شرایط پزشکی که باید جدی گرفته شوند

بیشتر افراد تجربۀ مراجعه به اورژانس را دارند، ولی همه نمی دانند که چه زمانی و درصورت بروز چه علائمی باید اورژانس را خبر کنند یا به آن مراجعه کنند. اگرچه مفهوم اورژانسی بودن در مواردی مانند زایمان، تصادف و سقوط از ارتفاع کاملاً مشخص است. ولی، در بسیاری از موارد دیگر ممکن است تصمیم برای مراجعه کردن یا نکردن به اورژانس چالش برانگیز باشد. از این رو در این مقاله از مقالات پزشکی مجلۀ پزشکی‌ـ‌سلامتی سیب به معرفی «برخی» از موقعیت های اورژانس پزشکی و علائم شایع و مهم آنها می پردازیم که درصورت بروز باید جدی گرفته شوند.

درد قفسه سینه

شاید تاکنون چندین بار دچار درد قفسه سینه شده باشید و این سؤال برایتان پیش آمده باشد که منشأ این درد از چیست؟ اغلب درد قفسه سینه ممکن است ناشی از دردهای عضلانی باشد که به مسکن پاسخ می دهد. اما، چه درد قفسه سینه‌ای نیازمند بررسی فوری است؟

دردی که تدریجی آغاز شود، همراه با تهوع، استفراغ، تپش قلب، تعریق سرد یا کاهش سطح هوشیاری باشد، حالت فشارنده با ماهیت مبهم داشته باشد، حدود ۲ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد، محل آن پشت جناغ قفسه سینه باشد و با فعالیت تشدید شود. اما، علت اورژانس بودن این نوع درد قفسه سینه چیست؟ این نوع درد قفسه سینه احتمالاً ناشی از سکته یا حمله قلبی است و بهتر است هرچه سریع‌تر با مراجعه به اورژانس اقدامات لازم انجام شود.

باید توجه داشته باشید، که همۀ علائم ذکر شده در همۀ افراد رخ نمی‌دهد و حمله‌های قلبی گاهی حتی بی‌علامت هستند یا ممکن است شخص فقط درد فک یا شانه یا فقط اسهال و تپش قلب داشته باشد. بنابراین، افرادی که در ریسک ابتلا به سکتۀ قلبی و بیماری‌های عروقی هستند بهتر است درصورت داشتن این علائم آن‌ها را حملۀ قلبی مدنظر بگیرند.

سردرد

بیشتر افراد تجربۀ سردرد را دارند؛ اما، سردردهای اورژانسی کدام‌اند؟

سردرد با شروع ناگهانی، در عرض چند ثانیه با شدت زیاد، به گونه ای که فرد حس کند شدیدترین سردرد زندگی اش را تجربه می‌کند، سردردی که فرد را از خواب بیدار کند، با استفراغ های مکرر یا تاری دید یا عدم‌تعادل همراه باشد، به دنبال فعالیت شدید، ورزش یا فعالیت جنسی شروع شود و به گردن منتشر شود و در عرض چند ثانیه تا چند دقیقه شدت بگیرد. بروز تشنج یا کاهش سطح هوشیاری نیز بر اورژانسی بودن سردرد می افزاید.

علائم دستگاه عصبی

علائمی هستند که منشأ Neurologic دارند، درصورت بروز آن‌ها سکتۀ مغزی یا مشکلات نخاعی مطرح می‌شود و بایستی بررسی مغز یا نخاع انجام شود و شامل موارد زیر است:

ضعف دست ها، پاها یا هر دو، تاری دید یا دوبینی، ضعف در عضلات صورت، سنگین شدن زبان و اختلال تکلم، اختلال در بلع، عدم تعادل، سرگیجۀ بی‌دلیل، اشکال در ادراک فرد و تکرار مداوم کلمات، بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع، بی حسی ناحیۀ تناسلی و ناتوانی انجام حرکات ظریف. بروز یک یا چند مورد از علائم فوق نیاز به بررسی جدی دارد.

درد چشم و کاهش بینایی

درد یک طرفۀ چشم به همراه تهوع و استفراغ، تاری دید و قرمزی چشم می تواند نشانگر افزایش فشار چشم باشد که نیازمند اقدامات فوری است. هرگونه کاهش بینایی، تاری دید یا دوبینی ناگهانی بایستی فوراً بررسی شود.

تاری دید ناگهانی

تاری دید ناگهانی ممکن است به دنبال یک سکته مغزی گذرا یا پایدار ایجاد ‌شود که در این صورت یک موقعیت اورژانسی بسیار مهم است. چراکه اینجا مسئلۀ حفظ حیات شخص خواهد بود. همچنین تاری دید ناگهانی ممکن است به دلیل پارگی شبکیه در اثر ضربه یا پارگی عروق شبکیه چشم ناشی از فشار خون بالا باشد که در این دو صورت، باید هرچه سریع‌تر به آن رسیدگی شود تا بینایی فرد مبتلا حفظ شود.

درصورتی‌که، تاری دید ناگهانی به همراه علائم دیگری باشد، خصوصاً اگر یک طرفه باشد و سایر علائم نیز در یک سمت بدن باشند، یک مورد اورژانسی مهم و تهدیدکننده است.

