خونریزی معده نشانه اختلالی جدی در دستگاه گوارش است که معمولا با مشاهده خون در مدفوع یا استفراغ ظاهر میشود. در بسیاری از مواقع ممکن است خونریزی معده قابل رویت نباشد و تنها موجب تیره شدن رنگ مدفوع شود و فرد علائم کمخونی را تجربه کنید. شناخت عوامل موثر در خونریزی معده به شما کمک میکند تا از بروز این مشکل جلوگیری کنید و کمتر با چنین بیماریهایی مواجه شوید. در این مقاله از مجله التیاما میتوانید با علت خونریزی معده و روشهای پیشگیری و درمان این مشکل آشنا شوید.
فهرست محتوا:
- انواع خونریزی معده
- علائم خونریزی معده
- علائم علنی خونریزی معده
- علائم پنهان خونریزی معده
- علت خونریزی معده چیست؟
- علت خونریزی دستگاه گوارش فوقانی
- علت خونریزی دستگاه گوارش تحتانی
- درمان خونریزی معده
- مصرف دارو
- جراحی
- استفاده از گیره یا لیزر در ناحیه خونریزی
- تشخیص خونریزی معده
- روشهای پیشگیری از خونریزی معده
- عوارض خونریزی معده
- سخن نهایی
- سوالات متداول
انواع خونریزی معده
خونریزی معده معمولا با توجه به شدت و علائمی که دارد به دستهبندیهای متفاوتی تقسیم میشود. در برخی افراد علائم خونریزی گوارشی یک باره ایجاد می شود و برخی دیگر ممکن است هیچ علائم خاصی را تجربه نکنند. در ادامه میتوانید با مهمترین انواع خونریزی معده آشنا شوید.
بیشتر بدانید: علت خونریزی دستگاه گوارش
بیشتر بدانید: مری بارت چیست؟
- خونریزی حاد : این خونریزی به صورت شدید و ناگهانی ایجاد میشود و فرد باید به سرعت تحت نظر قرار بگیرد.
- خونریزی مزمن : این خونریزی معمولا گاهی بروز میکند و فرد را برای مدت طولانی درگیر میکند.
- خونریزی پنهان : در این نوع خونریزی معده فرد علائم خاصی را تجربه نمیکند، اما ممکن است در آزمایشات تعداد گلبولهای خون پایین باشد.
- خونریزی علنی: در این نوع خونریزی فرد نشانههایی مثل خونریزی در مدفوع و یا وجود خون در استفراغ را مشاهده میکند.
- خونریزی مبهم: در این نوع خونریزی گوارشی منبع خونریزی دستگاه گوارش مشخص نیست.
بیشتر بدانید: درمان زخم معده چقدر طول میکشد؟
علائم خونریزی معده
علائم و نشانههای خونریزی معده میتواند آشکار و علنی یا پنهان باشند. درواقع بسیاری از افراد در این شرایط هیچ علائم مشخصی از خونریزی را تجربه نمی کنند و تنها دچار کم خونی و سستی می شوند. معمولا این موضوع به محل خونریزی و شدت آن بستگی دارد. در ادامه میتوانید با علائم علنی و پنهان خونریزی معده آشنا شوید.
بیشتر بدانید: علائم درد بالای معده چیست؟
علائم علنی خونریزی معده
- استفراغ خونی یا قهوهای تیره شبیه به تفاله قهوه
- مدفوع سیاه و تیره رنگ
- خونریزی مقعدی
در صورت داشتن چنین علائمی می توانید با دکتر گوارش آنلاین مشورت کنید و در صورت لزوم به صورت حضوری به متخصص گوارش مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: بوتاکس معده چیست؟

بیشتر بدانید: عفونت هلیکوباکتر پیلوری چیست؟
علائم پنهان خونریزی معده
- احساس سبکی سر
- دشواری در تنفس
- درد قفسه سینه و تنگی نفس
- درد شکم
- غش کردن
- رنگپریدگی و سفید شدن رنگ پوست
- ضعف و خستگی
بیشتر بدانید: علائم زخم معده چیست؟

بیشتر بدانید: اسید معده چیست؟
علت خونریزی معده چیست؟
خونریزی معده به دلایل مختلفی ایجاد میشود. معمولا دلایل بروز این مشکل در قمت فوقانی و تحتانی دستگاه گوارش متفاوت است. در ادامه میتوانید با علت خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی و تحتانی آشنا شوید.
بیشتر بدانید: سردی معده چیست؟

