التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
چشم درد یکی از مشکلات مهمی است که ممکن است در مقطعی از زندگی خود با آن مواجه شوید. گاهی‌اوقات، این عارضه خوش‌خیم است و با درمان خانگی برطرف می‌شود؛ اما در بعضی موارد، بسیار جدی است و حتی ممکن است به درمان اورژانسی نیاز داشته باشد. در مقاله امروز مجله التیاما به این سوال که نشانه چیست پاسخ می‌دهیم و راههای درمان آن را بررسی می‌کنیم. اگر می‌خواهید بدانید که خطرناک است یا خیر، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
- علت چشم درد
- ۱. خشکی چشم
- ۲. آلرژی
- ۳. کنژنکتیویت
- ۴. بلفاریت
- ۵. گل مژه و شالازیون
- ۶. آسیب‌دیدگی چشم
- ۷. گلوکوم
- ۸. سردرد خوشه‌ای
- ۹. آنوریسم
- ۱۰. سرطان
- زمان مراجعه به پزشک
- تشخیص دلیل چشم درد
- درمان چشم درد
- پیشگیری از درد چشم
- کلام پایانی
- سوالات متداول
علت چشم درد
دلیل آن می‌تواند به موارد زیر مربوط باشد:
۱. خشکی چشم
چشم‌های سالم اشک تولید می‌کنند. اشک به حرکت روان چشم و همچنین به شستن گرد و غبار و سایر مواد محرک کمک می‌کند. چشم‌هایی که اشک کافی تولید نمی‌کنند ممکن است دچار خشکی و خارش شوند و در برابر عفونت آسیب‌پذیر باشند.
۲. آلرژی
آلرژی چشمی هم می‌تواند علت درد چشم چپ و راست باشد. این مشکل در اثر تماس مواد محرک با چشم ایجاد می‌شود و معمولا هر ۲ چشم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. شایع‌ترین موادی که می‌توانند آلرژی چشمی ایجاد کنند عبارت‌اند از: گرده گیاهان، گرد و غبار، شوره حیوانات و ترکیبات موجود در محصولات بهداشتی و آرایشی.
بیشتر بدانید: آبریزش چشم نشانه چیست؟
۳. کنژنکتیویت
کنژنکتیویت به مشکلاتی اشاره دارد که باعث تورم، قرمزی و التهاب ملتحمه می‌شوند. ملتحمه یک بافت شفاف نازک است که قسمت سفید چشم را می‌پوشاند. کونژنکتیویت معمولا باعث می‌شود سفیدی چشم قرمز یا صورتی شود. از این‌رو، بسیاری از مردم به کنژنکتیویت «چشم صورتی» می‌گویند.
ویروس‌ها، باکتری‌ها و مواد آلرژی‌زا در ابتلا به کنژنکتیویت نقش دارند. این مشکل می‌تواند در پاسخ به مواد شیمیایی، آلودگی هوا، قارچ‌ها، انگل‌ها، لنزهای تماسی و ورود اجسام خارجی به داخل چشم هم ایجاد شود.
۴. بلفاریت
از بلفاریت هم می‌توان به عنوان علت آن نام برد. بلفاریت به معنی التهاب پلک‌ها است. این عارضه در اثر عفونت باکتریایی یا بیماری پوستی مانند شوره سر یا روزاسه رخ می‌دهد.
۵. گل مژه و شالازیون
گل مژه و شالازیون از شایع‌ترین مشکلات چشمی هستند. گل مژه برآمدگی کوچکی است که در لبه بیرونی پلک ایجاد می‌شود. این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که یک غده چربی در چشم مسدود می‌شود و یک عفونت کوچک و موضعی به وجود می‌آورد.
شالازیون از نظر ظاهری شباهت زیادی به گل مژه دارد، اما معمولا بزرگ‌تر است. این عارضه هم مانند گل مژه در اثر انسداد غده چربی ایجاد می‌شود. اما برخلاف آن، معمولا با عفونت مرتبط نیست و باعث درد نمی‌شود (مگر اینکه خیلی بزرگ باشد).
۶. آسیب‌دیدگی چشم
گاهی‌اوقات، علت درد چشم راست یا چپ به آسیب فیزیکی چشم مربوط است. این آسیب‌ها زمانی رخ می‌دهند که به چشم ضربه وارد شود یا یک جسم خارجی در آن گیر کند.
بیشتر بدانید: نکاتی که باید راجب لنز چشم بدانید.
۷. گلوکوم
گلوکوم (آب سیاه) یک بیماری پیش‌رونده است که به عصب بینایی آسیب می‌رساند و باعث افزایش فشار داخل چشم می‌شود. در نتیجه، بینایی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بیشتر بدانید: درد پشت چشم
۸. سردرد خوشه‌ای
سردرد خوشه‌ای به درد ناگهانی و شدید در یک طرف سر منجر می‌شود. بسیاری از افراد مبتلا به این مشکل گزارش کرده‌اند که در اطراف چشم خود احساس درد می‌کنند. سردرد خوشه‌ای ممکن است بین ۱۵ دقیقه تا سه ساعت طول بکشد.
۹. آنوریسم
آنوریسم به معنی بزرگ شدن عروق خونی است. این عارضه در اثر ضعیف شدن دیواره عروق رخ می‌دهد و می‌تواند در هر جایی از بدن از جمله مغز ایجاد شود. اگر آنوریسم مغزی پاره شود، ممکن است فرد در بالا یا پشت یک چشم احساس درد داشته باشد.
بیشتر بدانید: افتادگی پلک چیست؟
پارگی آنوریسم مغزی یک اورژانس پزشکی است و به درمان فوری نیاز دارد. در صورت مشاهده علائم زیر با اورژانس (شماره ۱۱۵) تماس بگیرید:
- سردرد ناگهانی و بسیار شدید
- گشاد شدن مردمک
- افتادگی پلک
- بی‌حسی، به خصوص در یک طرف بدن
- حالت تهوع و استفراغ
- گیجی
- از دست دادن هوشیاری
بیشتر بدانید: قرمزی چشم بعد از اکستنشن مژه
۱۰. سرطان
به ندرت، درد ممکن است نشانه سرطان چشم باشد. بعضی از انواع سرطان چشم، سرطان‌های پوستی هستند که از پلک یا پوست اطراف آن شروع می‌شوند. منشاء بعضی از سرطان‌ها هم به خود چشم برمی‌گردد.
بیشتر بدانید: سیاهی زیر چشم در بارداری نشانه چیست؟
زمان مراجعه به پزشک
همیشه جدی بگیرید و درباره آن با پزشک صحبت کنید. اگر هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید:
- استفراغ
- سردرد ناگهانی و شدید
- گیجی یا از دست دادن هوشیاری
- دیدن هاله نور در اطراف لامپ
- علائم عفونت (مانند تب یا لرز)
- تاری دید
- برآمدگی کره چشم
- ناتوانی در حرکت دادن چشم
- وجود جسم خارجی در چشم یا سایر آسیب‌دیدگی‌های چشمی
در صورت لزوم می توانید با دکتر چشم پزشک آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص چشم پزشکی مراجعه کنید.
بیشتر بدانید: تغییر رنگ چشم یک رویا یا واقعیت؟
بیشتر بخوانید: درمان ورم ملتحمه چشم چگونه است؟
تشخیص دلیل چشم درد
پزشک علائم شما را بررسی می‌کند و سوالات زیر را می‌پرسد:
- درد از چه زمانی شروع شد؟
- درد را در کدام قسمت چشم احساس می‌کنید؟
- آیا در گذشته چشم شما آسیب دیده است؟ آیا سابقه ورود جسم خارجی به داخل چشم را دارید؟
- آیا از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید؟
- چه علائم و نشانه‌‌های دیگری دارید؟ (برای مثال، تغییر بینایی، ترشح چشم و…)
سپس پزشک چشم شما را معاینه می‌کند و در صورت لزوم ممکن است تست‌های تشخیصی زیر را توصیه کند:
- نمونه‌برداری برای تعیین خوش‌خیم یا بدخیم بودن توده روی چشم
- ام‌آر‌آی (MRI) از مغز برای تشخیص آنوریسم
بیشتر بخوانید: عفونت چشم از چیست؟ ۷ دلیل شایع و نحوه درمان آن‌ها
درمان چشم درد
درمان درد چشم چپ و راست و درمان درد کاسه چشم به علت بروز مشکل بستگی دارد. در ادامه، درمان بعضی از مشکلات زمینه‌ای مرتبط با این عارضه را توضیح می‌دهیم:
- خشکی چشم: معمولا خشکی چشم با اشک مصنوعی برطرف می‌شود. اما از آنجا که بعضی از داروها یا بیماری‌ها در بروز این مشکل نقش دارند، بهتر است درباره آن با پزشک صحبت کنید.
- آلرژی: اگر آلرژی علت درد باشد، درمان در خانه امکان‌پذیر است. برای این کار می‌توانید از قطره‌های چشمی و آنتی‌هیستامین‌های بدون نسخه استفاده کنید. چنانچه علائم شدید بودند یا از بین نرفتند، به پزشک مراجعه کنید تا داروهای قوی‌تری را برای شما تجویز کند.
- آسیب‌دیدگی چشم: درمان به نوع آسیب و شدت آن بستگی دارد. در این شرایط، پزشک معمولا تمیز نگه داشتن چشم، استفاده از کمپرس خنک برای کاهش تورم و مصرف داروی مسکن را توصیه می‌کند. برای تهیه بهترین مسکن درد چشم با پزشک مشورت کنید.
- گلوکوم یا آب سیاه: آسیب چشمی ناشی از گلوکوم دائمی و غیر قابل برگشت است. با این حال، پزشک می‌تواند با دارو یا جراحی از بدتر شدن آن جلوگیری کند.
- سرطان: راه‌کارهایی که برای درمان سرطان چشم توصیه می‌شوند عبارت‌اند از: جراحی برای برداشتن تومور یا کل چشم، لیزر درمانی، شیمی درمانی و پرتو درمانی.
بیشتر بدانید: ناخنک چشم چیست؟
پیشگیری از درد چشم
همیشه نمی‌توان از درد چشم جلوگیری کرد. با این حال، استراتژی‌های زیر به شما کمک می‌کنند که خطر بیماری‌های مرتبط با چشم درد را کاهش دهید:
- ناحیه اطراف چشم را تمیز نگه دارید.
- دست‌هایتان را مرتب بشویید، به خصوص قبل از دست زدن به صورت.
- هنگام استفاده از محصولات بهداشتی و آرایشی جدید، مراقب علائم آلرژی باشید.
- هنگام مواجهه با موادی که می‌توانند باعث تحریک چشم شوند (مانند مواد شیمیایی، ذرات معلق موجود در هوا و…)، از محافظ چشم استفاده کنید.
کلام پایانی
چشم درد دلایلی مختلفی دارد که بعضی از آن‌ها ممکن است بسیار جدی باشند. اگر درد شدید یا مداوم بود، حتما به چشم پزشک مراجعه کنید. این کار به خصوص زمانی مهم است که چشم‌تان آسیب دیده باشد یا علائم دیگری از جمله استفراغ، سردرد، گیجی و… هم داشته باشید. در سایت التیاما می‌توانید با بهترین چشم پزشکان آشنا شوید و از آن‌ها برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین وقت بگیرید.
سوالات متداول
خشکی چشم، التهاب، عفونت، آلرژی، ورود اجسام خارجی به داخل چشم، ضربه به چشم و سرطان از دلایل احتمالی درد چشم هستند.
درد چشم ناشی از جراحت می‌تواند برای هر کسی اتفاق بیفتد. اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید یا به آلرژی یا مشکلات سینوسی مبتلا هستید، ممکن است بیشتر از دیگران با درد چشم مواجه شوید.
استرس به تاری دید یا خستگی چشم منجر می‌شود و علائم بیماری‌های چشمی را تشدید می‌کند. از سوی دیگر، باعث انقباض عضلات چشم و عروق خونی آن می‌شود که این عارضه با درد چشم همراه است. ورزش، یوگا، مدیتیشن و استراحت کافی همگی به کنترل استرس کمک می‌کنند. اگر این راه‌کارها موثر نبودند، برای یادگیری راههای مقابله با استرس به متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
منابع: medicalnewstoday, my.clevelandclinic
دکتر عبدالصمد مهدی زاده |
دکتر سید محمدرضا حسینی فیروزآبادی |
دکتر مهدی خاتمی
