هنگامی که سیستم ایمنی به یک ماده خارجی مثل گرده گیاهان واکنش نشان میدهد، به آلرژی مبتلا میشوید. آلرژی باعث میشود که دستگاه گوارش، پوست، سینوسها و راههایی هوایی شما همگی ملتهب شوند. شدت آلرژی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و میتواند از تحریک جزئی تا آنافیلاکسی که یک وضعیت اورژانسی بالقوه تهدیدکننده زندگی است متغیر باشد. در حال حاضر داروهای زیادی برای رفع این مشکل وجود دارد که سیپروهپتادین (Cyproheptadine) یکی از آنها است. اگر میخواهید بدانید که قرص سیپروهپتادین چیست، چگونه مصرف میشود و چه عوارضی دارد، تا انتهای این مقاله از مجله التیاما با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
- اطلاعات شناسنامهای دارو
- نام برندهای سیپروهپتادین
- کاربرد داروی سیپروهپتادین
- روش مصرف سیپروهپتادین
- شایعترین عوارض قرص سیپروهپتادین
- موارد احتیاط پیش از مصرف یا منع مصرف
- تداخلات دارویی قرص سیپروهپتادین
- قیمت دارو
- فعل و انفعالات سیپروهپتادین در بدن
- کلام پایانی
- سوالات متداول
اطلاعات شناسنامهای دارو
عناوین مرتبط با شناسنامه سیپروهپتادین | توضیحات |
چکیده راهگشای دارو | از این دارو برای کاهش علائم آلرژی، تحریک اشتها و درمان سندرم سروتونین استفاده میشود. |
نام دارو | این دارو با نام سیپروهپتادین (Cyproheptadine) شناخته میشود. |
بکگراند دارو | این دارو یک آنتیهیستامین است که در سال ۱۹۶۱ استفاده از آن توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان آلرژی تایید شده است. با این حال، ممکن است پزشکان برای درمان سایر بیماریها هم از آن استفاده کنند. |
نوع دارو | این دارو از نوع مولکول کوچک (Small molecule) است. |
گروه دارو | Cyproheptadine یک داروی تایید شده است که محققان تحقیقات زیادی روی آن انجام دادهاند. |
ساختار دارو | ![]() |
فرمول شیمیایی | C۲۱H۲۱N |
داروهای هم گروه | آنتیهیستامین دکونژستانت، دیفن هیدرامین، دیفن هیدرامین کامپاند، بروم فنیرامین مالئات، کلر فنیرامین مالئات، کاربینوکسامین، کلماستین، دوکسیلامین، پرومتازین و تری پرولیدین |
فرمهای موجود دارو | قرص و شربت |
نام برندهای سیپروهپتادین
این دارو با نامهای تجاری مختلف به فروش میرسد. در ادامه میتوانید با تعدادی از این نامها آشنا شوید:
- سیپراکتین
- راسیپ
- تراستوریکس
- بکواکتین
- سیپراکتین
- سیپوتا
- ویتامکس
- ترزامین
بیشتر بدانید: معرفی دارو برای آبریزش بینی
کاربرد داروی سیپروهپتادین
کودکان و بزرگسالان میتوانند برای درمان مشکلات مربوط به آلرژی از این دارو استفاده کنند. این مشکلات عبارتاند از:
- رینیت آلرژیک چند ساله و فصلی (رینیت به معنی التهاب مخاط بینی است)
- رینیت وازوموتور (رینیت غیر آلرژیک که با استرس یا تغییرات محیطی مثل کاهش دما مرتبط است)
- کنژنکتیویت (ورم ملتحمه چشم) که از مواد آلرژیزای استنشاقی و غذاها ناشی میشود
- کهیر
- تورم بافت زیر پوست و غشاهای مخاطی (آنژیوادم)
- واکنشهای آلرژیک به خون یا پلاسما
- پف کردن پوست در اثر خراشیدگی خفیف (درماتوگرافی)
- درمان کمکی برای واکنشهای آنافیلاکتیک
بیشتر بدانید: آمپول نوروبیون چیست؟
علاوه بر این، ممکن است پزشکان برای درمان موارد زیر هم از این دارو استفاده کنند:
بزرگسالان
- پیشگیری از میگرن
- اسپاستیسیته مرتبط با نخاع
- کاهش اشتها به دلیل ابتلا به بیماریهای مزمن
- اختلال عملکرد جنسی به دلیل مصرف مواد مخدر
- سندرم سروتونین
کودکان
- پیشگیری از میگرن
- بیاشتهایی عصبی
در صورت لزوم می توانید با دکتر عمومی آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص عمومی مراجعه کنی.
