مورفین چیست و موارد مصرف آن چیست؟ نحوه مصرف و عوارض

مورفین نوعی ماده افیونی و طبیعی است که برای تسکین درد های شدید در بیماری های مختلف استفاده می شود. مورفین با کاربرد ها و عوارض زیادی همراه است، پس برای تصمیم در مورد مصرف یا عدم مصرف آن باید عوامل زیادی را در نظر گرفت. مصرف این مسکن، احتمال سوء مصرف و اعتیاد را افزایش می دهد، پس باید حتما با احتیاط و نظارت پزشک مصرف شود. برای آگاهی از کاربردها، نحوه مصرف، عوارض و … با ما همراه باشید.

مورفین چیست؟

مورفین (Morphine) یک داروی نسخه ای از دسته مواد افیونی است که برای درمان دردهای متوسط تا شدید استفاده می شود. طبق مطالعات، قرص مورفین را می توان در صورت نیاز در بزرگسالان و کودکانی که حداقل ۵۰ کیلوگرم وزن دارند استفاده کرد، اما باید در نظر داشته باشید که این مسکن فقط زمانی تجویز می شود که مسکن های دیگر اثر نداشته باشند. داروی مورفین می تواند موجب تسکین درد در شرایط و بیماری های مختلف شود و در شرایطی مانند آسیب های شدید فیزیکی، درد های ناشی از جراحی، درد زایمان، درد های ناشی از سرطان و … کاربرد دارد. برخی از بیماری هایی که مورفین در آن ها کاربرد دارد، عبارتند از:

• میگرن
• سنگ کلیه
• زخم معده
• دندان درد
• سرماخوردگی
• سرطان

مورفین برای میگرن

مورفین برای میگرن در مواردی استفاده می شود که درد ناشی از آن بسیار شدید است. با این حال، طبق پژوهش ها، افرادی که از مرفین برای میگرن استفاده می کنند، در معرض ریسک بیشتری نسبت به سوء مصرف مواد مخدر قرار می گیرند. احتمال سوء مصرف و عوارض شدید ناشی از مصرف آن، باعث می شود استفاده از این مسکن برای درمان میگرن توسط متخصصان توصیه نشود.

مورفین و سنگ کلیه

مورفین برای تسکین درد و مدیریت درد در بیماران با سنگ کلیه استفاده می شود. طبق مطالعات، استفاده از مرفین برای سنگ کلیه باید با احتیاط انجام شود و زمانی که مسکن های دیگر بی اثر بودند، آن را در نظر بگیریم. عوارض آن برای درد کلیه شامل افت فشارخون، حالت تهوع و اختلالات تنفسی می شود. نهایتا می توان گفت استفاده از مورفین برای درد کلیه باید با نظارت پزشک و بررسی های زیاد انجام شود.

مورفین برای زخم معده

دانشمندان بررسی های زیادی در مورد کاربرد مرفین برای زخم معده، انجام داده اند. طبق پژوهش ها، گرچه مورفین برای تسکین زخم معده و درد های ناشی از آن اثربخش است، اما عوارض زیادی مانند سوء مصرف و اختلالات گوارشی دارد. به طور کلی مصرف آن برای زخم معده پیشنهاد نمی شود و بهتر است تا حد امکان از درمان های دیگر استفاده شود.

مورفین برای دندان درد

استفاده از مورفین برای دندان درد خصوصا هنگام جراحی های دهان و دندان، بررسی شده است. پژوهش ها نشان دادند که مصرف ۱ میلی گرم مرفین برای دندان درد به همراه مواد بیهوشی می تواند درد ناشی از جراحی های دندان را تا حد زیادی کاهش دهد. با این حال، به دلیل احتمال سوء مصرف، استفاده از مورفین برای دندان درد توصیه نمی شود و داروی های اثربخش دیگری با ریسک کمتر برای تسکین دندان درد وجود دارند که انتخاب بهتری محسوب می شوند.

