغلی است
آزار و اذیت فیزیکی در محیط کار یکی دیگر از عوامل استرس زا در کارکنان است.
کارمندان خانم با خطر بیشتری از آزار و اذیت فیزیکی و جنسی در محل کار مواجه هستند. استرس ناشی از این عامل بسیار رایج شده است.
۱۲- عدم تعادل کار و زندگی از عوامل استرس زای شغلی می باشد
یک کارمند باید به کارفرما اعتماد کامل داشته باشد. هر چه اعتماد متقابل بین کارفرما و کارمندان بیشتر باشد، سطح استرس درون سازمان کاهش یافته و عملکرد بهتری خواهند داشت.
۱۳- وقفه های تصادفی سبب ایجاد استرس کارمندان می شود
این یکی از بزرگترین مشکلات در محیط کار است. باعث استرس، اختلالات و کشش های غیر ضروری در ساعات کاری می شود.
طبق تحقیقات انجام شده به طور متوسط ۲۸ درصد از بهره وری به دلیل وقفه از بین می رود. چگونه بر ما تأثیر می گذارد؟ ۲٫۲۵ ساعت کار اضافی برای یک روز کاری هشت ساعته ایجاد می کند!
در نتیجه، یک کارمند باید یا تا دیروقت بماند یا زود شروع به کار کند تا مهلت ایجاد شده را رعایت کند. اگر در تمام طول روز اتفاق بیفتد، بر سطح استرس تاثیر می گذارد و ناامیدی را افزایش می دهد.
۱۴- عوامل ایجاد استرس شغلی : رفتار بدون بازخورد مدیران
اگر بازخوردهای منظمی در مورد عملکرد کارمند ارائه نشود، آنها از خود نشانه های استرس شدید از خود بروز می دهند. آنها می خواهند بدانند که عملکردشان چگونه است، آیا انتظارات را برآورده می کنند یا خیر؟ پس برای دوری از عوامل ایجاد استرس شغلی باید به صورت برنامه ریزی شده نسبت به کارکرد افراد بازخوردهای صادقانه و به دور از بزرگ نمایی ارائه دهید.
۱۵- نگرانی در مورد حوادثی که هنوز اتفاق نیفتاده است
بسیاری از کارمندان به رویدادهایی فکر می کنند که رخ نداده اند. این ذهنیت باعث می شود آنها در فکر کردن به چیزی که ممکن است اتفاق بیفتد یا اتفاق نیفتد استرس داشته باشند. اما چرا این اتفاق می افتد؟ چرا آنها به اتفاقاتی که هنوز رخ نداده واکنش نشان می دهند؟
دلیل اصلی عدم توانایی مدیران در شفاف سازی محیط کار و برنامه های آتی شرکت می باشد که از اصلی ترین عوامل ایجاد استرس در حین کار می باشد.
۱۶- بدون قدردانی کارهای پیش نمی رود!
پاداش ندادن یا قدردانی نکردن از مشارکت کارکنان استرس ایجاد می کند و به نظر تلاش های آینده را به خطر می اندازد. یکی از علل بروز استرس کاری این است که افراد فکر می کننده دیده نمی شوند و طوری که باید مورد قدردانی قرار نمی گیرند.
۱۷- انجام بسیاری از فعالیت ها به طور همزمان موجب استرس های کاری می شود
صرف نظر از اینکه شما چند کار را به خوبی انجام می دهید یا خیر، کار کردن روی بسیاری از پروژه ها به طور همزمان استرس زا است و موجب بروز انواع استرس ها می گردد. پس برای جلوگیری از عوامل استرس زا در محیط کار باید تمرکز روی یک کار داشته باشید.
۱۸- ارتباط ضعیف و مکانیسم های پاسخ
ارتباطات ضعیف و جریان ضعیف اطلاعات در داخل سازمان نیز عاملی برای نارضایتی و استرس شما می شود. اگر آزادی صحبت در مورد نیازها، نگرانی ها و ناامیدی خود را ندارید، باعث ایجاد استرس در محیط کار می شود.
۱۹- عدم پشتیبانی از عوامل ایجاد استرس در حین کار است
اگر رئیس یا همکارانتان در محل کار حامی شما نباشند، باعث ایجاد استرس می شود. مدیران باهوش و با برنامه با تبیین برنامه های حمایتی دوری ای سعی در پیشگیری از دلایل استرس در محیط کار می کنند.
۲۰- روابط کاری ضعیف از عوامل ایجاد استرس شغلی است
اگر کارمندان با کارمند دیگری در یک تیم کنار نمی آیند، عوامل زیادی دلیل این امر هستند مانند تضاد شخصیتی، نفس و غیره.
یک شرکت باید رفتارهای مثبت را در محل کار ترویج دهد تا از تعارض جلوگیری کند و عدالت را تضمین کند. بمنظور دوری از عوامل استرس زای شغلی، باید سیستمی برای گزارش رفتار غیرقابل قبول ایجاد شود.
۲۱- تغییرات سازمان دیگر دلیل استرس کاری هستند
تغییرات سازمانی یکی از عوامل روانشناختی ایجاد استرس شغلی در سازمان های متوسط رو به بزرگ به حساب می آیند.
تغییر ساختار یا قوانین جدید می‌تواند حس عدم کنترل و ناامنی شغلی را در کارکنان ایجاد کند. هرگاه فرد منابع کافی برای سازگاری با شرایط تازه نداشته باشد، سطح اضطراب افزایش می یابد.
عدم وضوح نقش‌ها، ترس از کاهش موقعیت یا نگرانی نسبت به آینده شغلی، نمونه هایی از پیامدهای روانی این تغییرات است. آموزش مهارت‌های تاب آوری و حمایت روانشناختی در این دوره ها، می تواند به کاهش فشار روانی و تسهیل انطباق کارکنان کمک کند.
خدماتی مانند مشاوره استرس و اضطراب می تواند شرایط را برای کارمندان بهبود ببخشد. با این حال مدیران باهوش برای شناخت دلایل استرس در روابط کاری از خدمات روانشناسی سازمانی و صنعتی استفاده می کنند تا بهره وری کارمندان را افزایش دهند.
پیشنهاد التیاما برای کم کردن دلایل اصلی استرس در محیط کار
شناسایی علت های استرس در محیط کار، کار سختی نیست، بلکه کمی تلاش می خواهد. درک دلایل استرس در محیط کار به شما امکان می دهد قبل از اینکه به مشکل تبدیل شوند آنها را شناسایی کنید.
همانطور که می بینید محل کار منبع بسیار خوبی برای ایجاد استرس های پنهان است. این به ما بستگی دارد که عوامل استرس زا را شناسایی کرده و راه های سالمی برای مقابله و حذف این استرس ها پیدا کنیم.
به عنوان صاحب کسب و کار یا حتی کارمند می توانید با استفاده از خدمات مشاوره برای اضطراب در سایت التیاما، به صورت غیرحضوری و از سراسر جهان با مشاور مورد نظرتان جلسه صوتی و تصویری برگزار کنید. متخصص و مشاور روانشناس آنلاین به خوبی می تواند راهکارهایی برای غلبه بر عوامل ایجاد استرس در حین کار ارائه دهد:
مشاوره آنلاین اضطراب
