زگیل تناسلی یکی از شایعترین بیماریهای ویروسی است که در بیرونیترین لایه دستگاه تناسلی زنان و مردان ایجاد میشود. این عارضه بهدلیل ویروس پاپیلومای انسانی (Human Papillomavirus) یا همان HPV از طریق رابطه جنسی منتقل خواهد شد.
معمولا افرادی که از نظر جنسی فعال هستند و رابطه جنسی ایمن (همراه با کاندوم) ندارند حداقل یکبار در طول زندگی خود به ویروس HPV آلوده شدهاند. اما اچ پی وی چیست؟ اچپیوی عامل رایج بیماری ویروسی است که از طریق آمیزش جنسی منتقل میشود و باید آن را علت اصلی بیماری زگیل تناسلی دانست.
این ویروس میتواند اندام تناسلی زنان و مردان را درگیر کند. اگر شما هم قبلا یکبار به این بیماری مبتلا شدهاید و میخواهید بدانید دیگر راههای انتقال آن کدام است یا درمان قطعی زگیل تناسلی چیست تا انتهای این مقاله از مجله التیاما همراه ما باشید.
فهرست محتوا:
- زگیل تناسلی چیست؟
- زگیل تناسلی چه شکلیه و در کجاها ایجاد میشود؟
- ویروس HPV چگونه انتقال مییابد؟
- از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟
- انواع زگیلهای تناسلی (Genital warts)
- علائم زگیل تناسلی را بشناسید!
- روش تشخیص زگیلهای تناسلی
- از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟
- درمان زگیلهای تناسلی
- چگونه میتوان ویروس HPV و عوارض ناشی از آن را درمان کرد؟
- بیماریهای مشابه با زگیلهای تناسلی کدامند؟
- نتیجه زگیلهای تناسلی
- سوالات متداول
زگیل تناسلی چیست؟
زگیلهای تناسلی (Genital warts) نوعی عفونت مقاربتی (STI) هستند که باعث ایجاد برجستگیهای کوچک یا در حال رشد داخل و اطراف اندام تناسلی مردانه و زنانه میشوند. سویههای خاصی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) منجر به ابتلای این زگیلها خواهند شد. اما متخصصین معقدند تنها ۱۰ درصد افراد مبتلا به ویروس اچ پی وی علائم ظاهری زگیلهای تناسلی را بروز میدهند. بقیه مبتلایان ممکن است با وجود آلوده بودن اما هیچ علامتی نداشته باشند.
در ادامه میتوانید عکس زگیل تناسلی را مشاهده کنید:
حال که متوجه شدید زگیل تناسلی چیست، خوب است بدانید زگیلهای تناسلی گاهی اوقات با سایر عفونتهای پوستی اشتباه گرفته میشوند. همه برجستگیهای پوستی به معنی زگیل نیستند. برای اطمینان از این ضایعات پوستی میتوانید توسط وبسایت التیاما آزمایش بیماریهای مقاربتی را در منزل انجام دهید. همچنین متخصصان پوست و مو و دکتر زگیل تناسلی به شما در این زمینه کمک میکنند.
بیشتر بدانید: علائم زگیل مقعدی
زگیل تناسلی چه شکلیه و در کجاها ایجاد میشود؟
این زگیلها بر بافت مرطوب ناحیه تناسلی اثر میگذارند. آنها میتوانند مانند برجستگیهای کوچک و گوشتی با ظاهری شبیه به گل کلم بروز پیدا کنند. در اکثر مواقع زگیلهای تناسلی بسیار کوچک هستند و با چشم دیده نمیشوند.
