در این مطلب قصد داریم همه چیز را درباره انسداد مجرای صفراوی به شما بگوییم از علائم آن گرفته تا راه های تشخیص و درمان کاربردی پس در ادامه با مجله التیاما همراه باشید.
علائم و نشانه های انسداد مجرای صفراوی
- درد در قسمت فوقانی شکم
- زردی پوست و چشم ها
- خارش
- تب بالا همراه با احساس لرز
- مدفوع قهوه ای متمایل به زرد یا خاکستری روشن
- ادرار به رنگ چای یا قهوه
علائم و نشانه های اورژانسی انسداد مجرای صفراوی
- پوست رنگ پریده، سرد و مرطوب و نبض ضعیف و کند
- تب بالا و لرز
- اغتشاش شعور
بیشتر بدانید: آیا علائم بیماری کیسه صفرا در مردان و زنان یکسان است؟
بیشتر بدانید: سرطان مری
علل بروز انسداد مجرای صفراوی
سنگ های صفراوی
شایع ترین علت انسداد مجرای صفراوی، سنگ های صفراوی است. معمولا یکیا چند سنگ در این مجرای باریک، گیر افتاده و آن را مسدود میکنند و موجب بروز درد های دوره ای در قسمت فوقانی شکم میشوند. تب های قله ای همراه با لرز و زردی پوست و چشم ها (یرقان) میتواند نشانه انسداد شدید (حاد) مجرای صفراوی باشد. انسداد مجرای صفراوی مشترک در محلی که به مجرای لوزالمعده میپیوندد باعث التهاب لوزالمعده (پانکراتیت) میشود.
باریک شدگی مجرا
باریک شدگی (تنگی) مجرای صفراوی مشترک عارضه ای است که ممکن است پس از جراحی کیسه صفرا یا مجرای صفراوی ایجاد شود. این تنگی بلافاصله پس از جراحی و گاه پس از سال ها رخ میدهد. انسداد ناشی از سنگ صفرا نیز میتواند منجر به تنگی مجرا شود. روش اندوسکوپی خاصی به نام ERCP برای باز کردن منطقه و یک لوله نازک (استنت) در محل استفاده میشود تا زمانی که باریک شدگی اصلاح شود.
خونریزی مجرای صفراوی
گاهی اوقات مقداری خون در مجرای صفراوی لخته شده و آن را مسدود میکند. خونریزی مجرا حالت نادری است که ممکن است به دنبال صدمه کبد یا مجرای صفراوی حین عمل جراحی رخ دهد.
کلانژیت اسکلروزان اولیه
واژه اسکلروز به معنی سفت و ضخیم شدن بافت است. در یک اختلال مزمن به نام کلانژیت (التهاب مجاری صفراوی) اسکلروز اولیه، بافت های دیواره مجرای صفراوی سفت و ضخیم میشوند. این حالت مجرا را به طور نسبی مسدود کرده و باعث تشکیل سنگ در مجرای صفراوی میشود.
بیشتر بدانید: ارتباط روده و مغز
سرطان مجرای صفراوی
ایجاد تومور سرطانی (بدخیم) درمجرای صفراوی میتواند باعث انسداد آن شود. علائم سرطان مجرای صفراوی عبارتند از زردی، کاهش وزن، کم رنگ شدگی مدفوع و درد شکم.
سایر اختلالات
گاهی اوقات، مجرای صفراوی مشترک به طور نسبی یا کامل به وسیله فشار های وارده از خارج مسدود میشود. این فشار عارضه حالاتی است از قبیل سرطان لوزالمعده، التهاب لوزالمعده، لنفوم یا سرطانی که از بخش دیگری از بدن به این ناحیه انتشار یافته است. درمان ان معطوف به برطرف کردن اختلال زمینه ای است.
تشخیص انسداد مجرای صفراوی چگونه است؟
از آنجا که علائم مجرای صفراوی، صرف نظر از علت آن، مشابه هستند، دکتر گوارش بسیاری از همان آزمایش های تشخیصی سنگ صفرا را به کار خواهد برد. دو روش تشخیصی دیگر تصویر برداری مجاری صفراوی رو به عقب از مجاری صفراوی و لوزالمعده از طریق آندوسکوپ است.
انسداد مجرای صفراوی چه خطراتی دارد؟
انسداد مجرای صفراوی یک مشکل جدی و حتی تهدید کننده حیات است و به درمان سریع نیازمند است. گاهی اوقات میتوان با تهیه کشت از خون در طی حملات تب، به وجود باکتری در خون پی برد. این باکتری ها از مجرای مسدود و عفونی وارد جریان خون شده و منجر به بروز شوک میشوند.
بیشتر بدانید: سندروم دامپینگ و پاسخ به چراییهایی درباره آن
درمان انسداد مجرای صفراوی
هدف اصلی در درمان، برطرف کردن انسداد است. درمان انسداد مجرای صفراوی به عهده پزشک متخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی است. بدین منظور فوق تخصص گوارش معاینه، تشخیص و درمان های لازمه برای این عارضه را انجام می دهد.
جراحی
اگر یک یا چند سنگ صفرا عامل انسداد مجرای صفراوی باشند و در کیسه صفرا نیز سنگ وجود داشته باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی برداشت کیسه صفرا و سنگ های گیرافتاده در مجرا را توصیه کند.
تصویر برداری رو به عقب از مجاری صفراوی و لوزالمعده، از طریق آندوسکوپ
در این روش (ERCP) یک لوله انعطاف پذیر (آندوسکوپ) در داخل مجرای گوارشی هدایت میشود تا به محل ورود مجرای صفراوی مشترک به بخش فوقانی روده کوچک (دوازدهه) برسد. سپس یک دستگاه برش متصل به لوله، در دهانه مجرای صفراوی قرار گرفته و آن را گشاد میکند. به این ترتیب سنگ مسبب انسداد، خارج میشود. میتوان به منظور بازنگهداشتن مجرا، لوله توری ظریفی را در داخل آن جاسازی کرد.
بیشتر بدانید: سرطان روده بزرگ کشنده است؟
درمان دارویی
در اغلب موارد، خارش علامت بارز انسداد مزمن مجاری صفراوی است. این حالت زا موفقیت به وسیله دارو درمان میشود. پزشک ممکن است ویتامین های A، D، E و K را نیز تجویز کند، زیرا این ویتامین ها در افراد مبتلا به انسداد مجرای صفراوی به خوبی جذب نمی شوند.
برای انتخاب روش درمان مناسب در این زمینه بهترین کار مشاوره آنلاین با دکتر گوارش در سایت التیاما است، چراکه از این طریق میتوانید به راحتی از دکتر راهنمایی کسب کنید.
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی