لنفادنیت مزانتریک چیست؟ بیماری نادر اما جدی غدد لنفاوی شکم

لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) نوعی التهاب غدد لنفاوی در شکم است. این بیماری بیشتر کودکان و نوجوانان را درگیر می‌کند و به‌دلیل این‌که در اکثر مواقع خودبه‌خود بهبود می‌یابد در دسته بیماری‌های نادر جای می‌گیرد. 

دل درد یکی از شایع‌ترین دلایلی است که اکثر افراد به خصوص کودکان به دکتر مراجعه می‌کنند. بیشتر اوقات این دل دردها دلیل مشخصی ندارند و فرد نمی‌تواند توضیح درستی از گردش درد و موقعیت آن در حفره شکمی داشته باشد. 

اگر غدد لنفاوی درون شکم ملتهب شوند و بر غدد لنفاوی غشایی روده که باعث اتصال آن به دیواره شکم می‌شوند، اثر بگذارد پزشک به عارضه لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) مشکوک می‌شود. زیرا اصلی‌ترین علائم این بیماری درد شکم است. 

اگر شما یا کودکتان هم تاکنون دردهای شدید شکمی بدون علت مشخصی را تجربه کرده‌اید تا انتهای این مقاله از مجله التیاما همراه ما باشید تا علت، علائم و روش درمانی لنفادنیت مزانتریک را بررسی کنیم.

بیشتر بخوانید : غدد لنفاوی چه وظایفی دارند

لنفادنیت مزانتریک چیست؟

غدد لنفاوی اندام‌هایی در بخش سیستم ایمنی بدن شما هستند که با فیلتر مواد مضر مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها از پخش آن‌ها در سایر قسمت‌های بدن جلوگیری می‌کنند. اگر غدد لنفاوی شکم دچار التهاب و تورم شود، به آن لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) می‌گویند. 

از آن‌جایی که در اغلب موارد عفونت ویروسی روده علت این بیماری است آن را با نام آدنیت مزانتریک هم می‌شناسند. کلمه مزانتریک به معنی التهاب است که در ناحیه مزانتر (غشای چین‌داری که روده را به دیواره شکم متصل می‌کند) ایجاد می‌شود. به‌طور کلی غدد لنفاوی به اندازه نخود هستند اما می‌توانند به‌دلیل التهاب بزرگتر شوند.

خوب است بدانید لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) در بزرگسالان یک وضعیت اورژانسی است که به معاینه و تشخیص دقیق پزشک نیاز دارد. بنابراین با مشاهده علائم التهاب غدد لنفاوی که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم، حتما به پزشک مراجعه کنید. شما می‌توانید برای مشاوره تلفنی با بهترین پزشک متخصص عفونی و دکتر متخصص داخلی در ارتباط باشید.

نشانه‌های التهاب غدد لنفاوی شکم

اکثر افراد دل درد ناشی از این بیماری را با آپاندیسیت (احساس درد در قسمت سمت راست و پایین شکم) اشتباه می‌گیرند. 

شایع‌ترین نشانه‌ها عبارتند از:

• تب
• اسهال
• حساسیت در شکم
• حالت تهوع و استفراغ
• احساس درد شکمی در سمت راست پایین

بیشتر بخوانید : راه های پیشگیری از ایجاد تومورهای بزاقی

لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis)  چه احساسی ایجاد می‌کند؟

این بیماری درد خفیفی مانند احساس ضربان در قسمت پایین سمت راست شکم ایجاد می‌کند. برخی از کودکان و نوجوانان گردش درد را در سایر قسمت‌های شکم هم تجربه کرده‌اند. جالب است بدانید در طول بیماری فرد با علائم آنفولانزا و احساس سرماخوردگی مواجه می‌شود. 

معمولا برای کاهش درد از پد گرم کننده یا کمپرس آب گرم استفاده می‌کنند. اما در صورتی که شدت درد بسیار زیاد باشد، می‌توان از داروهای مُسکن بدون  نیاز به نسخه کمک گرفت. اغلب کودکان در طول بیماری به‌دلیل اسهال و حالت تهوع  اشتهای خود را از دست می‌دهند. بنابراین بهتر است با وعده‌های غذایی سبک کمک کنید تا بدن مواد مغذی را دریافت کند.

بیشتر بدانید: ذات الریه چیست؟

علت بروز لنفادنیت مزانتریک چیست؟

دلیل اصلی این بیماری التهاب غدد لنفاوی شکمی است. اما غدد لنفاوی می‌توانند به دلایل مختلفی متورم شوند. این دلایل شامل موارد زیر هستند:

عفونت‌ها علت لنفادنیت مزانتریک

عفونت اغلب توسط یک ویروس یا باکتری باعث ایجاد تورم در غدد لنفاوی می‌شود. شایع‌ترین عفونت‌ها عبارتند از:

• سل
• عفونت مرتبط با ویروس HIV
• باکتری‌های موجود در گوشت نیم‌پز
• گاستروانتریت/gastroenteritis (آنفولانزای معده)

بیشتر بدانید: قرص آزیترومایسین چه کاربردی دارد؟

شرایط التهابی Mesenteric lymphadenitis

در برخی مواقع التهاب غدد لنفاوی شکم ناشی از بیماری دیگری است که باعث متورم شدن غدد  لنفاوی می‌شود. شایع‌ترین بیماری ها عبارتند از:

• لنفوم
• پانکراتیت
• آپاندیسیت
• دیورتیکولیت
• بیماری التهابی روده
• سرطان دستگاه گوارش

بیشتر بخوانید : سیستم غدد و اندوکرین بدن چگونه کار می کند؟

بیماری التهاب غدد لنفاوی شکم چگونه تشخیص داده می‌شود؟

روش تشخیص لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) بدین شکل است که ابتدا دکتر متخصص داخلی با معاینه فیزیکی کودک و پرسش در خصوص علائم ایجاد شده از التهاب غدد لنفاوی مطمئن می‌شود. از آن‌ جای‌ که تعداد زیادی غدد لنفاوی در سمت راست شکم قسمت پایین (اطراف ناحیه آپاندیس) وجود دارد، علائم این بیماری با آپاندیسیت/appendicitis (آپاندیس ملتهب) شبیه هم خواهند بود. از همین‌رو پزشک برای رد آپاندیسیت از شما انجام آزمایشات زیر را درخواست می‌کند:

• سونوگرافی
• آزمایش خون
• سی تی اسکن

درمان لنفادنیت مزانتریک

در اکثر مواقع لنفادنیت مزانتریک خفیف بدون نیاز به درمان پزشکی و بروز عوارض خاصی از بین می‌رود. معمولا برای بهبود خودبه‌خود این بیماری حدود یک یا چهار هفته زمان لازم است. در این مدت پزشک برای کاهش درد و مدیریت علائم، استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز می‌کند.

بیشتر بدانید: قرص سفکسیم برای چیه؟

درمان پزشکی

اگر پزشک تشخیص دهد التهاب غدد لنفاوی کودک شما ناشی از عفونت باکتریایی است مصرف دوره‌ای آنتی‌بیوتیک شروع می‌کند. یادتان باشد داروهای مُسکن استامینوفن و ایبوپروفن جایگزین بهتری برای آسپرین هستند. 

مصرف آسپرین برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال به‌دلیل بروز یک بیماری نادر اما تهدیدکننده زندگی به نام سندرم ری (Reye’s syndrome) ممنوع است.

درمان خانگی لنفادنیت مزانتریک

بهترین راه‌کارهای خانگی برای کاهش درد و تب شامل موارد زیر است:

• به اندازه کافی استراحت کنید.
• با پد گرم کننده ناحیه مورد نظر شکم را گرم نگه دارید.
• مقدار مایعات بیشتری برای هیدراته نگه داشتن بدن پس از اسهال و استفراغ مصرف کنید.

روش پیشگیری از التهاب غدد لنفاوی شکم

برای جلوگیری از لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) بهترین راه‌کار کاهش خطر ابتلا به عفونت است. از همین‌رو توصیه می‌شود هنگام تهیه غذا اقدامات احتیاطی را برای جلوگیری از گسترش باکتری در نظر بگیرید.

1. شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون
2. اجتناب از تماس بسیار نزدیک با فرد بیمار
3. تمیز نگه داشتن قسمت‌های آماده سازی غذا
4. پرهیز از نوشیدن آب تصفیه نشده خصوصا دریاچه‌ها
5. پخت مواد خام خصوصا گوشت در دمای ۸۰ درجه سانتی‌گراد
6. استفاده از ظروف جداگانه و تخته برش برای سبزیجات و گوشت

بیشتر بخوانید : سرطان لنفوم هوچکین چیست؟

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر کودک یا نوجوان شما دچار علائم زیر شد در اسرع وقت به متخصص عفونی یا متخصص گوارش مراجعه کنید.

• درد شدید در ناحیه شکم که به سرعت ظاهر می‌شود.
• درد شکمی که با با تب، حالت تهوع یا اسهال همراه است.
• درد شکمی که در میزان اشتها، حرکات روده و عادات خواب اختلال ایجاد می‌کند.

بیشتر بخوانید : سرطان لنفوم کاردیت چیست ؟

نتیجه لنفادنیت مزانتریک

اغلب کودکان مبتلا به التهاب غدد لنفاوی درد و ناراحتی در سمت راست شکم قسمت پایین تجربه می‌کنند که پس از گذشت چند هفته خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند. خوردن مواد غذایی مغذی و هیدراته نگه داشتن بدن در این مدت بسیار مهم است. اما اگر علائم بیماری کاهش پیدا نکرد باید حتما به مشاور آنلاین دکتر عفونی یا مشاور آنلاین دکتر گوارش در سایت التیاما مراجعه کنید. 

شباهت این بیماری با آپاندیسیت ما را برآن داشت تا در این مقاله از مجله التیاما شما را با علت، علائم و روش درمان لنفادنیت مزانتریک (Mesenteric lymphadenitis) آشنا کنیم. کودک شما تاکنون تجربه ابتلا به التهاب غدد لنفاوی شکم را داشته است؟ نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول Mesenteric lymphadenitis

منبع: my.clevelandclinic | mayoclinic