کلوزاپین چیست؟ کاربردها، نحوه مصرف، عوارض و جایگزین آن

کلوزاپین یا کلوزاپکس یک داروی ضد روان پریشی است که معمولا برای اختلالات اسکیزوفرنی تجویز می شود. به دلیل عوارض و خطرات ناشی از مصرف قرص کلوزاپین، این دارو معمولا اولین انتخاب پزشک ها برای درمان نیست. با این حال، این دارو برای افرادی که با دارو های دیگر بهبود نیافتند، بسیار اثربخش است. برای کسب اطلاعات جامع در مورد دوز، عوارض و … در مورد کلوزاپین، با ما همراه باشید.

کلوزاپین چیست؟

کلوزاپین (Clozapine)، لپونکس یا قرص کلوزاپکس، نوعی داروی ضد روان پریشی محسوب می شود و عمدتا برای اختلالات اسکیزوفرنی استفاده می شود. که به دلیل ساختار شیمیایی خاص کلوزاپین، نسبت به بقیه دارو های ضد روان پریشی، ویژگی های منحصر به فردی دارد. قرص کلوزاپکس یا کلوزاپین برای درمان علائم اسکیزوفرنی و در بزرگسالانی که با داروهای دیگر بهبود نیافتند، تجویز می شود. این دارو توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان موارد شدید اسکیزوفرنی و افکار خودکشی تایید شد. گرچه کلوزاپین به بهبود علائم برخی از اختلالات کمک می کند، اما با عوارضی همراه است و در مصرف آن باید احتیاط شود.

مطالعه بیشتر: مدافینیل چیست؟ موارد مصرف، عوارض، تداخلات قرص مودافینیل

قرص کلوزاپین برای چیست؟

طبق گفته Pubmed، قرص کلوزاپین یا لپونکس به صورت رسمی برای درمان اسکیزوفرنی مقاوم به درمان، افکار و رفتاری های خودکشی، رفتارهای خشونت آمیز شدید و … استفاده می شود. قرص کلوزاپین با نام کلوزاپکس ۱۰۰ در داروخانه ها وجود دارد. قرص کلوزاپین به طور غیررسمی و در پژوهش ها برای درمان اختلال دوقطبی، اختلال اسکیزوافکتیو و وسواس فکری عملی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. کلوزاپین در درمان این اختلالات موثر است، اما مطالعات نشان می دهند که کلوزاپین می تواند باعث افت شدید عملکرد سیستم ایمنی شود و به همین دلیل متخصصان در تجویز آن با احتیاط عمل خواهند کرد.

از دست ندهید: انواع قرص اعصاب و روان؛ عوارض جانبی و میزان مصرف

کلوزاپین و وسواس

کلوزاپین برای وسواس تا به امروز اثرات متناقضی داشته است. در برخی افراد کلوزاپین باعث بهبود و در برخی باعث تشدید علائم وسواس فکری عملی شده است. مطالعات نشان می دهند که در برخی از افراد، مصرف کلوزاپین موجب تشدید علائم وسواس فکری عملی (OCD) می شود و در برخی افراد قرص کلوزاپین، علائم وسواس را بهبود می بخشد. همچنین طبق یک پژوهش، در برخی افراد پس از مصرف کلوزاپین، علائم وسواس فکری عملی ایجاد شد. دانشمندان متوجه شدند که در برخی از افرادی که برای اسکیزوفرنی مقاوم به درمان، کلوزاپین مصرف کرده بودند، کلوزاپین موجب به وجود آمدن علائم وسواس فکری عملی شد. پس می توانیم بگوییم رابطه بین کلوزاپین و وسواس هنوز مشخص نیست و نیاز به بررسی های بیشتر دارد.

