دل درد در کودکان یکی از شایعترین مشکلاتی است که میتواند به دلایل متفاوتی ایجاد شود. شکم درد یا گرفتگی شکم به درد در هر نقطه از شکم گفته میشود که در کودکان نیز بسیار شایع است. به عنوان یک والدین، تصمیمگیری در مورد اینکه آیا درد شکم فرزندتان طبیعی است یا نشانه بیماری جدیتری است، میتواند سخت باشد. شناخت علائم دل درد، علت بروز آن و همچنین روشهای درمان خانگی دل درد در کودکان میتواند به شما کمک کند تا هر چه سریعتر این مشکل را شناسایی و درمان کنید. در این مقاله از مجله التیاما میتوانید با نکاتی مهم در مورد دل درد در کودکان آشنا شوید.
فهرست محتوا:
- دل درد در کودکان نشانه چیست؟
- یبوست
- نفخ
- گاستروانتریت
- مسمومیت غذایی
- سندرم روده تحریکپذیر
- عدم تحمل لاکتوز
- قولنج (Colic)
- عفونتهای دستگاه ادراری
- آپاندیسیت
- انواژیناسیون (Intussusception)
- فتق
- پیچخوردگی بیضه
- بلع جسم خارجی
- سایر دلایل دل درد در کودکان
- علائم دل درد در کودکان
- درمان دل درد در کودکان
- استفاده از بهترین شربت دل درد کودکان
- درمان خانگی دل درد در کودکان
- دل درد کودکان چه زمانی جدی است؟
- سخن نهایی
- سوالات متداول
دل درد در کودکان نشانه چیست؟
درد شکم دردی است که در هر جایی از ناحیه بین پایین دندهها و لگن احساس میشود. در نوزادان و کودکان زیر ۱۲ سال بسیار شایع است.
دلایل مختلفی برای درد شکم در کودکان وجود دارد، ازجمله نفخ، یبوست، گاستروانتریت و آپاندیسیت. در اکثر مواقع این مشکل در کودکان چندان جدی نیست و بدون درمان در چند ساعت یا چند روز بهبود پیدا میکند. اما، اگر درد شدید باشد و از بین نرود، یا به نظر میرسد کودک شما بهطورکلی شرایطی خوبی ندارد، باید از یک پزشک برای درمان کمک بگیرید. اما دل درد در کودکان نشانه چیست؟ موارد زیادی وجود دارد که میتواند باعث درد شکم در کودک شوند. در ادامه میتوانید با رایجترین دلایل دل درد در کودکان آشنا شوید.
بیشتر بدانید: علت درد شکم چیست؟
یبوست
یبوست در کودکان شایع است. بهطورکلی، اگر کودک ۲ بار یا کمتر از ۲ بار در هفته اجابت مزاج داشته باشد، دچار یبوست است. اکثر بچهها هر ۲ تا ۳ روز یک بار مدفوع میکنند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه میکنند ممکن است فقط یک بار در هفته مدفوع کنند. اغلب، یبوست در کودکان هیچ دلیل فیزیکی ندارد و به این دلیل رخ میدهد که آنها قبلاً مدفوع دردناک یا ناخوشایندی داشتهاند.
نفخ
درد نفخ در نوزادان تازه متولد شده بسیار شایع است و هنگام شیر خوردن و گریه هوا را میبلعند. اگر کودک شما هنگام شیر دادن میچرخد یا گریه میکند، ممکن نفخ داشته باشد. اگر بعد از غذا خوردن هنگام خوابیدن گریه کنند، این نیز میتواند به دلیل نفخ باشد.
گاستروانتریت
گاستروانتریت (Gastroenteritis) یا “گاسترو” به دلیل عفونت در روده ایجاد میشود. این بیماری معمولاً مربوط به یک عفونت ویروسی است، اما گاهی اوقات ممکن است در اثر یک عفونت باکتریایی نیز ایجاد شود. این عفونتها به راحتی بین افراد به خصوص بین کودکان پخش میشود. گاستروانتریت باعث استفراغ، اسهال، تب و درد شکم میشود.
کودکان و نوزادان کوچک بیشتر مستعد کم آبی ناشی از گاستروانتریت هستند و نوزادان زیر ۶ ماه در صورت ابتلا به گاستروانتریت باید توسط پزشک معاینه شوند.
مسمومیت غذایی
مسمومیت غذایی توسط میکروبهایی ایجاد میشود که در غذاهایی که به درستی تهیه یا ذخیره نشدهاند رشد میکنند. علائم مسمومیت غذایی مشابه علائم گاستروانتریت است، اما معمولاً شدیدتر هستند. در بسیاری از مواقع علت دل درد کودکان ۴ ساله یا بزرگتر میتواند به دلیل مسمومیت غذایی ایجاد شود.
در صورت لزوم می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: درمان دل درد چیست؟

