نوار گوش یا ادیوگرام چیست و برای تشخیص چه بیماری‌هایی مناسب است؟

یکی از روش‌های نوین برای ارزیابی میزان شنوایی، نوار گوش یا ادیوگرام است. این روش یک تست شنوایی بدون درد و غیرتهاجمی است. در این تست توانایی فرد در شنیدن صداهای زیر و بم یا فرکانس‌های مختلف توسط پزشک متخصص شنوایی سنجی یا ادویولوژیست اندازه‌گیری می‌شود. در ادامه این مقاله ما قصد داریم تا خیلی کامل در مورد اینکه نوار گوش یا ادیوگرام چیست و اینکه برای تشخیص چه بیماری‌هایی مناسب است برای شما بگوییم توسط مجله التیاما.

اگر شما هم به دنبال یک پزشک متخصص شنوایی سنجی یا ادویولوژیست مطمئن می‌گردید، می‌توانید از پزشکان متخصص این حوزه در التیاما وقت حضوری یا آنلاین بگرید. چرا که تشخیص سریع و درمان به موقع، بهترین کمکی است که به خودتان می‌توانید در این مورد انجام دهید.

بیشتر بدانید: کم شنوایی حسی عصبی چیست؟ (علائم، علل، درمان)

نوار گوش چیست؟

نوار گوش با استفاده از یک تست مخصوص به اسم “PTA” انجام می‌شود. در این تست فرد آزمایش شونده پس از بررسی دقیق توسط ادویولوژیست، به یک اتاقک آکوستیک فرستاده می‌شود و با قرار دادن یک هدفون مخصوص، میزان شنوایی را با استفاده از دستگاه ادیومتر اندازه‌گیری می‌شود. در این تست صداهایی مثل صدای بوق را در فرکانس‌ها و شدت‌های مختلف به گوش فرد  فرستاده می‌شود و بیمار باید پس از شنیدین این صداها،به متخصص گوش حلق بینی مراجعه کنید.

کمترین سطح شدتی از صداها که بیمار قادر به شنیدن آنهاست، هر کدام توسط یک فرکانس روی نمودار ثبت می‌شود. به این نمودار ادیوگرام گفته می‌شود. تفسیر نوار گوش یا همین ادیوگرام توسط پزشک متخصص شنوایی سنجی خوانده می‌شود و پس از آن میزان شنوایی فرد مشخص می‌شود.

بیشتر بدانید: ساکشن گوش؛ کاربرد، عملکرد، مزایا و معایب

انواع نوار گوش در کودکان و بزرگسالان و بارداری

برای گرفتن نوار گوش در کودکان و بزرگسالان و حتی خانم‌های باردار از روش‌های مختلف و تست‌های گوناگونی استفاده می‌شود که در ادامه معرفی کرده‌ایم:

انواع نوار گوش در بزرگسالان

نتایج تست‌ شنوایی بزرگسالان معمولا به صورت ادیوگرام گزارش می‌شود. برای گرفتن نوار گوش از بزرگسالان، دو تست مرسوم موجود است:

تست شنوایی با تون خالص	در این تست، فرد بزرگسال را وارد یک اتاقک آکوستیک می‌کنند و یک هدفون مخصوص به او داده می‌شود. پزشک ادیولوژیست در هر گوش، صداهایی با فرکانس‌ها و میزان بلندی خاصی را پخش می‌کند. بیمار با شنیدن هر کدام از این صداها باید دکمه‌ای را فشار دهد. پس از انجام این تست میزان شنوایی مشخص می‌شود.
تست شنوایی ABR	این تست شنوایی مناسب بیمارانی است که درکی از کم شنوایی خود ندارند. در تست ABR از سه الکترود استفاده می‌شود که یکی را به پیشانی و دیگری را بین ابروها و سومین الکترود را به پشت گوش متصل می‌کنند. امواج مغزی عصبی و ساقه مغز توسط این الکترودها ردیابی و در نهایت میزان شنوایی بیمار مشخص می‌شود.