کلوزاپین و خواب

مطالعات نشان دادند که کلوزاپین اثر قابل توجهی بر میزان و کیفیت خواب می گذارد. کلوزاپین می تواند باعث تداوم خواب شود و به طور کلی زمان و کیفیت خواب را ارتقا دهد، زیرا نسبت خواب عمیق به غیرعمیق را افزایش می دهد. مصرف کلوزاپین، طبق پژوهش ها، در برخی از افراد باعث پرخوابی می شود که در این صورت شاید بهتر باشد پزشک، داروهای دیگری را جاگزین کند. نهایتا می توان گفت به دلیل آرام بخش بودن کلوزاپین، باید اثر آن را بر خواب تحت نظر گرفت و در صورت لزوم، مدیریت کرد.

کلوزاپین و افسردگی

کلوزاپین در درمان افسردگی مقاوم به درمان،  موثر است. چندین مطالعه، اثربخشی کلوزاپین را در بهبود علائم عاطفی و روان پریشی در اختلالات خلقی شدید یا روان پریشی، از جمله افسردگی با ویژگی های روان پریشی نشان داده اند. علاوه بر این، در پژوهش ها، نشان داده شده است که کلوزاپین خطر بستری مجدد در بیمارستان را در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی ماژور (MDD) کاهش می دهد و در این زمینه به طور قابل توجهی از داروهای ضد افسردگی موثرتر است. علاوه بر این، قرص کلوزاپین به احتمال ۵ تا ۲۶٪ برای بهبود دوره های افسردگی اساسی اثر بخش است. همچنین کلوزاپین موجب کاهش آسیب به خود، افکار خودکشی و رفتار پرخاشگرانه می شود.

مکانیسم عمل کلوزاپین

کلوزاپین یک داروی ضد روان پریشی یا آنتی سایکوتیک است که نوعی بنزودیازپین سه حلقه ای است. مکانیسم اثر کلوزاپین با تاثیر بر مغز و انتقال دهنده های شیمایی عصبی است. قرص کلوزاپین گیرنده های دوپامین و سروتونین (دو ماده شیمیایی در مغز مربوط به احساس لذت و خوشحالی) در مغز را مسدود می کند و همچنین در برخی مطالعات دیده شده است که موجب افزایش میزان نوراپی نفرین )یک انتقال دهنده عصبی یا پیام رسان شیمیایی در سیستم عصبی است که نقش کلیدی در پاسخ “جنگ یا گریز” بدن ایفا می کند( در مغز می شود. مکانیسم اثر قرص کلوزاپین طبق پژوهش ها، منحصر به فرد است، زیرا به طور همزمان روی چند انتقال دهنده شیمایی در مغز، تاثیر می گذارد و حدودا در ۴۰ درصد بیماران اسکیزوفرنی مقاوم به درمان، اثربخش است.

از دست ندهید: داروی لیتیوم برای چیست؟ عوارض، تداخلات و هشدارهای لیتیوم کربنات

نحوه مصرف کلوزاپین

نحوه مصرف داروی کلوزاپین را حتما بر اساس دستور و تجویز پزشک انجام دهید. قرص کلوزاپین در قالب قرص کلوزاپکس ۱۰۰ نیز وجود دارد که می توانید آن را طبق دستور پزشک مانند قرص های دیگر، با آب مصرف کنید. این مسئله اهمیت زیادی دارد که سعی کنید قرص کلوزاپکس ۱۰۰ را هر روز در ساعت یکسان و مشابه روز های گذشته مصرف کنید. هنگام مصرف کلوزاپین از فعالیت هایی که نیاز به توجه و هشیاری یا انرژی زیاد دارند، مانند رانندگی، شنا کردن و … اجتناب کنید.

شربت کلوزاپین شامل کلوزاپین مایع است، اما مطالعات نشان دادند اثربخشی شربت کلوزاپین نسبت به قرص آن کمتر است. اگر قصد مصرف شربت کلوزاپین را دارید، قبل از مصرف، ظرف حاوی کلوزاپین مایع را ۱۰ ثانیه تکان دهید. اگر قصد مصرف کلوزاپین را به صورت قرص مکیدنی دارید، بر اساس طریقه مصرف کلوزاپین که پزشک توصیه کرده است، قرص را از جعبه خارج کنید و روی زبان خود قرار دهید، سپس صبر کنید تا قرص در دهان شما باز شود و سپس آن را ببلعید. در نظر داشته باشید که لزومی ندارد مصرف کلوزاپین مکیدنی را حتما با آب یا مایعات، انجام دهید.