بیشتر بدانید: داروی دیفن هیدرامین کامپاند برای چیست؟
روش مصرف سیپروهپتادین
از این دارو باید ۲ یا سه بار در روز استفاده کنید. دوز دارو را بدون توصیه پزشک کم یا زیاد نکنید. همچنین لازم است درباره روش ترک قرص سیپروهپتادین با پزشک مشورت کنید. چرا که قطع ناگهانی آن میتواند به بروز عوارض جانبی منجر شود.
اگر پزشک شربت سیپروهپتادین را برای شما تجویز کرده است، به جای قاشق خانگی از پیمانه یا قاشقی که همراه با دارو به فروش میرسد برای اندازهگیری دوز آن استفاده کنید.
بیشتر بدانید: مفنامیک اسید چیست؟
شایعترین عوارض قرص سیپروهپتادین
استفاده از شربت و قرص سیپروهپتادین برای چاقی کودکان و بزرگسالان یا درمان سایر بیماریها ممکن است با عوارض جانبی زیر همراه باشد:
- خوابآلودگی موقت
- گیجی
- بیقراری
- تحریکپذیری
- توهم
- بیخوابی
- سرگیجه
- ضعف
- التهاب اعصاب (نوریت)
- لرزش
- تشنج
- کهیر
- تورم (ادم)
- حساسیت به نور
- تعریق زیاد
- افت فشار خون (هیپوتانسیون)
- تپش قلب
- خشکی بینی و گلو
- غلیظ شدن ترشحات راههای هوایی
- سفتی قفسه سینه
- خسخس سینه
- گرفتگی بینی
- عفونت حاد گوش داخلی که روی حفظ تعادل تاثیر میگذارد (لابیرنتیت)
- شنیدن صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- تاری دید
- دوبینی
- خستگی
- سردرد
- اختلالات خونی از جمله کمخونی ناشی از تخریب سریع گلبولهای قرمز (کمخونی همولیتیک)، کاهش سلولهای ایمنی و کاهش پلاکتها (ترومبوسیتوپنی)
- تغییر اشتها
- اختلال در جریان صفرا (کلستاز)
- التهاب کبد (هپاتیت)
- عملکرد غیر طبیعی کبد
- زردی
- نارسایی کبد
- تکرر ادرار
- مشکل در دفع ادرار
تحقیقات درباره عوارض قرص سیپروهپتادین برای چاقی و درمان آلرژی نشان دادهاند که این دارو روی دستگاه گوارش تاثیر دارد. از عوارض قرص سیپروهپتادین برای معده میتوان به حالت تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست و احساس درد در بالای شکم اشاره کرد.
بیشتر بدانید: قرص بنفوتیامین چیست؟

موارد احتیاط پیش از مصرف یا منع مصرف
داروی سیپروهپتادین برای افراد زیر مناسب نیست:
- نوزادان تازه متولدشده یا نارس
- کسانی که به سیپروهپتادین یا سایر داروها با ساختار شیمیایی مشابه حساسیت دارند
- افراد تحت درمان با مهارکننده مونوآمین اکسیداز
- بیماران مبتلا به گلوکوم (آب سیاه) زاویه بسته، هایپرتروفی (بزرگ شدن) پروستات، انسداد گردن مثانه یا انسداد راه خروجی معده
بیشتر بخوانید:نحوه مصرف فلوکونازول
از این دارو در افراد زیر باید با احتیاط استفاده کرد:
- کودکان خردسال (مصرف بیش از حد دارو ممکن است به توهم، تشنج و ایست تنفسی و قلبی منجر شود.)
- سالمندان (مصرف این دارو ممکن است باعث سرگیجه و افت فشار خون شود.)
- افراد مبتلا به بیماریهای قلبی-عروقی، از جمله فشار خون بالا
- افراد مبتلا به افزایش فشار داخل چشم
- کسانی که سابقه ابتلا به آسم یا سایر اختلالات تنفسی مزمن را دارند
- بیماران مبتلا به اختلال عملکرد تیروئید
زیر نظر پزشک میتوان از قرص سیپروهپتادین در بارداری استفاده کرد، اما مصرف قرص سیپروهپتادین در شیردهی توصیه نمیشود. چون مشخص نیست که این دارو در شیر مادر ترشح میشود یا خیر.
بیشتر بدانید: بهترین زمان مصرف قرص نورتریپتیلین
تداخلات دارویی قرص سیپروهپتادین
سیپروهپتادین میتواند با داروهای زیر تداخل داشته باشد:
- ایزوکاربوکسازید
- لینزولید
- متیلن بلو
- متیراپون
- فنلزین
- پروکاربازین
- راساگیلین
- سافینامید
- سلژیلین
- تدیزولید
- الوکسادولین
- پیتولیسانت
موارد فوق تمام تداخلات احتمالی این دارو را شامل نمیشوند. از اینرو، مهم است که همیشه فهرست همه داروها و مکملهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید.
