علائم و روش‌های درمان تبخال تناسلی زنان چیست؟

تبخال تناسلی زنان نوعی عفونت مقاربتی است که بر اثر داشتن رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی منتقل می‌شود. این عارضه گاهی علائم مشخصی ندارد و از آن جایی که ویروس در بدن باقی می‌ماند به طور قطعی درمان نمی‌شود. ویروس تبخال تناسلی زنان گاهی آنقدر خفیف است که آن را به‌ عنوان بیماری عفونی جدی نمی‌گیرند، در حالی که حتی ویروس ضعیف هم می‌تواند منجر به آلوده شدن شریک جنسی شود. 

علائم این بیماری بین زنان و مردان شباهت زیادی به هم دارد و بهترین راه‌کار برای تشخیص، انجام آزمایشات مربوط به تبخال تناسلی است. همراه ما باشید تا در این مقاله از مجله التیاما شما را با علائم تبخال تناسلی در زنان و راه‌کارهای درمانی آن بیشتر آشنا کنیم.

تبخال تناسلی زنان چیست؟

تبخال تناسلی نوعی عفونت مقاربتی (STI) است که بر اثر ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود. تماس مستقیم با مایع منی یا ترشحات واژن فرد آلوده در طول رابطه جنسی می‌تواند منجر به بروز این بیماری شود. این ویروس پس از ایجاد عفونت اولیه می‌تواند به صورت خاموش در بدن باقی بماند و در زمان‌های مختلف فعال شود. در ادامه می‌توانید عکس تبخال تناسلی زنان را مشاهده کنید:

همان‌طور که در تصویر بالا می‌بینید، شکل ظاهری تبخال تناسلی در زنان شبیه به جوش‌هایی همراه با مایع است. این جوش‌ها پس از مدتی در ناحیه تناسلی خانم‌ها، مقعد و اطراف آن به صورت تاول‌های پر از مایع اما کوچک و کمی دردناک بروز پیدا می‌کنند. در اغلب موارد تاول‌های اولیه که هنوز دردناک نیستند، بر اثر فشار باز شده و به زخم تبدیل می‌شوند. زخم‌های ناحیه تناسلی اغلب با تورم، درد و قرمزی همراه هستند و ممکن است خارش یا سوزش ایجاد کنند.

بیشتر بدانید: واژینوز باکتریایی

انواع تبخال تناسلی در زنان

این عارضه در زنان به ۲ نوع اصلی عفونت اولیه و عفونت عودکننده تقسیم می‌شود. عفونت اولیه که برای اولین بار بدن به آن مبتلا شده، شدیدتر است و علائم بیشتری مانند تب و بدن درد به همراه دارد. اما عفونت عودکننده که پس از باقی ماندن ویروس در بدن و فعال شدن مجدد، بروز پیدا می‌کند کمی خفیف‌تر است و زخم‌های کمتری ایجاد می‌کند. معمولا عفونت عودکننده به دلیل محرک‌هایی همچون ضعف سیستم ایمنی بدن یا استرس شدید فعال می‌شود.

به طور کلی، باید تبخال تناسلی را بر اساس نوع ویروس به ۲ دسته مهم مانند ویروس‌های هرپس سیمپلکس نوع یک (HSV-۱) و نوع ۲ (HSV-۲) تقسیم کرد که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا می‌شوید:

• ویروس HSV-۱: این ویروس بیشتر در ناحیه دهان و لب به صورت تبخال یا تاول بروز پیدا می‌کند. علائم ویروس هرپس نوع یک نسبت به تبخال تناسلی کمتر بوده و شدت سرایت آن پایین‌تر است. احتمال این وجود دارد که هنگام رابطه جنسی دهانی ویروس HSV-۱ به ناحیه تناسلی سرایت کند و منجر به تبخال تناسلی شود.
• ویروس HSV-۲: اصلی‌ترین دلیل تبخال تناسلی زنان و مردان ویروس هرپس نوع ۲ است که بر اثر رابطه جنسی واژینال، دهانی یا مقعدی منتقل می‌شود. احتمال این‌ که در حین رابطه جنسی دهانی به دهان انتقال پیدا کند، وجود دارد و پس از بروز تبخال در ناحیه دهان همچنان به‌ عنوان HSV-۲ شناخته می‌شود.

تبخال تناسلی زنان چند روز طول می‌کشد؟

مدت زمان بهبودی این عارضه به نوع آن (عفونت اولیه یا عودکننده) بستگی دارد. در عفونت اولیه از آن جایی که بدن برای اولین بار دچار این ویروس شده و به زمان بیشتری برای تولید آنتی‌بادی نیاز دارد، حدود ۲ تا چهار هفته طول می‌کشد تا علائم بهبود پیدا کنند. اما در عفونت عودکننده که معمولا به صورت خفیف‌تر ظاهر می‌شود، علائم پس از هفت تا ۱۰ روز بهبود می‌یابند. همچنین با مراجعه زودهنگام به پزشک پس از مشاهده علائم اولیه و رعایت مراقبت‌های شخصی می‌توان به رفع علائم بیماری در مدت زمان کوتاه کمک کرد.