مورفین برای سرماخوردگی

برخی از پژوهش ها نشان دادند که مصرف مورفین برای سرماخوردگی و علائم آنفولانزا در موش ها، باعث تقویت سیستم ایمنی می شود. با این حال، استفاده از این دارو برای سرماخوردگی و آنفولانزا یک درمان رسمی و استاندارد نیست. برای درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا، درمان های اثربخش با عوارض کمتر وجود دارند، پس استفاده از مورفین برای سرماخوردگی پیشنهاد نمی شود.

مورفین برای بیماران سرطانی

مورفین برای بیماران سرطانی به منظور مدیریت و کنترل درد استفاده می شود. استفاده از داروی مورفین به منظور تسکین درد در بیماران سرطانی توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) تایید شده است. با این حال، آگاهی نسبت به عوارض مورفین برای بیماران سرطانی، اهمیت بسیاری دارد. طبق مطالعات، عوارض مورفین در تسکین درد سرطان شامل افزایش احتمال سکته، اوردوز، سوء مصرف و … می شود.

مورفین برای سگ

مورفین برای سگ نیز به عنوان مسکن برای درد های شدید ناشی از جراحی، سرطان، جراحت فیزیکی و … کاربرد دارد. طبق پژوهش ها، مورفین برای سگ، اگر در دوز مناسب و با احتیاط استفاده شود، می تواند بسیار اثربخش باشد. استفاده از این ماده برای سگ باید تحت نظارت دامپزشک و در محیط درمانگاه انجام شود.

مورفین از چه چیزی ساخته می شود؟

مورفین طبیعی از شیره گیاهی با نام خشخاش ساخته می شود. روش استخراج مورفین از خشخاش به این صورت است که با جمع آوری شیره گیاه خشخاش و خشک کردن آن، به دست می آید. توجه به این نکته مهم است که مورفین یک ضد درد و مخدر قوی است که معمولاً برای تسکین درد در محیط‌ های پزشکی استفاده می ‌شود. به دلیل پتانسیل سوء استفاده و اعتیاد به مورفین، جزئیات تولید، توزیع و استفاده از آن به شدت تحت نظارت است. مورفین طبیعی در فرمول‌ های دارویی مختلف مانند قرص ‌ها، کپسول ‌ها و محلول ‌های تزریقی ساخته می شود و معمولاً تحت راهنمایی متخصصان مراقبت‌ های بهداشتی تجویز می ‌شود، اما چون از گیاه به دست می آید به آن مورفین طبیعی می گویند.

مکانیسم اثر مورفین

طبق بررسی های دانشمندان، مکانیسم اثر مورفین به این صورت است که مانند مواد مخدر به گیرنده های اپیوئید (گیرنده های مواد مخدر) در سیستم عصبی مرکزی متصل می شود. به همین دلیل است که علائم مصرف آن مشابه علائم مصرف مواد مخدر می باشد و در برخی از افراد سوء مصرف مورفین به وجود می آید. اینکه داروی مورفین چگونه باعث تسکین درد می شود هنوز با جزئیات کامل مشخص نشده است، اما می توان گفت با اتصال به گیرنده های مخدر یا افیونی در سیستم عصبی موجب مهار احساس درد، احساس سرخوشی و … شود.

نحوه مصرف مورفین

مورفین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید و دستورالعمل های روی برچسب نسخه خود را با جزئیات و دقیق بخوانید و دنبال کنید. اگر تمایل زیادی را برای مصرف آن در مقادیر و دفعات بیشتر احساس کردید، ممکن است نشانه اعتیاد به مورفین یا سوء مصرف باشد، پس حتما به متخصص گزارش دهید. هرگز داروی خود را با کسی، خصوصا با فردی که سابقه سوء مصرف مواد داشته است، به اشتراک نگذارید.