بیشتر بدانید:درمان زگیل تناسلی با ۷ روش فوری در منزل
این زگیلها گنبدی شکل نیستند اما اغلب از سطح پوست بالاتر میآیند و سپس به صورت تخت رشد میکنند. این ویروس رنگی مشابه رنگ پوست (صورتی یا قهوهای روشن) دارد. آنها نواحی زیر را آلوده میکنند:
- مقعد
- رکتوم
- کشاله ران
- لب، دهان، زبان یا گلو
- آلت تناسلی و کیسه بیضه
- واژن (فضای داخلی)، فرج، لبهای واژن (لبهای بزرگ و کوچک) و دهانه رحم
ویروس HPV چگونه انتقال مییابد؟
این ویروس شدن سرایت بالایی دارد و حتی اگر علائمی ایجاد نکند یا زگیلها برداشته شوند باز هم فرد ناقل بیماری است. رابطه جنسی محافظتنشده را باید اصلیترین راه های انتقال زگیل تناسلی (HPV) دانست. در واقع، برخورد پوست به مخاط آلوده هنگام رابطه جنسی واژینال، دهانی و مقعدی میتواند علت زگیل تناسلی در زنان و مردان باشد. اگر عکس زگیل دهانی را دیده باشید، متوجه میشوید که دهان، زبان و گلو یکی از ناحیههای آسیبپذیر در برابر ویروس اچ پی وی بهشمار میآیند که میتوانند موقع رابطه جنسی دهانی درگیر شوند.
اما اگر برای شما سوال پیش آمده که ایا زگیل تناسلی از طریق استخر منتقل میشود، باید بگوییم این عارضه نمیتواند از هر راهی انتقال پیدا کند. استخر یکی از راههایی است که به ندرت باعث انتقال زگیلتناسلی میشود. در مواقع نادر میتوان این عارضه را علت زگیل تناسلی بدون رابطه دانست.
از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟
نشانههای این عارضه بلافاصله پس از آلودگی به ویروس HPV بروز پیدا نمیکند. معمولا حدود چند هفته طول میکشد تا ضایعات پوستی گلکلم شکل به صورت تکی یا خوشهای ایجاد شوند. در صورت لمس برجستگی گوشتی نرم و نسبتا صافی را احساس میکنید که اغلب همرنگ پوست یا کمی تیرهتر است.
انواع زگیلهای تناسلی (Genital warts)
ویروس اچ پی وی که عامل اصلی بروز این بیماری است بیش از ۱۰۰ تیپ مختلف دارد. معمولا سویههای ۶ و ۱۱ ویروس اچپیوی عامل اصلی بروز زگیلهای تناسلی در مردان و زنان هستند.
برای بررسی اینکه کدام زگیل تناسلی خطرناک است، باید مجموع تیپهای hpv را به ۲ نوع کلی تقسیم کرد.
- ویروس HPV کم خطر: در این موارد ویروس اچپیوی باعث ایجاد زگیلتناسلی در واژن، آلت تناسلی و مقعد میشود.
- ویروس HPV پرخطر: در این موارد ویروس پاپیلومای انسانی علاوهبر ایجاد ضایعات پوستی در ناحیه تناسلی باعث بروز سرطان در دهانه رحم یا واژن میشود.
علائم زگیل تناسلی را بشناسید!
در برخی مواقع ویروس HPV در بدن شما وجود دارد اما علائم و نشانه بیماری یک هفته تا چند ماه بعد بروز پیدا میکند. زگیلهای تناسلی معمولا دردناک نیستند اما گاهی اوقات با علائم زیر همراه میشوند:
- درد و ناراحتی
- احساس سوزش
- خونریزی خفیف
- ایجاد رطوبت اطراف زگیل
- خارش یا سوزش ناحیه تناسلی
روش تشخیص زگیلهای تناسلی
تشخیص زگیل تناسلی در خانه دشوار است؛ اما پزشک زنان یا اورولوژیست با مشاهده زگیلها میتواند تشخیص دهد آنها از چه نوعی هستند. با این حال برخی اوقات برای تایید نهایی آزمایش HPV نیاز است که شامل موارد زیر میشود:
- معاینه لگنی: ممکن است برای بررسی تغییرات دهانه رحم ناشی از زگیلتناسلی آزمایش پاپ اسمیر بهعنوان بخشی از معاینه لگنی انجام شود. همچنین امکان کولپوسکوپی/Colposcopy (در صورت مثبت بودن تست پاپ اسمیر) و بیوپسی واژن یا دهانه رحم وجود دارد.