آمپول کلوزاپین

تزریق کلوزاپین نیز می تواند یکی از راه های وارد کردن این ماده به بدن باشد. آمپول کلوزاپین برای بیمارانی که توانایی مصرف کلوزاپین خوراکی را ندارند، به صورت محدود استفاده می شود. استفاده از آمپول کلوزاپین طبق بررسی ها و مطالعات، اثربخشی بالایی دارد، اما به دلیل ریسک ها و خطرات ناشی از تزریق، نباید بیشتر از ۷ روز انجام شود. تزریق و آمپول کلوزاپین فقط در موارد منحصر به فرد که امکان مصرف کلوزاپین خوراکی وجود ندارد، استفاده می شود.

بهترین زمان مصرف کلوزاپین

طبق پژوهش ها، بهترین زمان مصرف کلوزاپین شب قبل از خواب می باشد. بهترین زمان مصرف کلوزاپین به دلیل عوارض جانبی ناشی از آن مانند سرگیجه، خواب آلودگی و … قبل از خواب تعیین شده است.  پیشنهاد می شود هرروز در یک ساعت مشخص قرص کلوزاپین را مصرف کنید تا بدن شما با اثرات آن هماهنگ شود. مثلا سعی کنید هر شب ساعت ۹، کلوزاپین را مصرف کنید.

شروع اثر کلوزاپین

شروع اثر کلوزاپین نسبت به داروهای ضد روان پریشی دیگر، با سرعت کم تری خواهد بود. مصرف کلوزاپین با دوز های کم آغاز می شود و به مرور افزایش پیدا می کند، پس ممکن است تا شروع اثر کلوزاپین بر علائم روان پریشی، چند هفته طول بکشد. با این حال، طبق مطالعات، اگر فردی پس از گذشت ۸ هفته به این دارو پاسخ ندهد، احتمالا در آینده نیز این دارو برای او بی اثر خواهد بود. نیمه عمر کلوزاپین در بدن ۹ تا ۱۴ ساعت است، یعنی طول اثر کلوزاپین حدودا ۹ تا ۱۴ ساعت خواهد بود و پس از گذشت این مدت، مقادیر زیادی از کلوزاپین از بدن خارج خواهد شد.

از دست ندهید: چه داروهایی تست اعتیاد را مثبت می کنند؟ قبل از تست اعتیاد بخوانید

دوز کلوزاپین

داروی کلوزاپین در قالب قرص با نام های قرص کلوزاپین ۱۰۰ میلی گرم، قرص کلوزاپین ۲۵ میلی گرم، قرص کلوزاپکس ۱۰۰ میلی گرم، قرص کلوزاپکس ۲۵ میلی گرم و … ارائه می شود. طبق مطالعات، بهترین دوز مصرف کلوزاپین در روز بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ میلی گرم محسوب می شود، یعنی دو قرص کلوزاپکس ۱۰۰ در یک شبانه روز. این مقدار کلوزاپین در عین اثربخشی، کم ترین عوارض را خواهد داشت. انواع دوز کلوزاپین برای بزرگسالان و در شرایط مختلف، متفاوت است.

دوز قرص کلوزاپین برای شروع حدود ۱۲.۵ میلی گرم در روز خواهد بود، یعنی در ابتدا احتمالا نصف یک قرص کلوزاپین ۲۵ میلی گرم را باید مصرف کنید. با گذر زمان معمولا دوز مصرف کلوزاپین، هر روز  بین ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم (۱ یا ۲ قرص کلوزاپین ۲۵ در روز) افزایش پیدا می کند و نهایتا پس از ۲ هفته، دوز دارو کلوزاپین بین ۳۰۰ تا ۴۵۰ میلی گرم ( ۱ یا چند قرص کلوزاپکس ۱۰۰) برای درمان، با توجه به شرایط تعیین می شود.

اگر یک دوز کلوزاپین فراموش شود باید چه کرد؟

اگر مصرف یک دوز کلوزاپین را فراموش کردید، آن را در اولین فرصت مصرف کنید. اما اگر مدت زمان زیادی از زمان مصرف گذشته، فقط دوز بعدی را مصرف کنید. به هیچ عنوان دو دوز از دارو را همزمان مصرف نکنید. اگر بیشتر از دو روز مصرف داروی کلوزاپین را فراموش کردید، از پزشک یا متخصص در مورد ادامه مصرف کلوزاپین، راهنمایی بخواهید.

اوردوز کلوزاپین

حداکثر دوز کلوزاپین در روز ۹۰۰ میلی گرم محسوب می شود، اما طبق پژوهش های اخیر، مصرفکلوزاپین بالای ۶۰۰ میلی گرم عوارض جدی برای سلامتی دارد و پیشنهاد نمی شود. در صورتی که تصور می کنید مصرف کلوزاپین در شما یا یکی از اطرافیان بیشتر از دوز قرص کلوزاپین پیشنهادی است، بهتر است هر چه سریع تر به درمانگاه و متخصص مراجعه کنید. علائم اوردوز کلوزاپین عبارتند از:

• سرگیجه شدید
• غش کردن
• کاهش سرعت تنفس
• تغییر و نوسان ضربان قلب
• از دست دادن هشیاری

بیشتر بخوانید: انواع قرص اعصاب و افسردگی | عوارض و مصرف دارو ضد افسردگی

عوارض کلوزاپین

یکی از مهم ترین عوارض کلوزاپین یا کلوزاپکس، کاهش تعداد سلول های سفید سیستم ایمنی خون، مانند نوتروفیل ها است. به همین دلیل هنگام مصرف کلوزاپین ریسک ابتلا به عفونت های مختلف، به شدت افزایش پیدا می کند. داروی کلوزاپین نسبت به داروهای دیگر، ریسک و عوارض بیشتری دارد، اما به خاطر داشته باشید که اگر پزشک شما کلوزاپین را تجویز کرده است، احتمالا فواید آن برای شما بیشتر از عوارض جانبی کلوزاپین است. عوارضی برای قرص کلوزاپین وجود دارند که نسبت به عوارض دیگر رایج تر هستند و معمولا با گذر زمان و عادت کردن بدن به دارو بهبود پیدا می کنند. عوارض رایج کلوزاپین عبارتند از:

• افزایش وزن
• سرگیجه
• رفلاکس معده
• آروغ زدن
• لرزش بدن یا ترمور
• افزایش ضربان قلب
• سردرد
• خواب آلودگی
• خشکی دهان یا ترشح زیاد بزاق
• تب کردن
• تب و لرز

عوارض جدی کلوزاپین

عوارض جدی کلوزاپین معمولا شامل تاثیرات این دارو بر سیستم ایمنی است. گاهی عفونت های ناشی از عوارض جانبی کلوزاپین می تواند بسیار خطرناک یا حتی کشنده باشد. در صورت وجود عوارض جانبی جدی کلوزاپین، حتما به پزشک خود مراجعه کنید. عوارض جدی کلوزاپین عبارتند از:

• ضعف شدید
• علائم مشابه آنفولانزا
• سرفه شدید
• اختلال در نفس کشیدن
• درد یا سوزش هنگام ادرار
• خارش نواحی تناسلی
• یبوست شدید
• تشنج
• حرکت غیرارادی عضلات صورت مانند اخم کردن، تکان خوردن لب یا دهان و …

عوارض نادر کلوزاپین

عوارض جانبی نادر کلوزاپین شامل عوارضی است که معمولا برای کسی پیش نمی آید و فقط در موارد محدودی مشاهده شده اند. از عوارض جانبی نادر کلوزاپین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اختلال در بینایی
• تغییر یا مشکل در ترشح مایع منی
• دو بینی چشم (دو عدد دیدن از هر چیز)
• درد و گرفتگی عضله
• دیدن هاله در کنار نور ها
• درد در کمر، پا و گردن
• احساس در و سوزش در قفسه سینه