قرص مورفین

قرص مورفین به صورت قرص مورفین سولفات و کپسول مورفین با رهش طولانی وجود دارد. طبق دستورالعمل سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، مصرف قرص مورفین سولفات تحت شرایط خاص و با نظارت متخصص تایید شده است. قرص مورفین را باید دقیقا طبق دستورالعمل پزشک مصرف کرد، پس به هیچ عنوان سعی نکنید قرص را به پودر مورفین تبدیل کنید و به صورت استنشاقی آن را مصرف کنید، زیرا این کار می تواند با خطر مرگ همراه باشد. قرص مورفین با رهش طولانی مدت را کامل و سالم ببلعید و به هیچ عنوان با جویدن، له کردن و روش های دیگر آن را مصرف نکنید.

آمپول مورفین

آمپول مورفین معمولا در بیمارستان ها طبق دستورالعمل سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) به همراه ماده بیهوشی هنگام جراحی تزریق می شود تا به عنوان مسکن عمل کند. تزریق مورفین در قالب آمپول مورفین ۱۰ میلی گرم به صورت داخل وریدی (به داخل رگ ها) انجام می شود و سپس وارد گردش خون شده و اثرش را بر سیستم عصبی می گذارد. آمپول مرفین باید حتما تحت نظارت پرشک یا متخصص تزریق شود، زیرا عوارض زیادی به همراه دارد. ریسک های تزریق شامل مشکلات تنفسی شدید، استفراغ، تعرق زیاد و لرزش بدن است.

شیاف مورفین

شیاف مورفین از طریق تماس با روده وارد مسیر گوارشی می شود و برای درد های شدید بعنوان مسکن استفاده می شود. شیاف مرفین به صورت شیاف های ۱۰ میلی گرم وجود دارد و در صورت لزوم توسط پزشک و متخصص تجویز و استفاده می شود. شیاف مورفین فقط زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که مسکن های دیگر اثربخش نباشند.

دوز مورفین

مورفین در قالب های آمپول مورفین سولفات ۱۰ میلی گرم، شیاف مورفین ۱۰ میلی گرم و قرص های مختلف استفاده می شود. دوز مرفین با توجه به میزان درد، سن فرد، وزن فرد و … در هر فرد متفاوت است و باید حتما به تجویز پزشک انجام شود. دوز مورفین معمولا بین ۱۰ تا ۷۰ میلی گرم توسط متخصص تعیین می شود. توجه به این نکته ضروری است که استفاده از این دارو باید به دقت کنترل شود تا از خطر اعتیاد، مصرف بیش از حد و سایر عوارض جلوگیری شود. 

اگر یک دوز مورفین را فراموش کردم چه کنم؟

به دلیل اینکه مورفین در اکثر مواقع در بیمارستان و با نظارت پزشک تجویز می شود، احتمال اینکه یک دوز از آن فراموش شود، کم است. با این حال، اگر یک دوز از آن را فراموش کردید، در زمان مصرف مورفین در نوبت بعد، آن را مصرف کنید. به هیچ عنوان از دو دوز ، به صورت همزمان استفاده نکنید.

اوردوز مورفین

دوز کشنده مورفین در شبانه روز برای بدن انسان حدودا ۹۰ میلی گرم در روز محسوب می شود و مصرف بیشتر از این مقدار موجب اوردوز مورفین می شود. طبق مطالعات، علائم اوردوز مورفین عبارتند از:

• آبی شدن ناخن یا لب
• اختلال در نفس کشیدن
• خواب آلودگی شدید
• تشنج
• استفراغ
• درد معده
• از دست دادن هشیاری

شدت و نوع علائم اوردوز به مقدار مصرف بستگی دارد، اما اگر فکر می کنید مصرف زیاد و بیش از حد در فردی باعث ایجاد علائم ناخوشایند شده است، باید هر چه سریع تر به درمانگاه و متخصص مراجعه کنید.