شما می‌توانید از طریق امکان مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان عفونی یا مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان پوست و مو از دکتر مورد نظر خود درباره علائم اولیه این عارضه راهنمایی بگیرید.

بیشتر بدانید: علائم تبخال تناسلی در مردان

علائم تبخال تناسلی در زنان

چند روز پس از این‌ که رابطه جنسی با فرد مبتلا به تبخال تناسلی برقرار شد، زخم‌های کوچکی که ظاهری همچون برجستگی‌های قرمز شبیه به تاول دارند در ناحیه تناسلی زنان ایجاد می‌شوند. برخی از زنان این زخم‌ها را با نیش حشره یا خراش ساده اشتباه می‌گیرند. در اغلب موارد پس از گذشت چند روز زخم‌ها حالت پوسته پوسته پیدا کرده و رو به بهبود می‌روند. اما در مواقع حاد بلافاصله مجموعه دوم زخم‌ها مشاهده می‌شوند. 

در ادامه علائم شایع و نشانه‌هایی که به ندرت بروز پیدا می‌کنند را معرفی می‌کنیم:

علائم شایع

رایج‌ترین نشانه‌های این عارضه در زنان عبارت‌اند از:

• زخم یا تاول در اطراف واژن یا دهانه رحم
• تب
• سردرد
• خستگی
• بدن درد
• تورم غدد لنفاوی
• ترشحات واژن
• خارش واژن
• درد هنگام دفع ادرار

بیشتر بدانید: درمان یک روزه تبخال لب

علائم با کم‌ترین میزان ظهور

نشانه‌هایی که ممکن است به ندرت بروز پیدا کنند، عبارت‌اند از:

• زخم و تاول داخل یا اطراف مقعد و یا دور باسن و ران
• مشکل در ادرار کردن
• مننژیت
• انسفالیت
• اگزما هرپتی فرم
• عفونت چشم

بیشتر بدانید: عمل زیبایی واژن قبل و بعد

علت تبخال تناسلی در زنان

اگرچه علت این عارضه ناشناخته است، اما ظهور آن اغلب با دوره‌های ضعف سیستم ایمنی بدن، زخم‌های پوستی، قاعدگی، تب، آسیب عصبی، آسیب بافتی ناشی از جراحی یا قرار گرفتن در شرایط آب و هوایی نامساعد همراه است. در واقع می‌توان گفت، ظهور یا عود تبخال تناسلی هنگامی رخ می‌دهد که ویروس HSV-1 یا HSV-2 از مرحله خفته خود بیرون بیایند و دوباره فعال شوند.

بیشتر بدانید: تامپون یا کاپ قاعدگی

راه‌های انتقال

اصلی‌ترین دلیل گسترش تبخال تناسلی خانم‌ها تماس پوست به پوست با فرد مبتلا به این بیماری است. دیگر راه‌های انتقال شامل موارد زیر هستند:

• رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی با فرد آلوده
• لمس اندام تناسلی فرد مبتلا به ویروس
• زایمان طبیعی و انتقال مادر به نوزاد

تبخال تناسلی زنان و بارداری

مادران باردار مبتلا به تبخال واژن باید حتما این موضوع را به پزشک متخصص زنان و زایمان یا ماما اطلاع دهند. در غیر این صورت احتمال انتقال بیماری به نوزاد در طول زایمان افزایش می‌یابد. پزشک برای محافظت از نوزاد اقدامات خاصی انجام می‌دهد تا نوزاد در حین زایمان به تبخال نوزادی مبتلا نشود. اگر این عارضه به نوزاد منتقل شود، کودک را دچار بیماری‌های چشمی یا آسیب‌های شدید مغزی می‌کند. 

بر اساس توصیه سازمان کنترل و پیشگیری بیماری‌های مقاربتی، مادران حامله بهتر است در سه ماه سوم بارداری به‌ دلیل جلوگیری از ابتلا به تبخال تناسلی زنان از داشتن رابطه جنسی مشکوک خودداری کنند. معمولا متخصص زنان و زایمان قبل از آغاز مراحل زایمان معاینه فیزیکی انجام می‌دهد تا در صورت وجود علائم تبخال واژن، مادر باردار به صورت سزارین زایمان کند.

بیشتر بدانید: بستن لوله های رحم

تشخیص تبخال تناسلی خانم‌ها

برای تشخیص تبخال واژن پزشک متخصص زنان ابتدا با معاینات فیزیکی به بررسی زخم‌های موجود در ناحیه تناسلی، مقعد یا دهان می‌پردازد. معمولا در مراحل اولیه و قبل از این‌ که علائم تبخال تناسلی در زنان به‌طور کامل بروز پیدا کنند، تشخیص برای پزشک کمی دشوار است، به‌ همین دلیل پزشک متخصص ابتدا درخواست آزمایش می‌دهد.