تنگی نفس

تنگی نفس در فردی که سابقه مشکلات ریوی مانند آسم دارد می تواند نشانه حمله آسم باشد که نیازمند مداخله فوری است. اما، تنگی نفس در فردی بدون سابقۀ بیماری ریوی چه زمانی نیازمند بررسی فوری است؟ تنگی نفس ناگهانی به‌ویژه در حالت استراحت که همراه با درد قفسۀ سینه است؛ درد تیزی که با نفس کشیدن بدتر می شود و تنفس را برای بیمار سخت می کند. این اتفاق اگر در آقایان جوان قدبلند رخ دهد، قطعاً می تواند علامت مهمی از بیماری نوموتوراکس باشد که نیازمند مداخله فوری است. همچنین تنگی نفس به همراه درد قفسه سینه و سرفه که حاوی خون است نیز می تواند از علائم آمبولی ریه باشد.

علت تنگی نفس و تپش قلب و حالت تهوع چیست

علت تنگی نفس و تپش قلب و حالت تهوع اغلب یا حملۀ قلبی است یا حملۀ عصبی‌ـ‌روانی. در سکتۀ حاد قلبی گاهی ممکن است درد قفسه سینه وجود نداشته باشد، خصوصاً در معتادان، و علائم صرفاً به تنگی نفس، تپش قلب و حالت تهوع محدود شوند یا حتی یکی از این‌ها که در این صورت نیاز به مداخله اورژانسی است.

ناگفته نماند که این علائم در افراد مبتلا به PTSD (اختلال اضطراب پس از سانحه) در هنگام حملات ایجاد می‌شوند؛ البته، علائم دیگری نیز دارد که در این صورت تا زمان فروکش کردن حمله بهتر است اعضای خوانواده یا شخص نزدیک بیمار از او حمایت و مراقبت کند. درصورتی‌که این حملات طول بکشند بهتر است به اورژانس مراجعه شود تا با انجام مداخلات درمانی و آرام‌بخش حمله فروکش کند.

درد شکم

درد شکم نیز از علائمی است که افراد ممکن است بارها به دلایل مختلف ازجمله ورم معده، اسهال، یبوست یا سندروم رودۀ تحریک پذیر (این بیماری می‌تواند موجب اسهال و تپش قلب شود.) در طول زندگی خود تجربه کنند؛ اما، چه نوع درد شکمی نیازمند بررسی فوری است؟

دردهای ناگهانی شکم که نیازمند بررسی فوری هستند عبارت‌اند از:

دردی که بعد از انجام آندوسکوپی یا به همراه اشکال در بلع باشد، درد قفسه سینه یا گردن با انتشار به شانۀ چپ یا پشت، استفراغ، تنگی نفس و تب، درد شکم ناگهانی در افرادی که مشکل نامنظمی ضربان قلب دارند، دردی که ارتباطی به غذا خوردن نداشته باشد و با خم  شدن به جلو بهتر شود و نیز درد شکمی که با عدم دفع گاز و مدفوع همراه باشد.

درد دست ها و پاها

درد ناگهانی دست ها و پاها، به‌ویژه اگر همراه با تغییر رنگ، سرد شدن یا گزگز و بی‌حسی آن‌ها باشد، نیازمند مداخلۀ پزشکی است.

افکار خودکشی

بروز افکار خودکشی در اطرافیان ممکن است نشانۀ معمولی از یک بیماری روحی باشد؛ ولی نادیده گرفتن آن می تواند به اتفاقات تلخی منجر شود. بنابراین، اگر متوجه شدید فردی افکار خودکشی دارد، علائم وی را جدی بگیرید و از افراد متخصص در این زمینه کمک بخواهید. به‌ویژه اگر یک مرد با سابقۀ اختلالات روحی، مصرف مواد مخدر یا اعتیاد به الکل و سابقۀ خودکشی قبلی (خود فرد یا اعضای خانواده) دچار این افکار شود. علائمی که ذکر شد، خلاصه‌ای از موقعیت هایی است که نیازمند مداخلۀ اورژانسی هستند.

در پایان باید یادآور شد، که هرگونه علامت یا رویدادی که شما را نگران کند یا تشخیص دهید نیازمند خبر کردن اورژانس یا مراجعه کردن به آن است بایستی بدون تردید جدی بگیرید و اورژانس را خبر کنید یا به آن مراجعه کنید.

سوالات متداول درباره شرایط پزشکی که باید جدی گرفته شوند

علت تنگی نفس و تپش قلب و حالت تهوع چیست؟

علت این علائم، می‌تواند یک سکته قلبی حاد باشد که بهتر است هرچه سریع‌تر به اورژانس مراجعه شود.

درصورت وقوع دید ناگهانی چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد؟

تاری دید ناگهانی می‌تواند ناشی از سکتۀ مغزی یا ناشی از مشکل اولیۀ چشم باشد که در هر دو صورت باید به اورژانس مراجعه شود تا از مرگ و یا از دست رفتن بینایی جلوگیری شود.

درد قفسه سینه از چیست؟

درد قفسه سینه اغلب ناشی از یک درد عضلانی است؛ اما، ممکن است در اثر سکتۀ قلبی یا مشکلات عروقی نیز ایجاد شود که یک موقعیت اورژانسی مهم و حیاتی است.

 

منبع

https://www.uptodate.com