- معاینه مقعد: پزشک معمولا به کمک دستگاه آندوسکوپ داخل مقعد را برای یافتن زگیل بررسی میکند.
- آزمایش خون: برای تشخیص قطعی زگیلهای تناسلی در مردان و زنان از روش مولکولی استفاده میکنند که دقت بسیار بالایی دارد.
در صورت لزوم می توانید با دکتر پوست و مو آنلاین مشورت کنید و هم می توانید به صورت حضوری به متخصص پوست و مو مراجعه کنید.
از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم یا جوش؟
معمولا بهدلایل مختلف برجستگیهای گوشتی بر روی ناحیه تناسلی مشاهده میشود. اگر این برجستگیها گوشتی، صاف یا برجسته، انعطافپذیر و نرم، تکی یا خوشهای باشند زگیل تناسلی محسوب خواهند شد که بر اثر ویروس پاپیلومای انسانی مسری یا همان HPV ایجاد شدهاند.
اما بروز جوش در ناحیه تناسلی مانند جوشهای صورت ناشی از تجمع میکروب و بسته شدن منفذ فولیکول مو است. حالت چرکی و ملتهب این جوشها بهدلیل رشد باکتری بوده و در صورت عدم درمان بهموقع ممکن است کمی برجسته شوند که به آن کیست مویی میگویند.
دیگر فرق زگیل تناسلی با جوش در این است که زگیلها دردناک نیستند اما جوشهای ناحیه تناسلی به صورت ملتهب و دردناک ظاهر میشوند.
درمان زگیلهای تناسلی
این عارضه ممکن است خودبهخود از بین برود. زیرا سیستم ایمنی بدن میتواند با عفونتی که باعث بروز زگیلهای تناسلی شده مبارزه کند. اما در اغلب موارد آنها میتوانند بزرگتر شوند، تکثیر پیدا کنند یا ناراحتی شدید به وجود آورند.
در این صورت، درمان زگیل تناسلی میتواند از انتشار عفونت جلوگیری کند. روشهای مختلفی برای از بین بردن این ضایعات پوستی عفونی وجود دارد. معمولا پزشک از چندین راهکار برای درمان زگیل تناسلی مردان و زنان استفاده میکند.
- کوتر الکتریکی: سوزاندن زگیلها با جریان الکتریکی
- انجماد: از بین بردن زگیلها با سرما درمانی توسط نیتروژن مایع و روش انجماد
- درمان با لیزر: از بین بردن و قطع جریان خون رگهای خونی ریز درون زگیلهای تناسلی با لیزر زگیل تناسلی
- روش برش الکتروسرجری حلقهای: برداشتن زگیلها از روی دهانه رحم به روش LEEP با کمک حلقه سیمی و بار الکتریکی آن
- پماد برای زگیل تناسلی: محلول یا کرم شیمیایی (مانند پماد آلدارا) جهت قطع جریان خون زیر زگیلها (انواع مختلف این پمادها باید زیر نظر پزشک تجویز شوند)
- درمان دارویی: محلول اسیدی اسید سالیسیلیک(TCA) و ژل پودوفیلاکس مناسب برای زگیلهای روی پوست

درمان قطعی زگیل تناسلی وجود ندارد. این بیماری را میتوان فقط کنترل یا متوقف کرد. حتی اگر شما شیوع HPV فعالی نداشته باشید و زگیلها برداشته شوند باز هم میتوانید ویروس اچ پی وی را انتقال دهید.
در حال حاضر، روش جدیدی با اسم لیزر درمانی مورد استفاده قرار میگیرد که اثربخشی آن در رفع زگیلهای تناسلی بالاست. اغلب افراد با شنیدن اسم لیزر درمانی میپرسند آیا لیزر زگیل تناسلی درد دارد. در جواب آنها میتوان گفت این روش کم تهاجمی است و درد شدید یا غیر قابل تحملی ندارد.
واکسن گارداسیل بهترین راهکار برای پیشگیری از این عارضه است. اما واکسن گارداسیل برای چیست؟ این واکسن از بدن در برابر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) محافظت میکند.
بیشتر بدانید: زگیل پای کودک
چگونه میتوان ویروس HPV و عوارض ناشی از آن را درمان کرد؟
در گذشته، تشخیص زگیلهای تناسلی با سرکه مورد توجه بود. امروزه میتوان این روش را یک راهکار درمان خانگی برای از بین بردن عوارض پوستی ویروس اچ پی وی دانست. سرکه سیب کاملا اسیدی است که ترکیبات مشابهی با داروهای مورد استفاده برای درمان این عارضه دارد.
برای درمان خانگی زگیل تناسلی میتوانید پنبه را به سرکه سیب آغشته کنید و آن را روی زائده گوشتی بمالید. فقط حواستان باشد پنبه پس از استفاده با ناحیه دیگری از بدن شما تماس پیدا نکند. زیرا در صورت تماس بهراحتی باعث تکثیر HPV ویروس خواهد شد.
دیگر موارد موثر در درمان خانگی این بیماری عبارتاند از:
- زردچوبه
- روغن کرچک
بیشتر بدانید: درمان خانگی زگیل دست
بیماریهای مشابه با زگیلهای تناسلی کدامند؟
برخی بیماریها و ضایعات پوستی شباهت زیادی به این عارضه دارند. به عنوان مثال، افرادی زیادی به دلیل عدم آگاهی از فرق تبخال و زگیل تناسلی، این ۲ بیماری را با هم اشتباه میگیرند. دیگر بیماری هایی که با زگیل تناسلی اشتباه گرفته میشوند، عبارتاند از:
- تبخال
- اسکین تگ
- جوشهای پوستی (نوعی زائده گوشتی بیخطر و قابل حذف با جراحی موضعی)
- کیست بارتولن (غدهای به همین نام در نزدیکی دهانه واژن که مسئول مرطوب نگه داشتن آن است و در صورت عفونی شدن باعث بروز کیست میشود)
نتیجه زگیلهای تناسلی
سالانه هزاران نفر به این عارضه مبتلا میشوند و تعداد بیشماری با وجود آلوده بودن به ویروس HPV هیچ علامتی از بیماری ندارند. شما میتوانید با رابطه جنسی ایمن (کاندوم) بهراحتی از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنید و در صورتی که متوجه شدید زگیل تناسلی دارید حتما شریک جنسی خود را در جریان بگذارید. پزشک متخصص زنان و فوق تخصص عفونی میتواند به شما در تشخیص و درمان بهموقع کمک کند.
سوالات متداول
این عارضه درمان قطعی ند ارد و حتی پس از برداشتن آنها میتواند عود کند. پاسخ بدن هر فرد به درمان این بیماری متفاوت خواهد بود و پزشک بهترین گزینه را انتخاب میکند.
خیر زگیلهای تناسلی سرطان نیستند اما نوع پرخطر آنها میتواند منجر به سرطان دهانه رحم و واژن شود.
واکسن HPV میتواند بدن را در برابر زگیلهای تناسلی محافظت کند. FDA و CDC توصیه میکنند افراد برای محافظت در برابر انواع مختلف ویروس STI باید تا قبل از ۴۵ سالگی واکسینه شوند.
منبع: clevelandclinic | mayoclinic | healthline
پزشک پیشنهادی التیاما: دکتر محمدرضا جعفری
دکتر عطیه بهمن |
دکتر زهره کوهپایی