نوع آزمایش	توضیحات
کشت ویروس	از زخم و بافت ایجاد شده نمونه‌برداری می‌کنند و برای بررسی دقیق به آزمایشگاه می‌فرستند.
آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمراز	برای تشخیص نوع ویروس HSV ابتدا DNA نمونه خون، مایع زخم یا نخاع مورد بررسی قرار می‌گیرد.
آزمایش خون	برای تشخیص عفونت تبخال تناسلی از شما نمونه خون می‌گیرند تا آنتی‌بادی‌های HSV مورد بررسی قرار بگیرد.

بیشتر بدانید: پماد برای تبخال کودکان

درمان تبخال تناسلی زنان

تبخال واژن درمان مشخصی ندارد. پزشک معمولا داروهای ضد ویروسی تجویز می‌کند تا موجب جلوگیری از شیوع مجدد بیماری شود. این داروها به روند بهبود زخم‌ها کمک می‌کند و مدت زمان یا تعداد دفعات بروز بیماری را کاهش می‌دهد. همچنین مصرف برخی داروهای سرکوب‌کننده به صورت روزانه و زیر نظر پزشک متخصص احتمال سرایت این ویروس عفونی را به شریک جنسی کم می‌کند. داروهای موثر در درمان تبخال تناسلی زنان عبارت‌اند از:

• آسیکلوویر
• فامویر
• زوویراکس
• والترکس

بیشتر بدانید: درمان خانگی تبخال داخل دهان

راه‌کارهای خانگی برای درمان تبخال تناسلی ‌در زنان

برخی راه‌کارهای خانگی در کنار دارو درمانی می‌توانند به کاهش علائم و تسریع روند بهبودی کمک کنند. این راه‌کارها شامل موارد زیر هستند:

• چندین بار در طول روز دوش بگیرید.
• هنگام استحمام از شوینده‌های ملایم استفاده کنید.
• دوش آب گرم به کاهش علائم دردناک کمک می‌کند.
• ناحیه تناسلی باید خشک و تمیز نگه داشته شود.
• قرار گرفتن در معرض گرما یا آفتاب مستقیم مضر است.
• برای جریان هوا در اندام تناسلی باید لباس‌های گشاد و نخی در منزل پوشیده شود.
• گرفتن دوش واژینال و استفاده از شوینده‌های معطر توصیه نمی‌شود.

آیا تبخال تناسلی در خانم‌ها برگشت‌پذیر است؟

بله. همان‌طور که گفتیم تبخال تناسلی زنان به طور کامل درمان نمی‌شود. علائم آن برای مدتی از بین می‌روند اما ویروس عفونی حتی در صورت پاکسازی تمامی نشانه‌های بیماری در بدن فرد باقی می‌ماند. به‌ همین دلیل ممکن است ویروس چندین بار در طول سال فعال شود و علائم تبخال واژن مجدد عود کند. برخی زنان یک یا ۲ بار در طول سال و بعضی دیگر حدود چهار یا پنج بار آن را تجربه خواهند کرد.

البته لازم به ذکر است که این بیماری به مرور زمان شیوع و شدت کمتری پیدا می‌کند. هنوز به‌طور دقیق دلیل اصلی برگشت آن مشخص نیست، اما برخی خانم‌ها گزارش کرده‌اند که ویروس تبخال تناسلی در مواقع بیماری، استرس، دوره قاعدگی یا قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید عود می‌کند.

بیشتر بدانید: عفونت مخمری واژن

راهنمای مراجعه به پزشک

تبخال تناسلی در زنان نوعی عفونت مقاربتی است که بر اثر تماس جنسی با فرد آلوده ایجاد می‌شود. این عارضه در حال حاضر درمان قطعی ندارد، اما می‌توان علائم و شدت آن را با دارو و خود مراقبتی کنترل کرد. برخی زنان مبتلا به تبخال تناسلی هیچ علامت مشخصی ندارند، با این حال می‌توانند موجب سرایت ویروس عفونی به شریک جنسی خود شوند. 

اهمیت این موضوع ما را بر آن داشت تا در این مقاله شما را با علت، علائم و روش‌های درمان تبخال تناسلی زنان آشنا کنیم. اگر درباره راه‌کارهای درمانی آن متناسب با شرایط خاص خود سوالات بیشتری دارید، می‌توانید به وب‌سایت التیاما سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر پوست آنلاین مشورت کنید. همچنین، التیاما این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر پوست از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با دکتر عفونی آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص عفونی به متخصص مد نظر خود مراجعه کنید.

سوالات متداول

منبع: stdcheck | medicalnewstoday | womenshealth