بیماری بری بری چیست؟ آیا این بیماری درمان می‌شود؟

بیماری بری بری یک نوع سوء تغذیه است که در اثر کمبود یکی از انواع ویتامین B ایجاد می‌شود. امروزه بیماری بری بری در ایران و دیگر کشورها چندان شایع نیست، اما افرادی که به بیماری‌های خاص مبتلا هستند یا از رژیم غذایی نامناسب استفاده می‌کنند، در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. در این مقاله از مجله سلامت التیاما می‌توانید با علائم بیماری بری بری و همچنین روش‌های پیشگیری و درمان این بیماری آشنا شوید.

بیماری بری بری چیست؟

بربری یک بیماری نادر است که در اثر کمبود ویتامین B1 یا تیامین ایجاد می‌شود. اگر چند عکس از بیماری بری بری مشاهده کنید، متوجه می‌شوید که اکثر بیماران از سوء تغذیه و لاغری بیش از حد رنج می‌برند. از آنجایی که امروزه اکثر غذاها غنی‌شده هستند، افرادی که از رژیم‌های غذایی سالم و طبیعی استفاده می‌کنند، معمولا به این بیماری دچار نمی‌شوند.

 تاریخچه بری بری

در پاسخ به این سوال که کاشف بیماری بری بری کیست باید بگوییم که در سال ۱۸۸۴ یک پزشک ژاپنی که در نیروی دریایی امپراتوری ژاپن عضویت داشت، متوجه شد که ملوانان کم رتبه کشتی که معمولا در رژیم غذایی خود تنها از برنج استفاده می‌کنند، به بری بری مبتلا می‌شوند. در حالی که این بیماری بین افسران که از پروتئین‌های حیوانی استفاده می‌کردند شایع نبود. ابتدا او گمان کرد که کمبود پروتئین منجر به بروز این بیماری می‌شود.

برای بررسی دقیق‌تر این موضوع او ۲ کشتی جنگی را زیر نظر گرفت و به کارکنان یک کشتی تنها برنج سفید و به ناو بعدی گوشت، ماهی، برنج، جو و لوبیا داد. بعد از مدتی مشاهده کرد که در کشتی اول ۱۶۱ نفر به بری بری مبتلا شدند و ۲۵ نفر جان باختند. در کشتی دوم تنها ۱۴ نفر به بری بری مبتلا شدند و هیچ تلفات جانی ایجاد نشد. او بعد از این بررسی متوجه شد که رژیم غذایی عامل بروز این بیماری است.

یک سال بعد فردی به نام فردریک هاپکینز متوجه شد که غذاها علاوه بر کربوهیدرات، پروتئین و چربی دارای مواد دیگری هستند که برای بدن ضروری هستند. سر انجام زیست‌شناس و آسیب‌شناس هلندی ثابت کرد که بری بری در اثر کمبود مواد غذایی ایجاد می‌شود و مطالعات او پس از مدتی موجب کشف ویتامین‌ها شد. جالب است بدانید که در سال ۱۹۲۹ ایجکمن و هاپکینز موفق به دریافت جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی شدند.

علت بری بری

در پاسخ به این سوال که بیماری بری بری از چیست و چرا ایجاد می‌شود، باید بگوییم که این بیماری به دلیل کمبود دریافت و ذخیره ویتامین B1 در بدن ایجاد می‌شود. به طور معمول عوامل و مشکلات زیادی موجب کمبود این ویتامین در بدن می‌شوند. در ادامه این بخش به مهم‌ترین دلایل بروز کمبود ویتامین B1 اشاره شده است.

اعتیاد به الکل

یکی از دلایل ابتلا به بری بری، اعتیاد به الکل است؛ مصرف زیاد الکل موجب بروز مشکل در جذب و ذخیره ویتامین B1 می‌شود و در چنین شرایطی ممکن است فرد به این بیماری مبتلا شود.

عوامل ژنتیکی

در برخی موارد نادر، بری بری ناشی از مشکلات ژنتیکی است. افرادی که به صورت ژنتیکی در جذب ویتامین B1 مشکل دارند، معمولا بیشتر از دیگران در معرض این بیماری قرار دارند.

تغذیه نوزاد با شیر فاقد B1 

بیماری بری بری در کودکانی که برای تغذیه نوزاد از شیر خشک‌های غیر استاندارد که فاقد ویتامین B1 هستند استفاده می‌کنند، بیشتر است. در این شرایط ممکن است نوزاد به این بیماری مبتلا شود.

دیالیز کردن

دیالیز کردن موجب کمبود ویتامین B1 می‌شود و خطر ابتلا به بری بری را افزایش می‌دهد. اکثر افرادی که دیالیز می‌شوند، باید زیر نظر پزشک متخصص از مکمل ویتامین B1 یا آمپول این ویتامین استفاده کنند.

مصرف دیورتیک‌ها

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف طولانی مدت دیورتیک‌ها یا همان داروهای ادرارآور، موجب افزایش دفع ادراری ویتامین B1 و کاهش این ویتامین در بدن می‌شود. بنابراین این افراد باید زیر نظر پزشک از مکمل B1 استفاده کنند.