بیشتر بدانید: قرص پروپرانولول به چه دردی میخورد؟
قیمت دارو
سیپروهپتادین یک داروی ارزانقیمت است. بنابراین، به راحتی میتوانید آن را تهیه کنید.
فعل و انفعالات سیپروهپتادین در بدن
سیپروهپتادین از فعالیت هیستامین جلوگیری میکند. هیستامین یکی از ترکیبات طبیعی بدن است که در بروز علائم آلرژی نقش دارد. هنگامی که در معرض مواد آلرژیزا قرار میگیرید، این ماده توسط ماست سلها و بازوفیلها که یک نوع سلول ایمنی هستند ترشح میشود. سیپروهپتادین به گیرندههای هیستامین H1 در عروق خونی، دستگاه تنفس و دستگاه گوارش متصل میشود و از تحریک آنها توسط هیستامین جلوگیری میکند. در نتیجه، احتمال بروز واکنش آلرژیک کاهش مییابد.
بیشتر بدانید: چه داروهایی در طول مسافرت همراه داشته باشیم؟

بهعلاوه، این دارو به گیرندههای سروتونین ۵-HT2 متصل میشود و از تحریک آنها توسط سروتونین جلوگیری میکند. سروتونین یک انتقالدهنده عصبی (نوروترنسمیتر) مهم در مغز است که با فعال کردن گیرندههای روی سلولهای عصبی (نورونها) میتواند بسیاری از عملکردها از جمله خواب، اشتها و حافظه را تنظیم کند.
بیشتر بخوانید:تداخلات دارویی شربت اکسپکتورانت
سروتونین اشتها را کاهش میدهد. همچنین با تحریک گیرندههای HT2-5 که باعث انقباض عروق خونی مغز میشوند، در ایجاد میگرن نقش دارد. سیپروهپتادین فعالیت سروتونین را مهار میکند، به همین دلیل میتوان از آن برای درمان میگرن و تحریک اشتها استفاده کرد.
این دارو روی نوروترنسمیتر استیل کولین هم که باعث انقباض عضلانی میشود تاثیر دارد. در نتیجه، در واکنشهای آلرژیک شدید به رفع اسپاسم راههای هوایی کمک میکند. علاوه بر این، این دارو کانالهای کلسیم را در نورونها مسدود و از انتقال سیگنالهای درد جلوگیری میکند.
بیشتر بدانید: قرص باکلوفن چیست؟
کلام پایانی
سیپروهپتادین دارویی است که برای پیشگیری از واکنش آلرژیک و درمان علائم آن از جمله عطسه، آبریزش بینی، آبریزش چشم، تورم، خارش و کهیر استفاده میشود. این دارو ممکن است روی هوشیاری ذهنی و توانایی فیزیکی تاثیر بگذارد. بنابراین، بعد از مصرف آن نباید در فعالیتهایی که به هوشیاری نیاز دارند مانند رانندگی یا کار با ماشینآلات سنگین شرکت کنید.
اگر در مورد طریقه مصرف قرص سیپروهپتادین برای چاقی یا درمان سایر بیماریها سوال دارید، میتوانید آن را از پزشکان سایت التیاما بپرسید. در التیاما این امکان برای شما فراهم شده است که با بهترین متخصصان مشاوره آنلاین پزشکی داشته باشید.
سوالات متداول
در پاسخ به این سوال که قرص سیپروهپتادین برای چی خوبه باید بگوییم که این دارو معمولا برای درمان واکنشهای آلرژیک تجویز میشود. البته گاهیاوقات، پزشکان از آن برای موارد دیگری مثل افزایش اشتها، درمان میگرن و… هم استفاده میکنند.
شما میتوانید از این دارو همراه با غذا یا بدون آن استفاده کنید. نکته مهم این است که هر روز دارو را در ساعت مشخصی مصرف کنید.
اگر از قرص یا شیربت این دارو دقیقا طبق دستور پزشک استفاده کنید، هر ۲ میتوانند به یک اندازه موثر باشند.
در بعضی از مطالعات، این دارو پس از ۶ تا هشت هفته توانست اشتها و وزن را در شرکتکنندگان بالا ببرد.
بله. گاهیاوقات، از این دارو بعد از عمل بینی برای کاهش آبریزش استفاده میشود.
بله. این دارو به طور موقت باعث خوابآلودگی میشود.
خیر. در تحقیقات به ریزش مو بعد از مصرف این دارو اشاره نشده است.
خیر. این دارو روی پوست تاثیر منفی ندارد.
خیر. هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این دارو میتواند روی باروری تاثیر بگذارد.
خیر. به نظر میرسد که این دارو برای جنین خطرناک نیست. با این حال، زنان باردار باید حتما زیر نظر پزشک از آن استفاده کنند.
منابع: go.drugbank, medicinenet