انواع نوار گوش کودکان

برای شنوایی‌سنجی و گرفتن ادویوگرام از کودکان، از روش‌های زیر معمولا استفاده می‌شود:

تست تمپانومتری	با این تست، میزان و نوع کم شنوایی تشخیص داده می‌شود و اطلاعات مفیدی در مورد پرده گوش و یا پارگی و… به دست می‌آید.
تست OAE	سرعت انجام این تست بسیار بالاست و حساسیت بسیار زیادی دارد. بااستفاده از این تست، میزان پاسخ سلول‌های مویی خارجی حلزون ثبت می‌شود.
تست ABR	تست ABR تستی است که به وسیله آن می‌توان میزان کاهش شنوایی گوش کودک را تعیین کرد. در این تست هم از الکترود در پشت گوش، وسط ابرو و پیشانی استفاده می‌شود که این الکترودها امواج مغزی عصبی و ساقه مغز را ردیابی و پاسخ مغز به اصوات شنیداری را ارزیابی می‌کنند.

نوار گوش در بارداری

یکی از عوارض دوران بارداری وزوز گوش و یا کم شدن میزان شنوایی است. در چنین مواردی به هیچ وجه توصیه‌ای برای گرفتن نوار گوش داده نمی‌شود و بهتر است مادر تا زمان تولد نوزاد برای درمان صبر کند. از جمله عواملی که در بارداری ممکن است به کاهش میزان شنوایی منجر شود عبارتند از:

• فشار خون بالا
• میگرن و یا سردرد
• کم خونی
• عفونت‌های سینوسی
• استرس و کم خوابی
• بسته شدن کانال گوش با جرم و…

در بسیار موارد پس از به پایان رسیدن این دوران حساس، میزان شنوایی به حالت عادی خود باز خواهد گشت. ولی اگر این حالت پس از پایان بارداری ادامه داشت، در اولین فرصت باید از طریق مشاوره با متخصص گوش حلق بینی مشورت کنید.

بیشتر بدانید: وزوز گوش ؛ علائم، علل، عوارض و درمان

مفهوم علامت‌های نوار گوش چیست؟

پس از انجام تست‌هایی که ادیومتر صداهای مختلف «تن خالص» را در فرکانس‌ها و شدت‌های خاص، از کم تا زیاد، به گوش وارد می‌کند، نتیجه بر روی یک نمودار رسم می‌شود. عددهایی در کنار این نمودار وجود دارند که در واقع به مفهوم علامت‌های نوار گوش شناخته می‌شوند.

در این جدول منظور از (dB) همان دسی‌بل است که نشان دهنده بلندی صدا است. دسی‌بل از ۱۰- تا ۱۲۰ در ادیوگرام نشان داده می‌شود. هر چه صدا بلند تر باشد، دسی‌بل آن بیشتر است. هر چقدر هم که صدا ضعیف‌تر باشد دسی‌بل کمتر خواهد بود.

بیشتر بدانید: علائم، علل و راه های درمان عفونت گوش میانی

نمودار نوار گوش و درجات میزان شنوایی

میزان شدت شنوایی	آستانه شنوایی (dB)	توضیحات
عادی (Normal)	۰-۲۵ بزرگسال (۰-۱۵ نوزاد)	شنوایی عادی
خفیف (Mild)	۲۰-۴۰	فرد قادر به شنیدن صداهای ملایم نیست. (امکان شنیدن صداهای در یک محیط آرام را دارد، ولی در شنیدن صداها در محیط های پر سر و صدا مشکل دارد)
متوسط معمولی (Moderate)	۴۱-۵۵	بیمار در شنیدن برخی مکالمات با صدای خیلی کم مشکل دارد.
متوسط شدید (Moderate Severe)	۵۶-۷۰	بیمار در شنیدن مکالمات عادی مشکل دارد و ممکن است لب‌خوانی کند یا از سمعک برای کمک به برقراری ارتباط استفاده کند.
شدید (Severe)	۷۱-۹۰	بیماری تنها زمانی اصوات را می‌شوند که گوینده بسیار به او نزدیک باشد
عمیق (Profound)	> 90	بیمار به طور کلی نمی‌تواند گفتار را درک کند و قادر به شنیدن محرک‌ها و صداهای خیلی بلند هم حتی نیست

تفسیر نوار گوش به چه صورت است؟

برای تفسیر نوار گوش نیاز به دانستن برخی علائم هست که در ادامه این علائم به صورت مختصر توضیح داده شده است:

محور افقی (محور X)

محور افقی نشان‌دهنده فرکانس صدا است. فرکانس صدا روی نمودار از پایین به بالا افزایش پیدا می‌کند که کمترین فرکانس ثبت شده ۲۵۰ هرتز و بالاترین فرکانس ضبط شده ۸۰۰۰ هرتز است.