بیشتر بدانید: فیستول چیست؟
علت خونریزی دستگاه گوارش فوقانی
- زخم معده شایعترین دلیل خونریزی دستگاه گوارش فوقانی است. این زخمها در پوشش معده و قسمت بالای روده کوچک ایجاد میشوند.
- پارگی مری در افرادی که بیش از حد الکل مصرف میکنند.
- واریس مری که موجب بزرگ و غیرطبیعی شدن وریدهای مری میشود.
- ازوفاژیت (Esophagitis) که موجب التهاب مری میشود.
بیشتر بدانید: علائم سرطان معده بدخیم چیست؟
علت خونریزی دستگاه گوارش تحتانی
- بیماری دیورتیکولار (Diverticular) که موجب ایجاد کیسههای کوچک و برآمده در سیستم گوارش میشود.
- بیماری التهابی روده (IBD) که موجب التهاب و زخم در روده بزرگ و راست روده میشود.
- تومورهای غیرسرطانی یا سرطانی مری، معده، کولون یا رکتوم
- پولیپ روده بزرگ
- هموروئید
- شقاق مقعد
بیشتر بدانید: درمان سوزش معده چیست؟
درمان خونریزی معده
برای درمان خونریزی معده ابتدا پزشک شرایط بیمار را بررسی میکند و بعد از تشخیص کامل اقدامات لازم برای درمان انجام میشود.
بیشتر بخوانید: درمان ولولوس معده

مصرف دارو
برای درمان خونریزی گوارشی معمولا پزشک از داروهای کاهنده اسید معده و همچنین داروهایی برای کاهش خونریزی و جلوگیری از عفونت استفاده میکند. برخی مواقع از داروهای تزریقی برای متوقف کردن خونریزی استفاده میشود.
بیشتر بدانید: داروی رفلاکس معده چیست؟
جراحی
برای خونریزیهای شدید لازم است جراح از روش لاپاراسکوپی استفاده کنید. در این روش جراح برشهای کوچکی در بدن ایجاد میشود و سپس ابزار مجهز ب دوربین را وارد بدن میکند و بعد از پیدا کردن منبع خونریزی، درمان ارائه میشود. در صورتی که خونریزی در اثر رشد غیرطبیعی پولیپ روده بزرگ ایجاد شده باشد، لازم است فرد تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
استفاده از گیره یا لیزر در ناحیه خونریزی
در بسیاری از مواقع پزشک برای درمان خونریزی معده آندوسکوپی میکند و در صورتی که خونریزی در بخش فوقانی سیستم گوارش باشد، با روش سوزاندن ناحیه با لیزر ضعیف، خونریزی را متوقف میکند. برخی مواقع نیز به جای سوزاندن از یک گیره روی رگ خونی در حال خونریزی استفاده میشود تا خونریزی قطع شود.
تشخیص خونریزی معده
برای تشخیص خونریزی معده معمولا پزشک از آزمایشهای متفاوتی کمک میگیرد. ارزیابی دقیق علائم در کنار آزمایشهای مختلف به پزشک کمک میکند تا خونریزی معده و علت بروز آن را شناسایی کند. در ادامه میتوانید با آزمایشهای ضروری برای تشخیص خونریزی معده آشنا شوید.
- آزمایش خون
- آزمایش مدفوع
- سیتیاسکن
- آندوسکوپی
- آنژیوگرافی
- آنتروسکوپی به کمک بالون
- کولونوسکوپی
بیشتر بدانید: درمان تنبلی معده در هضم غذا

روشهای پیشگیری از خونریزی معده
به منظور جلوگیری از خونریزی معده باید از رژیم غذایی متعادلی داشته باشید. مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را محدود کنید. مصرف الکل را کاهش دهید و سیگار کشیدن را کنار بگذارید. در صورتی که به مشکلات گوارشی و زهم معده مبتلا هستید، بهتر است هر چه سریعتر از طریق التیاما با یکی از متخصصین گوارش ارتباط برقرار کنید و درمان خود را شروع کنید. درمان بهموقع عفونتهای گوارشی مثل هلیکوباکتر پیلوری نیز میتواند از بروز زخم معده جلوگیری کند.

عوارض خونریزی معده
بهطورکلی این که چه عاملی موجب خونریزی معده شما شده است، میتواند موجب بروز عوارض متفاوتی شود. اما از رایجترین عوارض خونریزی معده میتوان به کمخونی، عفونت، حمله قلبی و در برخی موارد به مرگ اشاره کرد.
سخن نهایی
خونریزی گوارشی یک علامت جدی است و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. این مشکل نشان میدهد که التهاب یا پارگی در اندامهای گوارشی شما ایجاد شده و باید هر چه سریعتر علت آن بررسی شود. اگر علائم خونریزی معده را تجربه میکنید و یا با مشکلات معده دست و پنجه نرم میکنید، میتوانید از طریق التیاما با یکی از متخصصین گوارش ارتباط برقرار کنید و مشاوره دریافت کنید.
سوالات متداول
در صورتی که خونریزی معده بسیار شدید باشد فرد باید هر چه سریعتر تحت درمان قرار بگیرد. در صورت عدم درمان این موضوع ممکن است به مرگ بینجامد.
مصرف قرصهایی مثل آسپرین، استامینوفن، ایبوپروفن، کورتون و همچنین داروی پلاویکس خطر مشکلات گوارشی و خونریزی معده را افزایش میدهد.
معمولا رنگ مدفوع خونریزی معده به صورت سیاه و قیری رنگ است. مشاهده خون تازه و قرمز در مدفوع نیز میتواند نشانه خونریزی گوارشی باشد.
شایعترین علت خونریزی معده زخم معده، واریس مری یا پارگی محل اتصال مری و معده است.
منابع: clevelandclinic، healthline، webmd
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی