التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
ورم مفاصل زمانی رخ می‌دهد که محل قرار گرفتن مفصل به‌دلایل مختلفی مانند افزایش حجم مایع مفصلی بیش از اندازه بزرگ شود. در این صورت شما درد شدیدی در اطراف مفاصل خود تجربه می‌کنید.
مفصل دقیقا فضای بین ۲ استخوان بزرگ بدن است که برای حرکت کردن کنار یکدیگر به سطح لغزنده نیاز دارند. این سطح لغزنده روی مفصل با لایه‌ای از غضروف پوشانده می‌شود که به حرکت راحت‌تر استخوان کمک می‌کند. اطراف مفصل بافت پرده‌ای ضخیمی قرار دارد که مسئول ترشح مایع مفصلی است. این مایع به لغزنده شدن سطح مفصل و تغذیه سلول‌های آن کمک می‌کند. اما افزایش حجم بیش از اندازه مایع مفصلی می‌تواند منجر به ورم مفاصل شود.
این عارضه ممکن است به‌دلایل دیگری رخ دهد که قصد داریم در این مقاله از مجله التیاما در مورد آن‌ها و روش درمان ورم مفصل بیشتر صحبت کنیم. همراه ما باشید.
فهرست محتوا:
- ورم مفاصل به چه معنی است؟
- علت ورم مفاصل
- شایع‌ترین دلیل ورم مفاصل از چیست؟
- علائم تورم در ناحیه مفاصل را بشناسید!
- چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
- منظور از باد مفاصل چیست؟
- چگونگی درمان ورم مفصل
- داروی تورم مفصل
- راهنمای مراجعه به پزشک
- سوالات متداول
ورم مفاصل به چه معنی است؟
به بزرگ شدن و افزایش حجم محل قرارگیری مفصل (جایی بین استخوان انگشت، زانو، مچ دست و…)، اصطلاحا ورم مفاصل می‌گویند. اگر برای شما هم سوال پیش آمده که ورم مفاصل چیست باید بگوییم متخصصان دلیل اصلی بروز تورم در مفصل را ناشی از تجمع مایع مفصلی، شکستگی استخوان، بیماری آرتروز یا عفونت می‌دانند.
از طرفی آسیب بافت‌های اطراف مفصل هم می‌تواند باعث تورم و بزرگتر دیده شدن مفاصل شود. از همین‌رو بهتر است پس از مشاهده تورم در مفاصل که با گذشت ۲ یا سه روز بهتر نشده، بلافاصله با پزشک متخصص ارتوپد مشورت کنید. این بیماری در هر سنی می‌تواند بروز کند اما بیشتر در بین افراد ۳۰ تا ۶۰ سال دیده می‌شود.
بیشتر بدانید:جراحی فیوژن مفصل یا آرترودز چیست؟
علت ورم مفاصل
ورم مفصل به هر دلیلی که ایجاد شود نیاز به بررسی پزشک دارد و نباید آن را دست کم گرفت. زیرا در اغلب موارد این عارضه نشان دهنده یک بیماری جدی‌تر است که می‌تواند سلامتی شما را تهدید کند.
ورم مفصل می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- شکستگی استخوان
- پارگی تاندون
- اضافه وزن
- دررفتگی یا پارگی مینیسک
- کشیدگی شدید رباط‌ها در اثر ورزش سنگین
- بیماری اسپوندیلوز
- کم‌کاری تیروئید
- بیماری لوپوس
- بیماری سارکوئیدوز (تجمع سلول‌های التهابی در بدن)
- تب روماتیسمی (ناشی از گلودرد استرپتوکوکی)
بیشتر بدانید: التهاب مفصل و جراحی تعویض مفصل ران
احتمال اینکه ورم مفاصل به دلیل ایجاد ضربه در تاندون و رباط‌ها یا شکستگی استخوان بروز پیدا کند، بسیار زیاد است. در این مواقع پزشک برای اطمینان، عکس رادیوگرافی می‌گیرد و درمان را آغاز می‌کند. از طرف دیگر ممکن است ورم مفصل به دلیل بیماری آرتریت روماتوئید ایجاد شود که نتیجه حمله اشتباه سیستم ایمنی به بافت خودش است.
شایع‌ترین دلیل ورم مفاصل از چیست؟
آرتریت یکی از شایع‌ترین علت‌های تورم در ناحیه مفصل است. انواع رایج آرتریت شامل موارد زیر می‌شوند:
آرتروز
آرتروز یکی از شناخته شده‌ترین انواع بیماری آرتریت است که بر اثر فرسودگی مایع غضروفی بین مفاصل ایجاد می‌شود. این عارضه منجر به ساییدگی استخوان‌ها به یکدیگر خواهد شد که با درد، ورم مفاصل و احساس سفتی در آن همراه است.
روماتیسم مفصلی
در این بیماری سیستم ایمنی به بافت‌های سالم خود حمله می‌کند و غشای مفصل را از بین می‌برد. بدین شکل حجم مایعات بین مفصلی افزایش یافته و منجر به تورم ناحیه بین مفاصل می‌شود.
نقرس
ورم مفاصل در بیماری نقرس به دلیل افزایش اسید اوریک خون ایجاد می‌شود. در این حالت کریستال‌های اسید اوریک در مفصل رسوب می‌کنند که نتیجه آن درد و ورم مفاصل خواهد بود.
آرتریت سپتیک
یکی‌دیگر از شایع‌ترین دلایل ورم مفاصل ایجاد عفونت در مفصل است. این عارضه بر اثر نفوذ باکتری، ویروس و قارچ‌ها ایجاد می‌شود. آرتریت سپتیک که به آن آرتروز عفونی هم می‌گویند، می‌تواند به صورت حاد و مزمن بروز پیدا کند که در حالت مزمن تورم مفاصل بسیار شدید خواهد بود.
بیشتر بدانید: درد مچ پا از چیست؟
علائم تورم در ناحیه مفاصل را بشناسید!
اگر به مفصل ضربه‌ای وارد شده باشد ابتدا دچار خونریزی اندکی می‌شود که نشانه آن تجمع خون، کشیدگی پوست و بافت‌های اطراف مفصل است و در نهایت شاهد ورم مفاصل خواهیم بود. به‌طور کلی نشانه‌های این عارضه معمولا بسته به نوع آسیب‌دیدگی، بیماری و شرایط فرد بروز پیدا می‌کنند.
رایج‌ترین علائم ورم مفاصل عبارت‌اند از:
- سفتی مفاصل
- قرمزی و احساس گرما در مفاصل
- احساس درد همراه با ورم مفاصل
- کاهش توانایی تحرک مفصل
- حساسیت در مفصل پس از لمس آن
- تغییر شکل مفاصل به دلیل تورم
بیشتر بدانید: جراحی فیوژن مفصل یا آرترودز چیست؟
اگر هنوز مطمئن نیستید علائم ایجاد شده همراه با ورم در مفاصل شما نشانه چیست، برای دریافت مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد از سایت التیاما اقدام کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
زمانی که ورم مفاصل با علائم دیگری مانند تب، کاهش وزن، عدم توانایی کوچکترین حرکت در مفصل، احساس نبض در ناحیه آسیب‌دیده، درد غیر قابل تحمل و دائمی همراه شد سریعا به متخصص ارتوپد مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: ورم زیر زانو چیست؟
منظور از باد مفاصل چیست؟
باد مفصلی به معنی همان ورم مفاصل است که به‌دلیل افزایش حجم ناحیه بین استخوان‌ها گاهی به این اسم شناخته می‌شود. درواقع باد مفصلی به التهاب، آسیب یا بیماری‌های دیگر اشاره دارد که منجر به تورم مفاصل می‌شوند. این عارضه در اغلب موارد باعث بروز صداهای غیرطبیعی در مفصل و محدودیت حرکت خواهد شد.
آیا التهاب مفاصل خطرناک است؟
التهاب یا ورم مفاصل می‌تواند مانند یک زنگ خطر نشان‌دهنده واکنش سیستم ایمنی بدن به شرایط خاصی باشد. از همین‌رو متخصصین ارتوپدی ورم مفصل را به منزله یک خطر و بررسی بیشتر در ناحیه متورم در نظر می‌گیرند. این عارضه در اغلب موارد نشان‌دهنده یک بیماری جدی است و نباید دست کم گرفته شود.
بیشتر بدانید: بیماری های ارتوپدی را بشناسید.
روش تشخیص تورم مفاصل
پزشک متخصص ارتوپدی ابتدا با معاینه فیزیکی محل متورم را بررسی می‌کند و سوالاتی در خصوص سابقه پزشکی شما می‌پرسد. معمولا پزشک برای تشخیص علت ورم مفاصل به نتایج تست‌های زیر نیاز دارد:
| نوع آزمایش | توضیحات |
| آزمایش خون | بررسی بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز |
| تصویربرداری با اشعه ایکس | بررسی وضعیت مفاصل و بافت اطراف آن |
| تست آسپیراسیون مفصلی | بررسی مایع مفصلی برای تشخیص علت ورم مفصل |
چگونگی درمان ورم مفصل
برای درمان این عارضه ابتدا باید علت آن مشخص شود تا پزشک بتواند راه‌کار مناسبی جهت رفع تورم و کاهش علائم پیدا کند. بهترین راهکارهای درمانی شامل موارد زیر هستند:
درمان خانگی ورم مفاصل
اگر تورم در اثر آسیب‌دیدگی ایجاد شده باشد، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- استراحت مفاصل و عدم حرکت دادن آن
- بستن مفصل با بانداژ کشی (بریس مفاصل)
- قرار دادن مفصل مورد نظر بالاتر از سطح قلب
- ماساژ مفصل متورم شده با روغن گیاهی (از ماساژ عمیق مفصل خودداری کنید)
- گذاشتن کمپرس سرد به مدت ۱۰ دقیقه روی مفصل متورم
- استفاده از داروهای بدون نسخه ضدالتهاب و کاهش‌دهنده درد مانند ایبوپروفن
بیشتر بدانید: درد دست نشانه چیست؟
داروی تورم مفصل
در صورتی که علت ورم مفصل بیماری مزمن باشد، پزشک گزینه دارو درمانی را توصیه می‌کند.
- تجویز آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت مفاصل و کاهش تورم ناشی از آن
- تزریق کورتیکواستروئید برای درمان ورم مفاصل ناشی از روماتیسم
- تجویز داروی کلشی‌سین (Colchicine) برای درمان نقرس و کاهش التهاب مفاصل
- استفاده از استروئیدها به شکل خوراکی یا تزریقی در مفصل برای مسدودسازی عامل بیماری آرتریت
- درمان آسپیراسیون مفصلی و بیرون کشیدن مایع اضافی مفصل
درمان ورم مفاصل در طب سنتی
راهکارهای کاهش‌دهنده درد و تورم مفاصل در طب سنتی شامل موارد زیر می‌شود:
- تامین اسید چرب مفید امگا۳ بدن با مصرف بذر کتان، دانه چیا، ماهی‌های چرب و گردو
- ترکیب مقدار کمی زردچوبه با آب و مالش آن بر روی مفصل متورم
- مصرف دمنوش زنجبیل یا خوردن نوع تازه آن پس از ترکیب با آب
- گذاشتن حوله گرم روی مفاصل متورم شده برای افزایش جریان خون و کاهش عفونت
بهترین قرص برای ناحیه مفاصل کدام است؟
ورم مفاصل ممکن است نشان‌دهنده بیماری جدی باشد، از همین‌رو نباید خودسرانه برای درمان آن قرص مصرف کرد. در اغلب موارد متخصص ارتوپد برای کاهش درد و علائم تورم مفصلی قرص‌های زیر را تجویز می‌کند:
- دیکلوفناک (Diclofenac)
- ناپروکسن (Naproxen)
- نابومتون (Nabumetone)
- فلوربی‌پروفن (Flurbiprofen)
- سولینداک (Sulindac)
راهنمای مراجعه به پزشک
ورم مفاصل یک عارضه دردناک است که به‌دلیل بزرگ شدن محل قرارگیری مفصل بین دو استخوان ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند نشان‌دهنده یک بیماری جدی باشد. از همین‌رو باید سریعا توسط پزشک متخصص ارتوپدی مورد بررسی قرار بگیرد. اگر به دنبال متخصص باتجربه و ماهر برای درمان درد و ورم مفاصل خود هستید می‌توانید از خدمات التیاما استفاده کنید.
وب‌سایت التیاما با گرد هم آوردن جمعی از بهترین متخصص ارتوپد، امکان رزرو وقت معاینه برای مراجعه حضوری از طریق سیستم نوبت‌دهی آنلاین را برای شما فراهم کرده است.
سوالات متداول
این عارضه می‌تواند در هر سنی بروز پیدا کند اما اغلب در بین افراد ۳۰ تا ۶۰ سال دیده می‌شود.
وقتی پس از ضربه مستقیم مفصل آسیب‌دیده ورم کند، بدون هیچ دلیل خاصی دچار ورم مفصل شوید یا اینکه میزان درجه حرارت بدن شما به شدت بالا باشد.
مواد غذایی که خاصیت ضدالتهابی دارند و برای درمان ورم مفصل مفید هستند، عبارت‌اند از: سبزیجات برگ‌سبز، ماهی و غذاهای دریایی، سیر، زنجبیل، قارچ، روغن زیتون
اگر ورم مفاصل ناشی از بیماری آرتروز استخوان باشد، فیزیوتراپی به کاهش آن کمک خواهد کرد. فیزیوتراپیست معمولا برای کاهش تورم مفاصل، یخ‌درمانی، گرمادرمانی و آب‌درمانی را توصیه می‌کند. همچنین با آموزش تمرینات استقامتی و انعطافی، علاوه‌بر کاهش ورم مفصل باعث تقویت و افزایش دامنه حرکت آن می‌شود.
منبع: mountsinai | webmd
دکتر افشین طاهری اعظم |
دکتر رامین ارژنگ |
دکتر شهرام شیروانی بروجنی |
دکتر مرتضی رمضانی |
دکتر رامین طالبیان خراسانی
