التیاما مجله پزشکی و سلامت التیاما
درد شکم یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. این درد می‌تواند در قسمت‌های مختلف شکم احساس شود و بسته به محل و شدت آن، علل متفاوتی داشته باشد. در این میان، احساس درد در سمت چپ شکم یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه افراد به مطب پزشکان است. علت درد زیر شکم سمت چپ به عوامل مختلفی از جمله مشکلات گوارشی، عفونت یا بیماری‌های مرتبط با اندام‌های داخلی بدن مربوط می‌شود.
زنان به دلیل داشتن اندام‌های تناسلی داخلی مانند رحم و تخمدان چپ بیشتر از مردان با مشکل درد شکم مواجه می‌شوند. با این حال، مردان هم ممکن است این مشکل را به دلیل بیماری‌های مرتبط با بیضه تجربه کنند. در این مقاله از مجله سلامت التیاما علت درد سمت چپ شکم را بررسی می‌کنیم. ما را تا انتهای این مطلب همراهی کنید.
فهرست محتوا
- علت درد زیر شکم سمت چپ
- ۱. ورم معده یا گاستریت
- ۲. کولیت
- ۳. دیورتیکولیت
- ۴. انسداد روده
- ۵. فتق
- ۶. سنگ، عفونت یا تومور کلیه چپ
- ۷. بزرگ شدن طحال
- ۸. کیست تخمدان چپ
- ۹. پیچ‌خوردگی تخمدان چپ
- ۱۰. درد قاعدگی (دیسمنوره)
- ۱۱. اندومتریوز
- ۱۲. بیماری التهابی لگن
- ۱۳. حاملگی خارج رحمی
- ۱۴. پیچ‌خوردگی بیضه
- کلام پایانی درباره علت درد زیر شکم سمت چپ
- سوالات متداول
علت درد زیر شکم سمت چپ
بعضی از بیماری‌ها هم در زنان و هم در مردان به دردی منجر می‌شوند که در سمت چپ بدن احساس می‌شود. اما بیماری‌هایی هم هستند که فقط زنان یا فقط مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. جدول زیر شایع‌ترین دلایل دل‌درد را نشان می‌دهد:
| بیماری‌هایی که هم در مردان و هم در زنان با درد شکم همراه هستند | گاستریت (ورم معده) کولیت (ورم روده) دیورتیکولیت انسداد روده فتق سنگ، عفونت یا تومور کلیه چپ بزرگ شدن طحال |
| علت درد زیر شکم سمت چپ در زنان | وجود کیست در تخمدان چپ درد قاعدگی اندومتریوز پیچ‌خوردگی تخمدان چپ حاملگی خارج رحمی بیماری التهابی لگن |
| علت درد زیر شکم سمت چپ در مردان | پیچ‌خوردگی بیضه چپ |
در ادامه شایع‌ترین عواملی که ممکن است علت تیر کشیدن زیر شکم سمت چپ باشند را معرفی می‌کنیم.
۱. ورم معده یا گاستریت
گاستریت به معنی التهاب پوشش داخلی معده است و اغلب توسط هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می‌شود. با این حال، استفاده مداوم از بعضی مسکن‌ها یا مصرف بیش‌ازحد الکل هم می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشد.
گاستریت ممکن است به طور ناگهانی رخ دهد (گاستریت حاد) یا به تدریج در طول زمان ایجاد شود (گاستریت مزمن). در صورت درمان نشدن، این بیماری به زخم معده تبدیل می‌شود که عوارض دردناک‌تری دارد و خطرناک‌تر است.
بیشتر بدانید: لیست علائم و نشانه های کرونا
۲. کولیت
وقتی از علت درد زیر شکم سمت چپ صحبت به میان می‌آید، کولیت یکی از مواردی است که باید به آن اشاره کرد. این بیماری به معنی ورم یا التهاب روده است و معمولا در سطوح داخلی روده بزرگ و رکتوم (راست روده) ایجاد می‌شود.
نشانه مهم کولیت، دردی است که به تدریج گسترش پیدا می‌کند و با تغییر در نحوه عملکرد روده مانند اسهال همراه می‌شود. از علل ابتلا به کولیت می‌توان به عفونت، مسمومیت غذایی، واکنش سیستم ایمنی و کم‌خونی اشاره کرد.
۳. دیورتیکولیت
در این بیماری کیسه‌هایی به نام دیورتیکول در جداره داخلی روده بزرگ ایجاد می‌شوند. این کیسه‌ها ممکن است عفونی و ملتهب شوند. در اثر این بیماری، درد شدیدی در قسمت چپ و پایین شکم احساس می‌شود که معمولا با تب، خونریزی، لرز و تغییر اجابت مزاج همراه است. در صورت تداوم بیماری و تشدید آن ممکن است خونریزی، فتق یا انسداد روده هم ایجاد شود.