عوارض مورفین

مصرف مورفین باعث ایجاد عوارض جانبی در فرد مصرف کننده می شود. مرفین باعث ایجاد احساس سرخوشی یا ایفوریا و تسکین درد می شود، اما عوارض جانبی ناخوشایندی نیز ایجاد می کند. عوارض آن با توجه به دوز مصرف، شرایط فرد مصرف کننده و … می تواند در هر فرد متفاوت باشد. عوارض خفیف و رایج مورفین معمولا بعد از گذشت زمان از بین خواهند رفت و برطرف خواهند شد. عوارض خفیف مورفین عبارتند از:

• خواب آلودگی
• معده درد
• یبوست
• کاهش اشتها
• حالت تهوع
• احتباس ادرار (ناتوانی در دفع ادرار)
• خشکی دهان
• سردرد
• اضطراب
• تغییرات در خلق و خو
• کوچک شدن مردمک

عوارض جدی مورفین

برخی از افراد عوارض مصرف مورفین را به صورت جدی تر و با ریسک بیشتری تجربه می کنند. در صورتی که عوارض جدی و شدیدی را احساس می کنید، بهتر است هر چه سریع تر به پزشک یا درمانگاه مراجعه کنید. عوارض جدی مورفین عبارتند از:

• اختلال شدید در تنفس
• خواب آلودگی بسیار شدید
• سرد شدن پوست و بدن
• کاهش فشارخون
• کاهش ضربان قلب
• از دست دادن هشیاری
• اختلال نعوظ
• آبی شدن پوست یا لب
• کاهش میل جنسی
• تشنج
• غش کردن
• تب
• خارش پوست
• تورم در نواحی چشم، لب، دهان یا گلو
• گرفتگی صدا
• درد در قفسه سینه

بیشتر بخوانید: عوارض تریاک؛ اثرات تریاک بر مغز و سیستم عصبی

عوارض بلند مدت مورفین

عوارض مورفین در بلند مدت می تواند با عوارض کوتاه مدت آن متفاوت باشد. معمولا پزشکان و متخصصان، مرفین را برای استفاده در بلند مدت تجویز نمی کنند. عوارض مصرف مورفین در درازمدت عبارتند از:

• یبوست
• اعتیاد
• نوسان و بی نظم شدن هورمون ها
• اختلالات حرکتی
• اوردوز
• مقاوم شدن بدن و عدم اثربخشی دوز های گذشته

اثر مورفین بر پروستات

طبق پژوهش ها، اثر مورفین بر پروستات به گونه ای است که مصرف مرفین، احتمال سرطان پروستات و پیشرفت سرطان پروستات را افزایش می دهد. همچنین یک پژوهش نشان داد بیمارانی که سرطان پروستات داشتند و از مورفین به عنوان مسکن استفاده می کردند، بیشتر از بیماران دیگر در معرض سکته بودند.

مورفین بر اسپرم

اثر مورفین بر اسپرم، طبق پژوهش ها، به این صورت است که مصرف آن موجب اثرات نامطلوب بر تعداد اسپرم و پتانسیل باروری در مردان می شود. مصرف مرفین به صورت مزمن با کاهش کیفیت اسپرم و کاهش تولید آن در بدن همراه است، در نتیجه می توان گفت یکی از عوارض جانبی این دارو، اثر منفی آن بر اسپرم و باروری در مردان است.

مورفین و فشارخون

مورفین با توجه به مقدار و دوز مصرف بر فشارخون تاثیرات متفاوتی می گذارد. طبق پژوهش ها،  مورفین عمدتا موجب کاهش فشارخون، کاهش ضربان قلب می شود و به طور کلی عوارض قلبی عروقی زیادی دارد و نباید به هیچ عنوان خودسرانه مصرف شود.

اثر مورفین چند ساعت است؟

اثر مورفین بین ۸ تا ۲۴ ساعت است، اما با توجه به شرایط فرد می تواند متفاوت باشد. نیمه عمر مورفین در خون بین ۲ تا ۴ ساعت است، یعنی بین ۲ تا ۴ ساعت طول می کشد تا نصف این ماده از گردش خون بدن خارج شود. با این حال،  تا ۴ روز بعد از مصرف در بزاق دهان و تا ۳ روز پس از مصرف، اثر مورفین در ادرار قابل مشاهده است.