محور عمودی (محور Y)

محور عمودی نشان‌دهنده شدت یا بلندی صدا است که با دسی‌بل نشان داده می‌شود. شدت صدا در محور عمودی از سمت چپ به راست افزایش پیدا می‌کند. در نمودار عمودی از میزان منفی ۱۰ دسی بل یا ۰ دسی بل شروع می‌شود.

بیشتر بدانید: گوش درد نشانه چیست؟

نمادهای شنوایی سنجی و معانی آنها

در نمودار نوار گوش نمادهای خاصی وجود دارد که هر هر کدام از این نمادها بیانگر مفهوم خاصی هستند:

علامت “X”

این علامت نشان دهنده آستانه هدایت هوا در گوش سمت چپ است.

علامت “O”

این علامت نشان دهنده آستانه هدایت هوا در گوش سمت راست است.

علامت “>”

این علامت نشان‌دهنده آستانه هدایت استخوان بدون ماسک در گوش سمت چپ است.

علامت “<“

این علامت نشان‌دهنده آستانه هدایت استخوان بدون ماسک در گوش سمت راست است.

علامت “]”

این علامت مشخص کننده آستانه هدایت استخوان با ماسک در گوش سمت چپ است.

علامت “[“

این علامت نشان‌دهنده آستانه هدایت استخوان با ماسک در گوش سمت راست است.

بیشتر بدانید: جرم گوش چیست؟ علت، علائم، عوارض و راه‌کارهای درمانی آن

قیمت ادیوگرام در کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها خصوصی چقدر است؟

قیمت ادیوگرام یا نوار گوش را بر اساس تعرفه وزارت بهداشت و درمان تعیین می‌شود و این نرخ در مراکز دولتی قاعدتا کمتر است. هزینه انجام این تست در کلینیک‌ها و بیمارستان‌های خصوصی به شرح زیر است:

• تست ادیومتری (نوار گوش): با استفاده از این تست میزان کم شنوایی و نوع کم شنوایی مشخص می‌شود که همراه با تست گفتار انجام می‌شود. هزینه این دو تست با هم حدود ۳۶ هزار تومان است.
• تست تمپانومتری: در تست تمپانومتری سلامت پرده گوش و استخوانچه‌های گوش میانی و عفونت گوش میانی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. هزینه حدودی این تست ۲۸ هزار تومان است.
• تست وزوز گوش: در این تست که دلیل اصلی وزوز کردن گوش مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، حدود ۳۸ هزار تومان هزینه خواهد داشت.
• تست OAE: در این تست سلامت حلزون گوش نوزادان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. هزینه حدود این تست ۳۰ هزار تومان است.
• تست ABR و ASSR: در این تست سلامت عصب گوش و میزان کم شنوایی با توجه به امواج شنوایی مغزی در نوزادان و کودکان و حتی بزرگسالان مورد بررسی قرار می‌گیرد. هزینه هر کدام از این تست‌ها حدود ۱۰۰ هزار تومان است.
• تست ECOGH: در این تست فشار حلزون گوش در بیماری منییر و سرگیجه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. هزینه این تست ۱۳۰ هزار تومان است.
• تست VNG: در این تست دلایل سرگیجه و عدم تعادل بررسی می‌شود و هزینه این تست هم  ۲۰۰ هزار تومان است.

بیشتر بدانید: آدنوئید و آدنوئیدکتومی چیست؟

جمع‌بندی

در این مقاله به صورت کاملا تخصصی در مورد اینکه نوار گوش یا ادویوگرام چیست و اینکه برای تشخیص چه بیماری‌های مناسب است گفته شد. امیدوارم که نکات ارزشمندی را به شما آموزش داده باشیم. چنانچه شما هم تجربه‌ای در مورد نوار گوش و یا کم شنوایی دارید، حتما در انتهای همین مقاله تجربیات‌تان را با ما به اشتراک بگذارید. اگر هم به دنبال بهترین پزشک متخصص شنوایی سنجی یا ادویولوژیست در ایران هستید، می‌توانید از پزشکان متخصص و مجرب التیاما کمک بگیرید.

سوالات متداول