تشنج یک اختلال نورولوژیک است. وقتی در روند طبیعی و نرمال فعالیت الکتریکی مغز اخلالی ایجاد شود تشنج بوجود میآید. تشنج میتواند با شدتهای متفاوتی روی بدهد. تشنج خفیف به طور عمده علائم و عوارض کمتری نسبت به تشنجهای شدید دارد. تشنجهای خفیف که اغلب در کودکان اتفاق میافتند، میتوانند یا ناشی از تب و عفونت در بدن کودک باشند و یا نشانه یک نوع صرع خفیف باشند.
تشنج خفیف چه علائمی دارد؟

در تشنج خفیف غالباً مدت زمان تشنج کوتاهتر است. تشنج خفیف بیشتر در کودکان اتفاق میافتد و خبری از حملات شدید تشنجی در آن نیست. تشنجهای شدید به طور معمول با تکانهای شدید بدن یا لرزش اندامها، بیاختیاری بعضی از اندامها، قفل شدن دندانها، کف کردن دهان، از دست دادن هوشیاری و …. بروز پیدا میکنند اما تشنج خفیف علائم کمتری دارد. تشنج خفیف در مدت زمان کوتاهی رخ میدهد. این تشنجها به طور معمول بیشتر از ۱۵ ثانیه به طول نمیانجامند. غالباً فرد بر روی زمین نمیافتد و کنترل دست و پایش را از دست نمیدهد بلکه برای چند ثانیه در برخی فرآیندهای مغزی او توقف ایجاد میشود. مثلاً ممکن است در حین صحبت به ناگاه برای چند ثانیه سکوت کند و دوباره صحبتش را از سر بگیرد.
به طور معمول شخص چیزی از مدت کوتاه عدم هوشیاری یا تشنجش به یاد نمیآورد و متوجه وقوع آن نمیشود. تشنج خفیف در فرد مبتلا به تشنج ممکن است با خیره شدن به یک نقطه آغاز شود. ممکن است برخی اندامهای او دچار اختلالات حرکتی اندکی نیز بشوند. مثلاً پریدن پلک یا لب گزیدگی پیدا کند یا دچار یک وقفه ناگهانی در فعالیت روزمره خود شود. در کودکان این وقفه باعث عدم تمرکز و توجه کافی در کلاس درس میشود و گاهی در میان صحبتکردن این کودکان وقفههایی ایجاد شده و دوباره صحبت خود را از سر میگیرند. تشنج خفیف در کودکان باعث ایجاد اختلال در یادگیری و حواسپرتی آنها نیز میشود. برخی از حملههای تشنجی فاقد این علائم ظاهری هستند و به سختی میتوان آن را تشخیص داد. ممکن است در برخی موارد در زمان حمله تنفس سریعتر و عمیقتر شود.
بیشتر بدانید: علائم تشنج عصبی
با تشنج خفیف چه کنیم؟

تشنج به طور کلی در پسر بچهها بیشتر اتفاق میافتد و تحقیقات آماری نشان میهد احتمال وقوع تشنج خفیف در کودکانی که در خانواده سابقه صرع دارند بیشتر است. ممکن است کودکی دچار تشنجهای خفیف باشد اما کسی از خانواده و اطرافیان متوجه آن نشود زیرا علائم این تشنج با حواس پرتی و عدم تمرکز در کودکان یکسان است و به طور معمول از سوی خانوادهها به عنوان یک نوع سوء رفتار یا خیالبافی اشتباه گرفته میشود. پزشکان برای درمان هر نوع تشنجی بسته به علت بوجود آمدن آن از درمانهای دارویی، جراحی و یا درمانهای کمکی استفاده میکنند. نکته بسیار مهم در درمان تشنجهای تکرار شونده استفاده دقیق و زمانمند از داروهای تجویز شده است زیرا اهمال در مصرف دارو یا قطع ناگهانی آن، خود ممکن است به عنوان یک عامل محرک باعث تشدید تشنجها شود.
کم خوابی استرس فشار روانی از جمله موارد محرکی هستند که ممکن است منجر به تشنج در شخص مبتلا به تشنج خفیف شوند.
اگر هرکدام از علائم گفته شده را در کودک خود دیدید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید و با انجام آزمایشات کاملتر از وجود یا عدم وجود تشنج خفیف در کودک خود مطمئن شوید. ممکن است دکتر برای تشخیص از نوار مغزی، سی تی اسکن و یا ام آر آی استفاده کند و برای بررسی تعادل الکترولیتی خون کودک شما از او آزمایش خون بگیرد.
دکتر مریم سلیمانی |
دکتر جواد عاملی |
دکتر رضا سنجری |
دکتر شهاب کمالی اردکانی |
دکتر بهروز صادقی حریری |
دکتر بتول دادخواه |
دکتر حسن محمدی |
دکتر محمد صمدیان |
دکتر ناصر مهربان