از بین بردن اثر مورفین

از بین بردن اثر مورفین روش های مختلفی دارد که شامل روش های دارویی و غیردارویی می شود. بهترین داروی ضد مورفین، نالوکسان محسوب می شود. نالوکسان به عنوان داروی ضد مورفین و مواد افیونی عمل می کند و از تاثیر این ماده بر سیستم عصبی جلوگیری می کند. نالوکسان برای بهبود علائم ترک کاربرد ندارد و بیشتر برای موارد اوردوز مورفین استفاده می شود. روش های سم زدایی مورفین عبارتند از:

• استفاده از دارو برای سم زدایی مورفین مانند متادون، نالترکسون و …
• پر آب نگه داشتن بدن
• استراحت کافی
• انجام ورزش های سبک
• تغذیه سالم و منظم
• استفاده از مواد غذایی فیبر دار
• استفاده از گیاهان دارویی مانند جینسینگ

مورفین در آزمایش اعتیاد

مورفین در آزمایش اعتیاد قابل مشاهده است و می تواند تست اعتیاد را مثبت کند. معمولا مورفین تا ۳ روز پس از مصرف در آزمایش خون و ادرار قابل تشخیص است. با این حال، باید بدانید زمان خارج شدن مورفین از بدن به عوامل زیادی مانند سن، وزن بدن، متابولیسم فرد و … بستگی دارد و برای برخی از افراد ممکن است بیشتر از ۳ روز طول بکشد.  

مطالعه بیشتر: چه داروهایی تست اعتیاد را مثبت می کنند؟ قبل از تست اعتیاد بخوانید

چه قرص هایی مورفین دارند؟

قرص هایی با نام های کادیان، آوینزا، Roxanel، Oramorph SR، Embeda مورفین دارند که تجویز و مصرف آن ها با محدودیت و کنترل زیادی همراه است. داروهایی مانند کدئین، اکسی کدون و فنتانیل نیز مسکن های قوی هستند و به دلیل اثر آرام بخش زیادی که دارند، گاهی تصور می شود حاوی مورفین هستند، اما متفاوت هستند.  گرچه کارکرد و اثر این داروها مشابه مورفین است، اما در ساختار شیمایی، مدت زمان اثر و … تفاوت دارند.

تداخل دارویی مورفین

تداخل دارویی مورفین به این معناست که اگر برخی از دارو ها یا مواد را به همراه مرفین مصرف کنید باعث تشدید عوارض آن یا تداخل در عملکرد آن می شود. پس مصرف این دارو ها یا مواد به صورت همزمان با مورفین، به هیچ عنوان توصیه نمی شود. تداخل های دارویی مورفین عبارتند از:

• داروهای دسته بنزودیازپین مانند دیازپام، کلونازپام و آلپرازولام
• قرص سایمتیدین
• قرص وراپامیل
• قرص کینیدین
• داروهای شل کننده عضلات مانند باکلوفن، متوکاربامول و …
• داروهای خواب آور

مورفین و الکل

طبق پژوهش ها، ترکیب مورفین و الکل می تواند عوارض شدید و کشنده داشته باشد. تداخل دارویی مورفین و الکل به این صورت است که الکل عوارض مرفین را تشدید می کند و احتمال اوردوز را افزایش می دهد. مصرف مرفین و الکل عوارضی مانند هذیان، توهم، اختلال پانیک (حمله عصبی)، آسیب به کبد، آسیب به کلیه و در مقادیر زیاد کما و مرگ، به همراه خواهد داشت.

تداخل دارویی مورفین و کافئین

تداخل دارویی کافئین و مورفین توسط دانشمندان مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است. در برخی از مطالعات نشان داده شده است که مصرف قهوه و مورفین می تواند موجب کاهش اختلالات تنفسی ناشی از عوارض مورفین شود. تاثیر کافئین بر عوارض مورفین، برای بیماران سرطانی نیز مطالعه شد و نتایج نشان داد کافئین می تواند بی دردی ناشی از این دارو را افزایش دهد و در عین حال عوارض را کاهش دهد. با این حال، برای بررسی دقیق تداخل دارویی مورفین و کافئین به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز داریم.

تداخل دارویی سیلدنافیل با مورفین

تداخل دارویی ویاگرا یا سیلدنافیل با مورفین باعث می شود برخی از عوارض مرفین مانند افت فشارخون، غش کردن و سرگیجه تشدید شوند. اگر در حال حاضر از داروی سیلدنافیل استفاده می کنید، بهتر است مورفین را مصرف نکنید. به طور کلی به دلیل عوارض شدید ناشی از ترکیب سیلدنافیل با مورفین، پیشنهاد می شود از مصرف همزمان این دارو ها اجتناب کنید.

تداخل دارویی متادون با مورفین

تداخل دارویی متادون با مورفین باعث تشدید عوارض جانبی هر کدام از این مواد می شود، زیرا طبق مطالعات، عملکرد متادون و مورفین تقریبا مشابه است. گاهی از متادون برای تسهیل ترک اعتیاد به مورفین استفاده می شود و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) استفاده از متادون برای ترک مرفین را تایید کرده است.

اعتیاد به مورفین

مورفین اثرات مشابه ماده مخدر دارد، پس اعتیاد به آن پس از مصرف، محتمل است. اعتیاد به مورفین عوارض فیزیکی و روانی زیادی دارد که می تواند موجب آسیب به فرد و افت کیفیت زندگی او شود. نشانه های اعتیاد به مورفین عبارتند از:

1. تمایل شدید به مصرف دوباره
2. مقاوم شدن بدن نسبت به دوز قبلی و تمایل به مصرف دوز های بالاتر
3. احساس اضطراب و علائم ترک هنگام مصرف نکردن
4. پنهان کاری و دروغ گفتن به اطرافیان به منظور مصرف
5. نوسان در خلق و خو
6. خلق تحریک پذیر هنگام مصرف نکردن
7. مصرف مقادیر زیاد و اوردوز

بیشتر بخوانید: اعتیاد چیست؟ چرا معتاد می‌شویم؟

عوارض قطع مورفین

عوارض قطع مورفین شامل عوارض و علائم ناخوشایندی هستند که پس از قطع مصرف ناگهانی مورفین یا ترک آن برای فرد مصرف کننده ایجاد می شوند. علائم ترک مورفین عبارتند از:

• تحریک پذیری
• اضطراب
• درد عضلانی
• بی خوابی
• آبریزش بینی
• تعرق زیاد
• خمیازه کشیدن زیاد

عوارض قطع معمولا بین ۴۸ ساعت تا ۷۲ ساعت پس از قطع مصرف مورفین در بیشترین شدت هستند و پس از ۷۲ ساعت با گذشت زمان، بهبود پیدا می کنند.

ترک مورفین

ترک مورفین ممکن است با علائم ناخوشایند و آزاردهنده ای همراه باشد. معمولا متخصصان برای ترک مورفین از داروهایی برای تعدیل و بهبود علائم ترک استفاده می کنند تا کنار گذاشتن مورفین را برای بیمار، تعدیل کنند. بهترین روش های ترک مورفین عبارتند از:

• ترک مورفین با متادون
• ترک مورفین با داروی b2 (بوپرنورفین)
• ترک مورفین با نالترکسون
• درمان شناختی رفتاری

ترک مورفین با متادون

ترک مورفین با متادون، توسط پژوهش ها، به عنوان روشی موثر برای ترک مورفین، ارزشیابی شده است. متادون به کاهش تمایل به مصرف دوباره و درد عضلانی کمک می کند و در نتیجه می تواند به فرد کمک کند تا با دشواری کمتری، مورفین را ترک کند.

ترک مورفین با b2

ترک مورفین با b2  یا بوپرنورفین، می تواند مسیر ترک را تسهیل کند، زیرا ماده b2 به سرکوب و کاهش میل به مصرف کمک می کند و احتمال سوء مصرف کمتری نسبت به مورفین دارد. استفاده از قرص b2 برای ترک، طبق پژوهش ها، اثربخشی بالایی دارد و به دلیل عوارض کمتر آن نسبت به مواد دیگر، یک انتخاب مناسب است.

ترک مورفین با داروی نالترکسون

استفاده از نالترکسون برای افراد با اعتیاد به مورفین موفق بوده است، زیرا با مصرف نالترکسون اثرات سرخوشی و آرام بخشی ناشی از مورفین از بین می روند و دیگر مصرف این ماده برای فرد خوشایند نخواهد بود. استفاده از نالترکسون برای ترک مورفین همچنین به افراد کمک می کند تا پس از ترک، مصرف مجدد نداشته باشند.

درمان شناختی رفتاری 

درمان شناختی رفتاری در ترک مورفین و به طور کلی درمان اعتیاد، اثربخشی بالایی دارد. با درمان شناختی رفتاری (CBT) می توان افکار و نگرش هایی را که موجب اعتیاد و سوء مصرف مواد می شوند را شناسایی کرد و تغییر داد. درمان شناختی رفتاری به تغییر نگرش نسبت به مواد، تغییر رفتار های منجر به سوء مصرف و افزایش کلی سلامت روان کمک می کند.

مطالعه بیشتر: افسردگی بعد از ترک اعتیاد چقدر طول می‌کشد؟

موارد منع مصرف مورفین

موارد منع مصرف مورفین شامل شرایط و مواردی است که در صورت وجود آن ها باید از مصرف مورفین اجتناب کنید یا حداقل با احتیاط بیشتری از مورفین استفاده کنید. هشدار ها و موارد منع مصرف مورفین عبارتند از:

• اختلالات تنفسی مانند آسم
• انسداد روده
• اختلالات گوارشی
• بارداری
• شیردهی
• آپنه خواب (اختلال در تنفس حین خواب)
• سابقه آسیب به سر
• سابقه سوء مصرف مواد
• اختلالات کلیوی
• اختلال در کارکرد کبد

در صورت تجربه موارد منع مصرف مورفین، حتما با پزشک خود قبل از هر عمل جراحی مشورت کنید و اطلاعات لازم را با او در میان بگذارید.

مورفین در بارداری

استفاده طولانی مدت از مورفین در بارداری به هیچ عنوان توصیه نمی شود، اما در صورت تجربه درد های شدید در دوران بارداری، با نظارت پزشک و در دوز های کم، مانعی ندارد. مصرف این دارو در سه ماهه اول بارداری ممکن است بر رشد جنین و سلامت مادر تاثیر منفی بگذارد. استفاده از مورفین برای درد زایمان مانعی ندارد و معمولا توسط پزشک انجام می شود.

مورفین در شیردهی

در صورت تایید پزشک استفاده از مورفین در شیردهی، مانعی ندارد. با این حال مصرف آن در شیردهی فقط در دفعات محدود و دوز پایین تایید می شود. قسمت کمی از مورفین مصرف شده توسط مادر، از طریق شیر به نوزاد منتقل می شود و معمولا خطری ندارد. با این حال عوارض مورفین در نوزاد شامل کاهش اشتها، یبوست و رنگ پریدگی است. در صورتی که نوزاد شما این علائم را تجربه می کند، هرچه سریع تر به پزشک اطلاع دهید.

جایگزین مورفین

به دلیل عوارض ناشی از مصرف قرص مورفین و موارد منع مصرف آن، گاهی باید از داروهایی با اثر مشابه به عنوان جایگزین استفاده کرد. جایگزین های مورفین عبارتند از:

• قرص b2 یا بوپرنورفین
• اکسی کدون
• پتیدین
• ترامادول
• اکسی مورفون

در مورد داروهای ضد درد بیشتر بخوانید: کوئتیاپین یا ترانکوپین چیست؟ موارد مصرف، عوارض و هشدارها

فرق مورفین و هروئین چیست؟

طبق مطالعات، فرق مورفین و هروئین در ساختار شیمیایی، اثرات آن ها بر بدن و وضعیت قانونی آن ها می باشد. با اینکه مورفین و هروئین هر دو جزو مواد افیونی می باشند، اما مورفین به صورت طبیعی از گیاه به دست می آید، در حالیکه هروئین نیمه مصنوعی است و با واکنش های شیمیایی ساخته می شود. اثر هروئین بر بدن باعث افزایش احتمال سوء مصرف آن می شود و به همین دلیل استفاده از هروئین، برخلاف مورفین، قانونی نیست.

از دست ندهید: کوکائین چیست و چه عوارضی دارد؟ اثرات و علائم مصرف، اعتیاد، ترک

فرق مورفین با پتیدین

فرق مورفین با پتیدین در مکانیسم اثر، مدت زمان اثر و کاربرد آن ها است. مورفین و پتیدین هر دو نوعی ماده افیونی مسکن و ضد درد هستند. مورفین نسبت به پتیدین ۸ تا ۱۰ برابر قوی تر عمل می کند و پتیدین فقط بین ۲ تا ۳ ساعت اثر دارد که نسبت به مدت زمان اثر مورفین (۸ تا ۲۴ ساعت)، بسیار کوتاه تر است. پژوهش ها اثربخشی مورفین و پتیدین را در تسکین درد، مقایسه کرده اند و نتایج نشان می دهد اثربخشی مورفین و کاربرد آن، نسبت به پتیدین بیشتر است و عوارض آن نیز نسبت به پتیدین، راحت تر تحمل می شود.

فرق مورفین و هیدرومورفین

تفاوت مورفین با هیدرومورفین در اثربخشی، قدرت ضد دردی و … است. هیدرومورفین یکی از مشتقات مورفین است که اثربخشی آن نسبت به مورفین قوی تر و سریع تر است. مدت زمان اثر هیدرومورفین نسبت به مورفین طولانی تر است و شباهت ساختاری بیشتری به مواد مخدر مانند تریاک دارد.

مطلب مرتبط: عوارض ترک یکباره تریاک کدامند؟

مورفین و کدئین

مورفین و کدئین هر دو جزو مواد افیونی هستند و کدئین در بدن به مشتقات مورفین تجزیه می شود. با این حال، فقط ۱۵ درصد از ترکیبات کدئین به مورفین تجزیه می شود، پس اثر کدئین نسبت به مورفین بسیار ضعیف تر است. به طور کلی شباهت مورفین و کدئین در نوع تجزیه و تحلیل آن ها در بدن و کاربرد آن ها است، اما مورفین اثر بسیار قوی تری نسبت به کدئین دارد.

نگهداری از مورفین

مورفین را در ظرف محکم و دربسته به دور از دسترس کودکان نگه دارید. مورفین باید در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری شود. در صورتی که می خواهید داروی مورفین را دور بیاندازید، این کار را به گونه ای انجام دهید تا کودکان و حیوانات خانگی به آن دسترسی نداشته باشند.

سوالات متداول

در این بخش سعی می کنیم به سوالات رایج شما در مورد مورفین پاسخ خلاصه و مختصری بدهیم.

آیا حشیش مورفین دارد؟

خیر، حشیش مورفین ندارد. حشیش نوعی ماده مخدر است که شامل مقادیر فشرده ماده ماریجوانا است. ساختار شیمیایی و ترکیبات مخدر ماده حشیش، ارتباطی با مورفین ندارد.

مورفین چه رنگی است؟

مورفین به صورت خالص و خام سفید رنگ است و در قالب یک پودر وجود دارد که ساختاری مشابه کریستال دارد. با این حال رنگ و بافت مورفین ممکن است به منظور استفاده های مختلف، تغییر کند.

کدام گیاهان مورفین دارند؟

مورفین در شیره گیاه خشخاش وجود دارد. مورفین از جمع آوری و خشک کردن شیره گیاه خشخاش با نام علمی Papaver somniferum، به دست می آید.

---

منابع:  healthdirect,  medline, drugs, mayoclinic, webmd, NHS, Medscape,  healthline

پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.