کلوزاپین و دیابت

ارتباط کلوزاپین و دیابت پیچیده است، مطالعات نشان می دهند که مصرف کلوزاپین با افزایش خطر ابتلا به دیابت همراه است. گرچه همه دارو های ضد روان پریشی قند خون را افزایش می دهند، اما میزان افزایش قند خون توسط کلوزاپین نسبت به بقیه داروها بیشتر است. طبق پژوهش ها، مصرف کلوزاپین در افراد مبتلا به دیابت می تواند باعث تشدید علائم آن ها شود و پیشنهاد می شود این افراد از داروهای جایگزین کلوزاپین، استفاده کنند. اگر دیابت دارید و کلوزاپین مصرف می کنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

آیا قرص کلوزاپین چاق کننده است؟

بسیاری از افراد تصور می کنند قرص کلوزاپین چاق کننده است. شواهد نشان می دهند که پس از گذشت ۶ تا ۱۲ ماه از مصرف کلوزاپین، وزن افراد مصرف کننده به طرز قابل ملاحظه ای افزایش پیدا می کند. طبق مطالعات، اکثر دارو های ضد روان پریشی موجب افزایش وزن خواهند شد، اما چاقی ناشی از مصرف کلوزاپین نسبت به بقیه دارو ها بیشتر است. چاقی و افزایش وزن ناشی از مصرف داروهای ضد روان پریشی می تواند منجر به مشکلات قلبی و عروقی شود، پس اهمیت زیادی دارد که با راهکارهای کنترل وزن مانند رژیم و ورزش، از چاقی و افزایش وزن جلوگیری کنید. پیشنهاد می کنیم در این مورد حتما با یک روانالتیامامشورت کنید.

کلوزاپین و فشارخون

طبق مطالعات و بررسی های انجام شده، مصرف کلوزاپین بر فشارخون افراد، تاثیر قابل ملاحظه ای می گذارد. گرچه در ۹ درصد از افرادی که کلوزاپین را مصرف می کنند، افت فشارخون گزارش شده است، با این حال در بیشتر موارد کلوزاپین منجر به افزایش فشارخون می شود. شواهد نشان می دهند که در صورت مصرف نکردن کلوزاپکس، فشارخون به حالت طبیعی باز خواهد گشت، پس اگر مصرف کلوزاپین در شما باعث تغییر در فشارخون شده است، با مشورت پزشک داروی دیگری را جایگزین آن کنید.

عوارض قطع قرص کلوزاپین

قطع یا تغییر ناگهانی دوز مصرف قرص کلوزاپین و هر داروی روانپزشکی دیگر، بدون نظارت پزشک، می‌تواند منجر به عوارض جانبی ناخوشایند شود. طبق مطالعات و بررسی ها، عوارض قطع قرص کلوزاپین عبارتند از:

• حالت تهوع و استفراغ
• اسهال
• تعرق شدید
• اختلال کاتاتونیا یا روان گسیختگی
• دلیریوم یا روان آشفتگی
• بی خوابی یا اینسومنیا
• علائم سایکوتیک یا روان پریشی

عوارض قطع مصرف کلوزاپین چقدر طول می کشند؟

طبق گفته Pubmed، عوارض قطع مصرف کلوزاپین یا تغییر ناگهانی دوز مصرف کلوزاپین ممکن است چند هفته طول بکشد، اما طبق مطالعات، عوارض قطع مصرف کلوزاپین معمولا بین ۱ تا ۷ روز، شدید هستند. در پژوهشی دیگر، علائم قطع مصرف کلوزاپین تا ۱۴ روز بعد از قطع مصرف ادامه داشت، پس می توان گفت شدت و مدت زمان تجربه عوارض قطع مصرف کلوزاپین، در افراد مختلف، متفاوت خواهد بود.

آیا کلوزاپین خواب آور است؟

بله، داروی کلوزاپین بر اساس گفته دانشمندان، خواب آور است. خواب آلودگی و گیج شدن یکی از رایج ترین عوارض جانبی مصرف کلوزاپین محسوب می شود. اثرات خواب آور کلوزاپین با گذر زمان و عادت کردن بدن به دارو، بهبود پیدا می کند. پیشنهاد می شود این دارو را قبل از خواب شبانه مصرف کنید و پس از مصرف این دارو، از فعالیت هایی که نیاز به توجه و هشیاری دارند، اجتناب کنید.

عوارض خونی کلوزاپین

یکی از جدی ترین عوارض خونی کلوزاپین، نوتروپنی شدید، نوعی بیماری که با تعداد مطلق نوتروفیل (ANC) کمتر از ۵۰۰/ μL (میکروگرم بر لیتر) تعریف می شود، می باشد. نوتروفیل ها نوعی گلبول سفید هستند که با عفونت مبارزه می کنند. نام خطرناک ترین شکل نوتروپنی آگرانولوسیتوز (به معنای افت ناگهانی و شدید تعداد نوتروفیل ها به صفر) است که بین ۶ تا ۱۸ هفته پس از شروع مصرف کلوزاپین، در ۱ درصد یا تعداد کمتر از مصرف کنندگان رخ می دهد. از دیگر عوارض جانبی مصرف کلوزاپین این است که می تواند باعث لکوسیتوز (نوعی بیماری مربوط به سلول های خونی) شود که نوعی افزایش غیر طبیعی تعداد گلبول های سفید خون در بدن است که معمولا به دلیل عفونت رخ می دهد.

عوارض مصرف بلند مدت کلوزاپین

مصرف زیاد کلوزاپین یا مصرف این دارو در بلند مدت می تواند برای سلامتی ریسک ها و خطراتی داشته باشد. عوارض مصرف بلند مدت کلوزاپین عبارتند از:

• عفونت مزمن: مصرف بلند مدت کلوزاپین، همواره با ریسک عفونت همراه است، چون یکی از عوارض جانبی کلوزاپین، تضعیف سیستم ایمنی است. به همین دلیل در حین مصرف کلوزاپین باید در بازه های زمانی مشخص با آزمایش خون، تعداد سلول های سیستم ایمنی کنترل شود.
• عوارض قلبی کلوزاپین: مصرف کلوزاپین در درازمدت باعث مسائل قلبی عروقی مانند درد در قفسه سینه، آریتمی یا ضربان نامنظم قلب، سنگینی قفسه سینه، اختلال در تنفس و … می شود.
• مشکلات کبدی: مصرف کلوزاپین در طولانی مدت باعث اختلال در کارکرد کبد و به وجود آمدن علائمی مانند کاهش اشتها، معده درد در سمت راست و بالا، ادرار تیره، خستگی مزمن، زرد شدن پوست و سفیدی چشم و … می شود.
• اختلال حرکتی: مصرف زیاد کلوزاپکس یا استفاده طولانی مدت از آن می تواند باعث اختلال حرکتی جدی شود که ممکن است برگشت پذیر و قابل درمان نباشد. هرچه مدت زمان بیشتری از کلوزاپین استفاده کنید، احتمال ابتلا به این اختلال بیشتر می شود. زنان و افراد مسن نیز بیشتر از دیگران در معرض عوارض حرکتی کلوزاپین هستند.
• اختلال در سیستم عصبی: جزو عوارض جانبی مصرف زیاد کلوزاپین ، اختلال در سیستم عصبی و کارکرد مغز است. اختلال در سیستم عصبی به دلیل مصرف کلوزاپین علائمی مانند منقبض شدن غیرارادی عضلات، تب شدید، عرق کردن، احساس گیجی، لرزش بدن و …خواهد داشت.

تداخل دارویی کلوزاپین

استفاده از برخی از دارو ها با یکدیگر می تواند منجر به تشدید عوارض جانبی آن ها یا تداخل در کارکردشان شود که ممکن است خطرناک باشد. مصرف کلوزاپین با داروهایی که اثر خواب آلودگی و گیجی دارند، مصرف کننده را در معرض ریسک زیادی قرار می دهد.  مهم ترین تداخل های دارویی کلوزاپین عبارتند از:

• دارو های ضد حالت تهوع و استفراغ مانند متوکلوپرامید
• دارو های ضد افسردگی مانند فلووکسامین و کلومیپرامین
• دارو های ضد ویروس مانند ساکویی ناویر
• داروهای ضد تشنج مانند کاربامازپین و فنی‌توئین
• داروهای مسکن و خواب آور مانند مورفین، کدئین، هیدروکدون
• دارو های خواب آور و آرام بخش مانند آلپرازولام و لورازپام
• دارو های شل کننده عضلات مانند کاریسوپرودول و سیکلوبنزاپرین
• دارو های آنتی هیستامین مانند سیتریزین و دیفن هیدرامین

کلوزاپین و الکل

طبق پژوهش ها، کلوزاپین و الکل را نباید به هیچ عنوان همزمان مصرف کرد، زیرا می تواند منجر به عوارض جدی و خطرناکی به همراه داشته باشد. الکل می تواند منجر به تشدید عوارض جانبی کلوزاپین در سیستم عصبی مانند سرگیجه، خواب آلودگی، مشکل در تمرکز و … شود.

بیشتر بخوانید: چگونه اثر قرص را از بین ببریم؟ روش های سریع از بین بردن تاثیر دارو

موارد منع مصرف کلوزاپین

مصرف کلوزاپین برای همه افراد با ریسک و خطراتی همراه است، اما با این حال برخی از افراد ممکن است از عوارض کلوزاپین، بیشتر از دیگران آسیب ببینند. در صورت وجود موارد منع مصرف، باید حتما پزشک را از شرایط خودتان مطلع کنید. موارد منع مصرف کلوزاپین عبارتند از:

• سالمندان با بیماری های زوال عقل مانند آلزایمر
• سابقه اختلالات خون مانند کم خونی، سرطان خون و …
• سیگار کشیدن
• مشکلات قلبی عروقی
• فشارخون بالا
• سابقه حمله قلبی یا سکته
• کم بودن پتاسیم و منیزیم در خون
• سابقه تشنج
• سابقه ضربه به سر یا تومور مغزی
• دیابت
• اضافه وزن و چاقی
• کلسترول بالا
• یبوست مزمن
• اختلال کلیه یا کبد
• پروستات بزرگ تر از نرمال
• کم آبی بدن

کلوزاپین در بارداری

طبق گفته medscape، مصرف داروهای ضد روان پریشی مثلا کلوزاپین در ۳ ماه آخر بارداری ممکن است باعث مشکلات تنفسی، مشکلات تغذیه و … در نوزاد شود، اما پژوهشی در مورد ارتباط کلوزاپین و بارداری، نشان داد مصرف کلوزاپین در بارداری موجب اختلال یا چالش در مادر و نوزاد نخواهد شد. با این حال، در صورت قطع مصرف دارو در دوران بارداری، ممکن است مشکلات دیگری داشته باشید. اگر باردار شدید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. بدون نظر پزشک مصرف کلوزاپین را قطع نکنید.

کلوزاپین در شیردهی

بر اساس گفته Pubmed و بررسی های انجام شده، مصرف کلوزاپین در شیردهی می تواند ریسک هایی به همراه داشته باشد، زیرا کلوزاپین می تواند وارد شیر مادر شده و در بدن نوزاد تجمع یابد، که ممکن است سیستم ایمنی نوزاد را با خطراتی مواجه کند. رابطه کلوزاپین و شیردهی هنوز به طور کامل تعیین نشده، با این حال پیشنهاد می شود هنگام شیردهی، مصرف کلوزاپین با داروهای دیگر جایگزین شود. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.

داروی جایگزین کلوزاپین

گاهی به دلیل عوارض ناشی از آن کلوزاپین ممکن است پزشک شما این دارو را تغییر دهد و داروهای دیگری با اثر مشابه کلوزاپین استفاده کند. طبق پژوهش ها، بهترین جایگزین های کلوزاپین عبارتند از:

• الانزاپین
• ریسپریدون
• کوئتیاپین یا ترانوکپین
• آریپیپرازول
• زیپراسیدون
• لوراسیدون
• هالوپریدول

این داروها جایگزین قرص کلوزاپین یا کلوزاپکس محسوب می شوند و اثر مشابه آن را ایجاد می کنند، با این حال به هیچ عنوان بدون مشورت با پزشک، این دارو ها را جایگزین کلوزاپین نکنید.

سوء مصرف کلوزاپین

سوء مصرف کلوزاپین یک نگرانی جدی است و در صورت خارج شدن از چارچوب پیشنهادی پزشک، می تواند برای سلامتی عواقب جدی و قابل توجهی داشته باشد. دانشمندان می گویند مصرف زیاد این ماده یا مصرف آن  به دلیل عوارض جانبی آن باعث از دست دادن هشیاری، غش کردن و … می شود. با این حال باید بدانید که معمولا مصرف کلوزاپین منجر به سوء مصرف نمی شود و حتی از سوء مصرف مواد دیگر در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی، جلوگیری می کند.

نگهداری از قرص کلوزاپین

داروی کلوزاپین را به صورت دربسته در دمای اتاق و به دور از نور خورشید نگهداری کنید. داروی کلوزاپین یا قرص کلوزاپکس ۱۰۰ را از دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا مصرف آن توسط کودک یا نوزاد می تواند باعث آسیب جدی به آن ها شود. اگر قرص کلوزاپین مکیدنی دارید آن را تا قبل از مصرف از بسته خارج نکنید. در صورتی که دارو یا قرصی را دور می اندازید، باید این کار را با احتیاط انجام دهید و اطمینان حاصل کنید که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی توانند آنها را مصرف کنند.

اگر قرص کلوزاپین یا کلوزاپکس ۱۰۰ دارید که مدتی در خارج از بسته و در معرض هوا قرار گرفته است، آن را دور بیاندازید.

سوالات متداول

در این بخش به سوالات رایج شما در مورد کلوزاپین، پاسخی خلاصه می دهیم.

آیا مصرف کلوزاپین خطرناک است؟

مصرف کلوزاپین با ریسک ها و خطراتی، خصوصا بر سیستم ایمنی همراه است. با این حال باید بدانید اگر پزشک آن را برای شما تجویز کرده است، احتمالا فواید آن را بیشتر از عوارضش ارزیابی کرده است.

آیا کلوزاپین تست اعتیاد را مثبت می کند؟

طبق مطالعات، کلوزاپین و مشتقات آن در تست اعتیاد را مثبت نخواهند کرد، چون جزو مواد مخدر محسوب نمی شوند. با این حال اگر هدف تشخیص دادن میزان کلوزاپین باشد، طبق بررسی های انجام شده، مشتقات آن در خون و ادرار قابل مشاهده هستند.

آیا کلوزاپین برای کودکان تجویز می شود؟

کلوزاپین معمولا برای کودکان تجویز نمی شود. در اکثر موارد، اسکیزوفرنی در کودکان با دارو های دیگر قابل مدیریت و درمان است. تجویز کلوزاپین برای درمان اسکیزوفرنی در کودکان، پیشنهاد نمی شود.

---

منابع:  Drugs, mayoclinic, webmd, medline, Drugbank, healthline

پزشک خوب، سامانه رزرو “آنلاین” روانشناس و روانپزشک و سایر حوزه های پزشکی و سلامت، به شما کمک می‌کند بهترین متخصصان را در محدوده زندگی خود در سراسر کشور، انتخاب نموده و وقت خود را بصورت آنلاین رزرو کنید.