سندرم روده تحریکپذیر
سندرم روده تحریکپذیر (IBS) باعث درد شکمی میشود. در این بیماری برخی از کودکان اسهال، برخی یبوست و برخی دیگر اسهال و یبوست متناوب خواهند داشت. اگر یبوست کودک به دلیل IBS باشد، درد شکم پس از مدفوع از بین نمیرود درحالیکه با یبوست معمولی برطرف میشود.
عدم تحمل لاکتوز
عدم تحمل لاکتوز کاهش توانایی هضم لاکتوز یا قند موجود در شیر و محصولات لبنی است. این امر منجر به نفخ و اسهال پس از مصرف غذا یا نوشیدنی حاوی لاکتوز میشود. این بیماری در نوزادان بسیار نادر است. عدم تحمل لاکتوز در کودکان نیز ممکن است به صورت موقتی یا دائمی بروز کند.
بیشتر بخوانید:درمان یبوست کودکان در خانه
قولنج (Colic)
قولنج یا کولیک نامی است که به گریه و ناراحتی بیش از حد در نوزادان داده میشود. به خصوص در نوزادان بسیار کم سن بسیار شایع است. نوزادان مبتلا به قولنج با صدای بلند گریه میکنند، نمیتوان آنها را تسلی داد. علت این بیماری بهطور کامل شناخته نشده است، اما به نظر میرسد قولنج بیضرر است و پس از مدتی برطرف میشود.
عفونتهای دستگاه ادراری
عفونتهای دستگاه ادراری (UTI) در کودکان شایع است. معمولا در کودکان بزرگتر عفونت دستگاه ادراری با درد شکم همراه است. کودکی که دچار عفونت دستگاه ادراری شده است، بیشتر از حد طبیعی ادرار دفع میکند و گاهی اوقات ممکن است تب و درد شکم را نیز تجربه کند.
آپاندیسیت
آپاندیسیت یک بیماری اورژانسی در کودکان است. اگر فکر میکنید فرزندتان ممکن است آپاندیسیت داشته باشد، باید فورا او را نزد پزشک یا بیمارستان ببرید. ترکیدن آپاندیس میتواند منجر به مرگ کودک شود.
بیشتر بدانید: علت تیر کشیدن زیر شکم سمت چپ

آپاندیسیت باعث درد در اطراف ناف یا ناحیه ناف میشود که سپس به سمت راست پایین شکم حرکت کرده و تیزتر میشود. کودک مبتلا به آپاندیسیت ممکن است از تشدید درد شکم شکایت کند، اشتهای خود را از دست بدهد، استفراغ کند، هنگام نشستن یا ایستادن احساس ناراحتی کند و هنگام حرکت درد داشته باشد. آنها ممکن است سعی کنند خیلی ساکن بمانند. در بسیاری از مواقع دل درد در کودکان دبستانی میتواند به دلیل آپاندیسیت باشد.
انواژیناسیون (Intussusception)
انواژیناسیون زمانی اتفاق میافتد که بخشی از روده به قسمت مجاور روده میلغزد. این یک بیماری جدی است که اغلب باعث انسداد (انسداد روده) میشود و از جریان طبیعی غذا یا مایعات جلوگیری میکند. این در صورت عدم درمان میتواند کشنده باشد.
فتق
فتق زمانی اتفاق میافتد که یک عضو یا بافت بدن از طریق یک نقطه به مکان دیگری برآمده شود. اگر از دیواره شکم برآمده شوند، ممکن است برای معده یا روده اتفاق بیفتد. برخی از کودکان هنگام تولد دچار ضعف در دیواره شکم میشوند و فتق اینگوینال دارند. این موارد در کودکان و نوزادان کوچک نسبتاً رایج است. در بسیاری از مواقع دل درد کودکان ۸ ساله و بیشتر میتواند به دلیل فتق باشد.

سخن نهایی
اگر کودک شما به دل درد مبتلا شده است و علائم او پس از چند روز بهبود پیدا نکرده است، بهتر است هر چه سریعتر از یک پزشک متخصص کمک بگیرید. اما برای دل درد کودکان به چه دکتری مراجعه کنیم؟ در صورتی که کودک شما دچار دل درد شده است، میتوانید از متخصص کودکان یا متخصص گوارش کمک بگیرید. التیاما به شما کمک میکند تا به صورت تماس صوتی، تماس تصویری و چت نوشتاری با بهترین متخصصین کشور ارتباط برقرار کنید و پس از دریافت مشاوره، درمان خود را شروع کنید.
سوالات متداول
مهمترین علت دل درد در کودکان بعد از خوردن غذا نفخ، پرخوری عصبی، نجویدن درست غذا، آلرژیهای غذایی، عدم تحمل لاکتوز، استرس و ویروسهای شکمی است.
مهمترین دلیل دل درد دور ناف آپاندیسیت است که ممکن است با تب و استفراغ همراه باشد.
شربتهای گریپ میکسچر، پدی لاکت، کولیکز و گریپ واتریک از بهترین شربتها برای درمان دل درد در کودکان ۶ سال به بالا هستند که برای درمان نفخ و دلپیچه کودک استفاده میشوند.
در بیشتر مواقع دل درد در کودکان خطرناک نیست و به خودی خود و با کمک درمانهای خانگی برطرف میشود. زمانی که دل درد پس از چند روز بهبود پیدا نکند و علائم تشدید شود، ممکن است مشکل جدی وجود داشته باشد و سلامت کودک در خطر باشد. در این شرایط بهتر است هر چه سریعتر از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.
منابع: rch، healthdirect، betterhealth
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی