
پس از همهگیری ویروس کرونا و به وجود آمدن این چالش جهانی، شرکتهای داروسازی مختلف واکسنهای متعددی برای پیشگیری از ابتلا به این ویروس ساختند. باتوجهبه اینکه هماکنون تمامی افراد در سراسر جهان درحال واکسینهشدن هستند، بر آن شدیم تا در سری مطالب پزشکی جدید سایت سیب، مطلبی در این مورد بنویسیم و ببینیم که چه دارویی با واکسن کرونا تداخل دارد.
فهرست مطالب
انواع واکسنها و تداخلات دارویی
واکسنهای ساختهشدۀ فعلی در برابر ویروس کرونا، یا ویروس ضعیفشده هستند یا اجزای ویروس (نه خود ویروس). هر دو نوع واکسن باعث تحریک سیستم ایمنی میشوند و به این طریق آمادگیای در سیستم ایمنی بدن ایجاد میکنند تا درصورت مواجهه با ویروس کرونا بتوانند با آن مقابله کنند.
باتوجهبه واکسنهای متفاوتی که شرکتهای دارویی میسازند، تداخلات دارویی آنها نیز ممکن است متفاوت باشد. ابتدا به تداخلات خاص و مهم واکسنهای رایج میپردازیم و در ادامه با بررسی داروهای مصرفی رایج میبینیم که چه دارویی با واکسن کرونا تداخل دارد.
باتوجهبه مکانیسم عملکرد واکسنهای کرونا، که تحریککردن سیستم ایمنی است، استفاده از داروهایی که سیستم ایمنی بدن را سرکوب میکنند، یا باعث فعالیت بیشازحد واکسن شده و ایجاد بیماری میکنند یا موجب میشوند واکسن هیچ تحریکی ایجاد نکند و ایمنی لازم به وجود نیاید. بنابراین درصورتیکه، داروهای سرکوبکنندۀ ایمنی مانند آنتیبادیهای مونوکلونال، آزاتیوپرین، متوتروکسات و… مصرف میکنید قبل از دریافت واکسن کرونا با پزشک معالج خود مشورت کنید.
تداخل داروها با واکسن کرونا آسترازنکا، سینوفارم، برکت و اسپوتنیک
تداخل داروها با واکسن کرونا آسترازنکا سینوفارم و برکت و اسپوتنیک تقریباً مشابه است. همگی این واکسنها با واکسنهای ویروسی دیگر تداخل دارند. درصورتیکه نیاز به تزریق واکسنی دیگر است باتوجه به نوع آن، بین دریافت واکسن کرونا و واکسنهای دیگر باید فاصلۀ زمانی ایمنی باشد که حداقل ۳ هفته است.
همچنین، همگی این واکسنها با داروهای مونوکلونال آنتیبادی قوی و سرکوبکنندۀ ایمنی مثل افالیزوماب، فینگولیمود و سترولزوماب تداخل دارند و درصورت مصرف این داروها باید با پزشک مشورت شود.
همچنین، مصرف دوز بالای کورتون و داروهای کورتیکواستروئید بهعلت سرکوب ایمنیای که ایجاد میکند، بهتر است تا زمان اتمام دورۀ درمان با کورتون تزریق واکسن کرونا انجام نشود.
تداخل داروهای رایج با واکسن کرونا
باتوجه به اینکه، از تولید انواع واکسنهای کرونا مدت زمان زیادی نمیگذرد؛ اطلاعات زیادی درمورد تداخلات دارویی با واکسن کرونا در دسترس نیست. بهتر است تاحدامکان، پس از ۱ هفته از دریافت واکسن دارویی مصرف نشود.
تداخل دارویی آسپرین با واکسن کرونا
تداخل دارویی آسپرین با واکسن کرونا شناخته شده نیست و تاکنون در این مورد اطلاعی در دسترس نیست. آسپرین و مسکنهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، با مهار آنزیم سیکلواکسیژناز اثرات ضددرد و ضدالتهاب دارند. برای کاهش علائم ناشی از واکسن مصرف مسکنها توصیه نمیشود و درصورت شدیدشدن علائم بهتر است استامینوفن استفاده شود.
درصورتیکه از آسپرین برای مشکلات قلبی، بهصورت روزانه، استفاده میشود بههیچعنوان نباید سرخود مصرف این دارو قطع شود. بنابراین، جهت دریافت واکسن با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل دارویی اعصاب با واکسن کرونا
داروهایی که بر سیستم عصبی و مغز اثر میکنند در اصطلاح عامیانه به آنها داروهای اعصاب گفته میشود، هرکدام مکانیسم خاص خود را دارند و طیف وسیع و اثرات مختلفی دارند. تاکنون تداخل دارویی اعصاب با واکسن کرونا گزارش نشده است.
در هنگام دریافت واکسن کرونا، از مصرف داروهای غیرنسخهای مانند داروهای خوابآور و آرامبخش خودداری کنید. درصورتیکه بهعلت یک مشکل روانپزشکی درحال درمان هستید، قبل از دریافت واکسن، با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل داروهای ضدافسردگی با واکسن کرونا
اگرچه تداخل داروهای ضدافسردگی با واکسن کرونا گزارش نشده است، قابلیت زیادی برای داشتن انواع تداخلات دارویی بین واکسن کرونا و این داروها وجود دارد که همگی به مکانیسم اثر آنزیم سیتوکروم اکسیداز P540 برمیگردد.