بیشتر بدانید: علائم کمبود ویتامین ب ۱ ۳۰۰

تهوع و استفراغ شدید در بارداری

خانم‌هایی که در دوران بارداری تهوع و استفراغ شدید را تجربه می‌کنند و به صورت مداوم دچار این مشکل می‌شوند، ممکن است به کمبود ویتامین B1 و بری بری دچار شوند.

ایدز

یکی دیگر از بیماری‌هایی که موجب کاهش ذخیره ویتامین B1 در بدن می‌شود، ایدز است. در واقع بررسی‌ها نشان می‌دهد که کمبود این ویتامین در افراد مبتلا به ایدز بسیار شایع است و از همین رو این افراد بیشتر به بری بری مبتلا می‌شوند.

اسهال شدید

افرادی که دائما دچار اسهال می‌شوند و برای مدت زمان طولانی آب بدن خود را از طریق مدفوع از دست می‌دهند، بیشتر در معرض ابتلا به بری بری و کمبود ویتامین B1 قرار دارند.

بیشتر بدانید: قرص ویتامین ب ۱ ۳۰۰ برای چیست؟

علائم بری بری

به طور کلی انواع بیماری بری بری و علائم آن با هم متفاوت است؛ بری بری خشک و بری بری مرطوب از انواع این بیماری هستند. بری بری مرطوب بر سیستم قلبی عروقی تاثیر می‌گذارید و بری بری خشک موجب بروز مشکل در سیستم عصبی می‌شود. در ادامه این بخش به شما می‌گوییم که علائم بیماری بری بری چگونه است.

علائم بری بری خشک عبارت‌اند از:

• مشکل در راه رفتن
• از دست دادن حس در دست و پا
• از دست دادن عملکرد عضلانی
• آشفتگی ذهنی
• درد
• مشکلات گفتاری
• حرکات عجیب چشم (نیستاگموس)
• سوزن سوزن شدن بدن
• استفراغ

علائم بربری مرطوب عبارت‌اند از:

• تنگی نفس در شب
• افزایش ضربان قلب
• تنگی نفس با فعالیت بدنی
• ورم ساق پا

درمان بیماری بری بری

بهتر است بدانید که بری بری در صورت عدم درمان می‌تواند زندگی فرد را به خطر بیندازد. به طور کلی افراد مبتلا به بری بری مرطوب ممکن است در موارد شدید به نارسایی قلبی مبتلا شوند و افراد مبتلا به بری بری خشک نیز در معرض کاهش قدرت عضلات و فلج عضلانی قرار بگیرند. برای درمان بری بری، فرد باید از رژیم غذایی سرشار از ویتامین B1 و همچنین مکمل‌های B1 یا آمپول آن استفاده کند. معمولا پزشک با در نظر گرفتن شدت بیماری و میزان کمبود از روش مناسبی برای درمان استفاده می‌کند.

بیشتر بدانید: پودر جوانه گندم بعد از چند روز چاق میکند؟

تشخیص بری بری

برای تشخیص این بیماری پزشک از آزمایش‌های مختلفی استفاده می‌کند. به طور معمول از آزمایش خون و ادرار برای بررسی سطح تیامین در بدن استفاده می‌شود. از طرف دیگر پزشک برای بررسی آسیب‌های عصبی و اطمینان از عملکرد طبیعی قلب ممکن است معاینه‌های مختلفی را انجام دهد و علائم بیمار را بررسی کند.

روش‌های پیشگیری از بری بری

برای جلوگیری از بروز این بیماری باید به اندازه کافی از ویتامین B1 در رژیم غذایی خود استفاده کنید. برای این کار می‌توانید هر روز در وعده‌های غذایی خودتان از انواع حبوبات و لوبیا، دانه‌ها، گوشت، ماهی، غلات، آجیل و لبنیات استفاده کنید. برخی از سبزیجات مانند مارچوبه، کلم بروکسل، اسفناج و چغندر نیز حاوی ویتامین B1 هستند. به خاطر داشته باشید که پختن و فرآوری خوراکی‌ها موجب کاهش ویتامین B1 می‌شود و به همین دلیل بهتر است از آجیل‌ها، سبزیجات و برخی از دانه‌ها به صورت خام استفاده کنید.

به خاطر داشته باشید که برای درمان این بیماری باید مصرف الکل را کاهش دهید، زیرا الکل در جذب این ویتامین اختلال ایجاد می‌کند.

سخن نهایی

اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید یا رژیم غذایی نامناسبی دارید، بهتر است برای پیشگیری یا درمان بری بری از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید. پیروی از یک رژیم غذایی سالم و همچنین مصرف مکمل ویتامین B1 زیر نظر پزشک می‌تواند از کمبود این ویتامین در بدن جلوگیری کند. برای دریافت رژیم غذایی مناسب و مشورت در مورد مصرف انواع مکمل می‌توانید به وب‌سایت التیاما سر بزنید و با بهترین پزشکان متخصص از جمله دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید. همچنین، التیاما این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری دکتر تغذیه از متخصص تغذیه مورد نظر خود نوبت بگیرید.

سوالات متداول

منابع: healthline، webmd، medlineplus