بیشتر بدانید: فتق چیست؟
۴. انسداد روده
در افراد مبتلا به این بیماری مسیر روده بسته می‌شود و مایعات و غذاها نمی‌توانند از روده عبور کنند. در صورتی که این مشکل بلافاصله درمان نشود، بخش مسدودشده ممکن است از بین برود و برای حیات بیمار مشکلات جدی ایجاد کند.
عوامل مختلفی می‌توانند به انسداد روده منجر شوند که از آن جمله می‌توان به چسبندگی روده که معمولا پس از جراحی به وجود می‌آید، کیسه‌های ملتهب و عفونی روده (دیورتیکولیت)، پیچ‌خوردگی روده، فتق، تومورها و… اشاره کرد. کاهش اشتها، دل‌درد و نفخ از مهم‌ترین نشانه‌های ابتلا به این بیماری هستند.
بیشتر بدانید: درمان سریع دل درد
۵. فتق
فتق مشکل دیگری است که در بعضی موارد می‌تواند علت درد زیر شکم سمت چپ باشد. در بیماری فتق، جداره یا عضلات اطراف شکم دچار شکاف شده و اعضای داخلی بدن از آن بیرون می‌زنند. این عارضه اغلب دردناک است و در بخش‌های مختلف شکم رخ می‌دهد.
از انواع مختلف فتق می‌توان به فتق اپی‌گاستریک و فتق برشی اشاره کرد:
- فتق اپی‌گاستریک: در قسمت فوقانی شکم (بالای ناف و درست زیر دنده‌ها) ایجاد می‌شود. به همین دلیل، افراد مبتلا به این بیماری معمولا از درد سمت چپ شکم زیر دنده شکایت دارند.
- فتق برشی: بعد از عمل جراحی رخ می‌دهد و در آن قسمتی از روده از شکاف جراحی یا بافت ضعیف بیرون می‌زند.
فتق فقط از طریق جراحی درمان می‌شود. در صورتی که عضو بیرون‌زده نتواند به حفره شکمی برگردد، ممکن است خون‌رسانی به آن قسمت از بدن مختل شود که این موضوع بسیار خطرناک است.
بیشتر بدانید:فواید خون دادن
۶. سنگ، عفونت یا تومور کلیه چپ
مشکلات کلیه هم می‌توانند علت درد پهلو چپ در زنان و مردان باشند. اگرچه کلیه‌ها در ناحیه پشت و ۲ طرف ستون فقرات قرار دارند، اما درد آن‌ها می‌تواند در مناطق مختلفی از بدن از جمله شکم یا پهلو احساس شود. درد کلیه معمولا شدید بوده و ممکن است با علائمی نظیر تغییر رنگ ادرار، سوزش ادرار، تکرر ادرار و… همراه باشد.
سنگ کلیه که یکی از شایع‌ترین بیماری‌های کلیه است، به دلایل مختلفی از جمله کیفیت بد آب آشامیدنی، مصرف ناکافی آب، سبک زندگی نادرست و… ایجاد می‌شود.
بیشتر بدانید: عوارض واکسن آنفولانزا
۷. بزرگ شدن طحال
طحال عضوی است که در سمت فوقانی و چپ شکم قرار دارد. طحال کارکردهای مهمی دارد، از جمله: از بین بردن گلبول‌های قرمز پیر، ساخت پادتن، حذف باکتری‌ها یا سلول‌های خونی پوشیده‌شده توسط پادتن و موارد دیگر. آسیب و یا تورم طحال درد سمت چپ شکم زیر دنده را به دنبال را دارد.
بیشتر بدانید: جواب آزمایش اهدای خون چند روز طول میکشد؟
۸. کیست تخمدان چپ
در بعضی مواقع، کیست تخمدان علت درد زیر شکم سمت چپ است. بسیاری از زنان در طول زندگی خود با کیست‌هایی مواجه می‌شوند که می‌توانند دردهایی را در ناحیه لگن یا شکم ایجاد کنند. در صورتی که کیست پاره شود، بیمار به درمان فوری نیاز خواهد داشت. برای تشخیص کیست تخمدان می‌توان از معاینه لگن یا سونوگرافی استفاده کرد.
بیشتر بدانید: علت شکم درد در زنان
۹. پیچ‌خوردگی تخمدان چپ
کیست‌های بزرگ ممکن است باعث تغییر موقعیت تخمدان در بدن شوند که این امر خطر پیچ‌خوردگی تخمدان را افزایش می‌دهد. اگر این اتفاق خون‌رسانی به تخمدان و لوله فالوپ (لوله رحم) سمت چپ را کاهش دهد، در سمت شکم شکم خود احساس درد می‌کنید. در صورتی که دل‌درد شدید داشتید و استفراغ می‌کردید، بلافاصله نزد پزشک بروید.
۱۰. درد قاعدگی (دیسمنوره)
اگر می‌خواهید شایع‌ترین علت درد زیر شکم سمت راست و چپ در زنان را بدانید، باید به خونریزی قاعدگی اشاره کنیم. معمولا کرامپ‌های شکمی قبل و در طول دوره قاعدگی رخ می‌دهند. این کرامپ‌ها از خفیف تا شدید متغیر هستند، اما در بیشتر موارد مشکل جدی ایجاد نمی‌کنند.
بیشتر بدانید: علت درد زیر شکم سمت راست در زنان
۱۱. اندومتریوز
در اندومتریوز، بافت داخل رحم در خارج از رحم هم رشد می‌کند که این موضوع می‌تواند باعث دل‌درد شود. سایر علائم این بیماری عبارت‌اند از: درد شدید قاعدگی که ممکن است با گذشت زمان بدتر شود، درد در حین رابطه جنسی یا دفع ادرار، خونریزی شدید قاعدگی و لکه‌بینی بین ۲ قاعدگی.
بیشتر بدانید: درمان خانگی دل درد کودکان
۱۲. بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن (PID) عفونت دستگاه تناسلی زنانه است که معمولا توسط عفونت‌های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک ایجاد می‌شود. از علائم این بیماری می‌توان به دل‌درد، تب، درد یا خونریزی در حین رابطه جنسی، احساس سوزش هنگام ادرار کردن و خونریزی بین ۲ قاعدگی اشاره کرد.
۱۳. حاملگی خارج رحمی
گاهی‌اوقات علت درد زیر شکم سمت چپ در زنان به حاملگی خارج رحمی مربوط می‌شود. در حاملگی خارج رحمی، تخمک بارورشده قبل از رسیدن به رحم در لوله فالوپ لانه‌گزینی می کند. علاوه بر دل‌درد، زنان مبتلا به این مشکل علائم دیگری مانند عقب افتادن پریود، ترشحات آبکی و خونریزی واژینال را تجربه می‌کنند.
بیشتر بدانید: درد زیر شکم
۱۴. پیچ‌خوردگی بیضه
تورشن یا پیچ‌خوردگی بیضه سمت چپ می‌تواند به درد سمت چپ شکم در مردان منجر شود. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که بیضه حول طناب اسپرماتیک می‌چرخد و در نتیجه خون‌رسانی به بیضه کاهش می‌یابد. طناب اسپرماتیک نقش خون‌رسانی به بیضه‌ها را برعهده دارد.
از علائم پیچ‌خوردگی بیضه می‌توان به دل‌درد، درد و تورم ناگهانی و شدید کیسه بیضه، حالت تهوع، استفراغ و تب اشاره کرد. پیچ‌خوردگی بیضه مشکل مهمی است که باید بلافاصله توسط پزشک درمان شود.
بیشتر بدانید:درمان سریع آب آوردن شکم
کلام پایانی درباره علت درد زیر شکم سمت چپ
همان‌طور که ملاحظه کردید، درد سمت چپ شکم ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود که بعضی از آن‌ها به درمان فوری نیاز دارند. از این‌رو برای تشخیص علت این دردها و معالجه آن‌ها باید در اسرع وقت به دکتر داخلی، فوق تخصص گوارش یا متخصص زنان مراجعه کنید. شما می‌توانید به وب‌سایت التیاما سر بزنید با بهترین پزشکان متخصص از جمله متخصص داخلی آنلاین مشورت کنید. همچنین، التیاما این امکان را برای شما فراهم کرده تا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص داخلی از متخصص مورد نظر خود نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با متخصص گوارش آنلاین مشاوره داشته باشید و یا از طریق سیستم نوبت‌دهی اینترنتی جهت مراجعه حضوری متخصص گوارش به متخصص مد نظر خود مراجعه کنید.
سوالات متداول
این مشکل می‌تواند به دلایل مختلف از جمله مشکلات گوارشی یا سنگ کلیه رخ دهد. اگر دل‌درد شدید است، مدت زیادی است که ادامه دارد یا از مشکلاتی مثل اسهال و یبوست مداوم، مدفوع خونی یا کاهش وزن ناخواسته رنج می‌برید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
پزشک با معاینه بدنی و تست‌های تشخیصی مانند سونوگرافی، سی‌تی اسکن، ام‌آرآی (MRI) و کولونوسکوپی علت دل‌درد شما را تشخیص می‌دهد.
درمان دل‌درد به علت بروز آن بستگی دارد. اما معمولا شامل دارودرمانی، اصلاح رژیم غذایی یا جراحی است.
منابع: healthline, medicalnewstoday
دکتر علی اصغر اعتمادی فرد |
دکتر علیرضا رضایی