تداخل دارویی قرص اورژانسی با واکسن کرونا
قرص اورژانسی حاوی هورمون پروژسترون است. مصرف این قرص باعث مهار تخمکگذاری میشود. تاکنون تداخل دارویی قرص اورژانسی با واکسن کرونا گزارش نشده است. در هنگام دریافت واکسن کرونا بهتر است از راههای دیگری برای پیشگیری از بارداری استفاده شود.
تداخل داروهای بدنسازی با واکسن کرونا
ورزشکاران و بدنسازان ممکن است از داروها و مکملهای گوناگونی استفاده کنند، که هرکدام به نوعی بر روی بدن اثر دارند، و ممکن است با واکسن کرونا تداخل داشته باشند. به بدنسازان توصیه میشود جهت جلوگیری از تداخل داروهای بدنسازی با واکسن کرونا از ۳ روز قبل تا ۱ هفته بعد از دریافت واکسن مکمل و دارویی مصرف نکنند و دورههای خود را بعد از دریافت واکسن شروع کنند.
تداخل دارویی پروپرانول با واکسن کرونا
پروپرانول یک داروی تنظیمکنندۀ ضربان قلب است که موارد استفادۀ گوناگونی دارد. دقت داشته باشید، اگر به مدت طولانی درحال استفاده از این دارو هستید، نباید یکباره آن را قطع کنید. درصورتیکه، پروپرانول را برای یک مشکل قلبی مصرف میکنید پیش از دریافت واکسن بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
تداخل دارویی پنی سیلین با واکسن کرونا
پنی سیلین یک آنتیبیوتیک است که هم بهصورت تزریقی و هم خوراکی موجود است. مصرف پنی سیلین خوراکی معمولاً حساسیت ایجاد نمیکند؛ اما، پنی سیلین تزریقی خطر ایجاد حساسیت را به دنبال دارد. درصورتیکه، به پنی سیلین حساسیت دارید پیش از دریافت واکسن به مرکز تزریق واکسن این مورد را اطلاع دهید.
درکل تداخل دارویی پنی سیلین با واکسن کرونا شایع نیست. همچنین سایر آنتیبیوتیکها تقریباً ایمن هستند.
تداخل داروهای تقویتی با واکسن کرونا
داروهای تقویتی و مکملها، معمولاً مواردی هستند که، بدون تجویز مصرف میشوند و مواد مغذی و موردنیاز بدن را تأمین میکنند. اغلب این داروها مانند مواد غذایی عمل میکنند؛ اما، در بعضی از آنها آنزیمها و موادی وجود دارد. بنابراین برای رعایت احتیاط، و جلوگیری از تداخل داروهای تقویتی با واکسن کرونا بهتر است تا چند روز پس از دریافت واکسن از این داروها استفاده نکنید.
تداخل داروهای ترک اعتیاد با واکسن کرونا
داروهای ترک اعتیاد انواع مختلفی دارند که بعضی از آنها باعث کاهش علائم ترک میشوند. متأسفانه مصرف سرخود و غیرعلمی این داروها درحال افزایش است. درصورتیکه، درحال ترک اعتیاد هستید و میخواهید واکسن کرونا دریافت کنید باید مراحل ترک اعتیاد خود را زیر نظر پزشک و کلینیکهای معتبر پیش ببرید. پزشک شما، باتوجهبه داروی مصرفی شما و نوع واکسن دریافتی، جوانب احتیاط را رعایت خواهد کرد.
بهخودیخود اغلب داروهای ترک اعتیاد با واکسن کرونا تداخل ندارند؛ اما، بهدلیل اثراتی که بر بدن میگذارند میتوانند باعث مخفیماندن علائم هشداردهنده شوند و مراقبتهای پزشکی لازم به موقع انجام نشود. درصورت مصرف سرخود، در دوزهای نامناسب و داروهای نامناسب، خطرات بالقوهای فرد را تهدید خواهد کرد.
سخن پایانی
امروزه باتوجهبه توصیۀ سازمان بهداشت جهانی، تمامی افراد در تمامی شرایط بهتر است، جهت پیشگیری از ابتلا و کاهش علائم و عوارض ابتلا به کرونا، واکسن کرونا دریافت کنند. درصورتیکه، شرایط پزشکی خاصی دارید و درحال مصرف مداوم دارو هستید، پیش از دریافت واکسن به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
سوالات متداول درباره تداخل دارویی واکسن کرونا
چه دارویی با واکسن کرونا تداخل دارد؟
داروهای سرکوبکنندۀ سیستم ایمنی مانند آنتیبادیهای مونوکلونال و واکسنهای ویروسی دیگر با واکسن کرونا تداخل دارند.
دریافت واکسن کرونا در زمان مصرف آنتیبیوتیکها مجاز است؟
بله. مصرف آنتیبیوتیکها و دریافت واکسن کرونا تداخلی ندارند؛ اما درصورتیکه، به آنتیبیوتیک خاصی حساسیت دارید ممکن است به واکسن کرونا نیز حساسیت داشته باشید.
آیا مصرف مسکن هنگام دریافت واکسن کرونا مجاز است؟
مصرف مسکنها برای کاهش علائم ناشی از دریافت واکسن توصیه نمیشود. درصورت داشتن علائم بهتر است از استامینوفن استفاده شود.
منابع
https://www.webmd.com
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov